Bahçe Defteri'nde yazar olarak bitki ansiklopedisine katkıda bulun.

Çöl Gülü (Adenium)
Desert Rose in Bloom

Kırmızı, pembe ve sarı tonlarında çiçekleri olan, özellikle güneşli bölgelerde inanılmaz hızlı gelişim gösteren bir türdür. Bakımı, sulanması, toprak isteği ve karakteristik özellikleriyle adenium hakkında sizlere detaylı bilgi aktarmak, kendi tecrübelerimi ve derlediğim değerli bilgileri sizlerle paylaşmak için bu yazıyı hazırladım. Adenium bonsai olarak değerlendirildiğinde oldukça enteresan sonuçlar çıkabiliyor ortaya. Kendine has etli ve geniş gövdesi, su tutan yapısı ve zehirli öz suyu bulunan adenium dikkat edilmesi gereken ama zevkle bakılabilecek bir bitki. Bonsai olarak bakmak isteyenler başta olmak üzere bu kılavuzda sizlere çöl gülünün tüm karakteristik özelliklerini ve doğal ihtiyaçlarını aktarmaya çalışacağım.

Adenium Obesum, tropikal ve subtropikal bölgelerde yetişen zehirli bir bitki türüdür. Yaygın isimleri, çöl gülü, impala zambağı ve sahte açelya’dır. Çöl gülü, çekici ve aynı zamanda kolay bakıma sahip bir bitkidir.

Adenium Obesum veya daha iyi bilinen adıyla çöl gülü, herhangi bir acemi yetiştiricinin bahçesinde bulunması gereken, yavaş büyüyen bir süs sukulentidir. Bu tropikal bitki, gerçekten eşsiz görünmesine rağmen çok az bakım gerektirir. Güneşli bir yere ve iyi drenaja sahip bir toprak bu bitkinin büyümesi için gerekli olan en önemli iki şeydir.

Bu etli bitki, Türkiye’nin genellikle güney bölgelerinde yetişmeye uygundur. 10 derecenin altındaki sıcaklıklar bu çöl gülünün yaşamasına olanak tanımamaktadır. Bununla birlikte daha serin bölgelerde yaşayanlar, bu bitkiyi iç mekânlarda yetiştirebilir. Çöl gülü, iç mekân ya da bahçe fark etmeksizin büyüyecektir.

Hand farmer holding pruning shears for branch adenium obesum tree in plastic plant pot
Adenium adı verilen Çö Gülü, saksıda çok kolay yetişririlebilir.

Çöl Gülü Hakkında Kısa Bilgiler

  • Çöl Gülü bitkisinin botanik adı Adenium Obesum’dur. Bu etli bitki, mock azalea, sabi star, kudu, impala zambağı ve cüce şişe ağacı gibi isimlerle de bilinir.
  • Adenium Obesum, ailesine aittir.
  • Afrika ve Orta Doğu’nun çöllerine özgü olan çöl gülü, sıcak iklimleri seven tropik bir bitkidir.
  • Türkiye’de güney bölgesi gibi daha ılıman iklimlerde, bahçede yetiştirilebilir. Daha soğuk bölgelerde ise, iç mekân bitkisi olarak büyütülebilir. Bu etli bitkinin gelişmesi için tropik benzeri yetiştirme koşullarının gerekli olduğu unutulmamalıdır.
  • Nerede yetiştirirseniz yetiştirin, çöl gülünün temel gereksinimlerine dikkat edildiği takdirde zorluk çıkarmayacağı bilinmelidir. Bitki, ihtiyacı olan koşulları sağlamak için verilen sıkı çalışmanın ödülünü, çiçeklenme döneminde verecektir.
  • Doğal büyüme koşullarını en iyi şekilde taklit etmek için bu bitkiye, bol güneş ışığı sağladığınızdan emin olunmalıdır. Bahçede veya evdeki en güneşli yeri seçerek, bitki oraya yerleştirilmelidir. Yeterli güneş ışığına maruz kalmak, ihtiyaç duyduğu en temel şeylerden biridir.
  • Tam güneş ışığının yanı sıra, çöl gülü bitkisinin 35°C’ye kadar sıcaklıklara ihtiyacı vardır. Çok uzun süre 4°C altındaki sıcaklıklara maruz kalırsa, bitkiniz ölecektir.
  • Bu etli bitkinin sahip olduğu bir diğer temel ihtiyaç, iyi drene olan topraktır. Çöl gülü, toprak fazla suyun geçmesine izin vermiyorsa, kök çürümesine karşı çok hassastır. Toprağın iyi drenaj sağladığından ve bitkiyi ıslak toprakta tutmayacağından emin olunmalıdır.
  • Adenium Obesum, insanlar ve hayvanlar için çok zehirlidir. Sukulenti ister içeride ister dışarıda yetiştirin, çocukların ve evcil hayvanların erişemeyeceği bir yere koyulduğundan emin olunmalıdır. Bu bitkinin yutulması, düşük kalp hızı, uyuşukluk, düşük tansiyon, baş dönmesi ve mide sorunları gibi belirtiler verebilir. Bitkinin özü de cilde temas ettiğinde zehirlidir ve ciddi cilt tahrişine neden olur.
  • Çöl gülü, genellikle yaprak bitleri, pullar ve örümcek akarları gibi özsuyu emen böcekler tarafından saldırıya uğrar. Bu zararlılar kelimenin tam anlamıyla bitkinin ömrünü emer. Haşere istilasından korumak için böcek öldürücü sabunlar kullanabilir veya hafif istila durumlarında bitkiden böcekler toplanabilir.

Çöl Gülü: Genel Bir Bakış

  • Çöl gülü, yavaş büyüyen tropikal bir sukulenttir. Genellikle her yıl yaklaşık 30 cm büyür.
  • Bu bitki, olgunluğa ulaştığında 90 ila 270 cm yüksekliğe ve 90 ila 150 cm genişliğe ulaşabilir.
  • Nemi korumak için kullanılan büyük yaprakları olan diğer bitkilerin aksine, çöl gülü bir su depolama sistemi olarak kullandığı caudex veya şişmiş bir gövde geliştirir.
  • Bitki yaşlandıkça, şişmiş gövde veya caudex bölünerek payanda görünümü kazanır. Birçok insanın bu sukulentin, bonsai ağacına benzediğine inanmasının nedeni budur.
  • Çöl gülü ayrıca dalların büyüdüğü sulu bir gövdeye sahiptir.
  • Bu bitkinin çiçeklenme mevsimi olan yaz aylarında Adenium Obesum, trompet şeklini andıran koyu pembe çiçekler üretir.

Çöl Gülü Yetiştirmek

Çöl gülü bitkisinin bakımı basittir. Ancak, bitkiye doğal konumunun iklimini ve unsurlarını taklit eden bazı temel yetiştirme koşulları sağlamanız gerekir. Genel olarak, bir çöl gülünün sağlıklı ve mutlu büyümesi için ihtiyaç duyduğu iki önemli şey,  bol güneş ışığı ve iyi drene olan topraktır.

Bu bitkiyi yerleştirmek için bahçedeki veya evdeki en güneşli yer seçilmelidir. Bitki tam güneşe sahip olduğu sürece, içeride veya dışarıda yetiştirmeniz önemli değildir. Sukulentinizin günde en az 5-6 saat tam güneş alacağı bir yer seçilmelidir. Daha serin bir bölgede yaşıyorsanız ve bitkiyi içeride yetiştiriyorsanız, hava sıcak olduğu sürece bitkiyi sıcak mevsimlerde dışarıda tutmak en iyisidir.

Çöl gülünüzü gübrelemek, sağlıklı büyümesine yardımcı olmak ve yaz aylarında daha fazla çiçek açmasını teşvik etmek için de önemlidir. Bitkiniz aktif büyüme dönemi olan yaz aylarında, ayda bir kez yarı yarıya seyreltilmiş sıvı gübre ile beslenmelidir. Kışın uyku döneminde gübre verilmemelidir.

Çöl gülünü budamaya gelince, bu gerektiğinde yapılması uygun bir işlemdir. Bitkide zamansız büyümeyi destekleyebileceği ve soğuk hava hasarına karşı hassas hale getirebileceği için, bitkiyi geç sonbaharda budamaktan kaçınmanın en iyisi olduğu unutulmamalıdır. Bir çöl gülünü budamak için en iyi zaman, aktif büyüme periyodundan ve çiçeklenme mevsiminden hemen öncesidir. Bu şekilde, daha fazla dalın büyümesini teşvik edeceksiniz ve bu da daha bol çiçeklenmeye yol açacaktır.

Çöl gülü, muhtemelen her bonsai sever tarafından bakılmak istenen bir ağaçtır. Popüler olmasının da getirdiği az bulunurluk işin içine girince çöl gülü fidanı ya da fidesi edinmek bayağı imkansız hale gelir oldu. Ben de bir şekilde edindim üç tane ve üzerinde denemeler yapmaya başladım. Henüz çok yeni olsalar da büyümeleri için yaz sonu eve yapay güneş ortamı kurmayı bile planlıyorum. Gelişmeleri size tabii ki bonsai notları üzerinden yazacağım. Çöl gülünün bakımı zordur. Bakımı zormuş bunu anladım yaptığım araştırmalar sayesinde. Dolayısıyla diğer ağaç bakım kılavuzlarından daha geniş yazmaya çalışacağım.

Konumlandırma

Sıcak iklimlerde (güney yarım küre) adenium yıl boyunca balkonda kolayca tutulabilir. Bizim ülkemizdeki gibi ılıman iklimlerde ise Mayıs’tan Eylül’e kadar gün içinde en az 5-6 saat güneş alabileceği bir konumda bulundurulması gerekir. Yarı gölgelik alanlarda da Adenium Bonsai yetişecektir ama güneşi çok sevdiğini unutmayın. Ilıman iklimlerde yaz bitmeye başladığı andan itibaren içeri almanız, bol gün ışığı çekebileceği bir serada tutmanız en iyisi olacaktır.

Çöl Gülü Ne Sıklıkla Sulanmalıdır?

Çöl gülünüzün sulama ihtiyaçları, yılın zamanına ve yaşadığınız iklime bağlıdır. Genel olarak, bu bitki nemli toprakta tutulmayı tercih eder. Bununla birlikte ıslaklıktan hoşlanmamaktadır. Kök çürümesine karşı hassastır, bu nedenle iyi drenaj sağlanan toprağa ihtiyaç duyar.

Toprağını nemli tutmak için düzenli olarak sulanması gerekir. Ne kadar sulanacağı ise sıcaklıklara bağlıdır. Yaz aylarında, her hafta sulamanız gerekebilir. Bitki kışın uykuda kaldığından, nemi azaltmak için ayda bir kez sulamanız yeterlidir.

Bu bitki için genel bir sulama kuralı olarak “sula ve kurut” yöntemini kullanılabilir. Bu yöntem toprağı suyla doyurmayı içerir. Bir sonraki sulamadan önce toprak karışımının neredeyse tamamen kuruması beklenir. Toprağın kuru olup olmadığını görmek için, üstten birkaç santim kontrol edilir. Eğer toprak kuruysa, sulama zamanı gelmiştir.

Çöl gülünün gövdesi ve doğası gereği su tutma kapasitesi vardır. 7-10 günde bir kere bolca sulamanız yeterli olacaktır. Asla çok sulamayın, bu durum köklerine zarar verecektir ve kaş yaparken göz çıkartabilirsiniz. 10 günde bir kere sulayın, zaten siz gelişimini gördüğünüzde doğru yaptığınızı anlayacaksınız.

Çöl Gülü Gübreleme

Gübreleme yaparken, Adenium bitkisinin ters olduğunu dikkate alın. Ben Adenium için sıvı gübre aldım, bir litre suya yarım kapak kadar koyup ilkbahardan sonbahara kadar kullanıyorum düzenli olarak. Size de bunu öneririm. 20 günde bir kere vermeniz yeterli olacaktır. Çok bile.

Adenium Budama ve Şekillendirme

Adenium’u yıl boyunca budayabilirsiniz ama her ağaçta olduğu gibi yeni sürgünler patlamaya başlamak üzereyken budamanız daha iyi olacaktır. Adeniumlarda budama hızlı iyileşme ile cevap bulur ve dolayısıyla yeni dallar, tomurcuklar sizi karşılar. Adeniıum üzerinde budama ve telleme yaparken eldiven giymeniz sizin yararınıza olacaktır. Çünkü adenium bitkisinin özü zehirlidir. İki ya da üç yılda bir saksı değişimi ve kök budaması yapabilirsiniz. Toprak seçimine de bu noktada dikkat etmeniz gerekecek. Adenium bonsai toprağı çok çok iyi drene olan geçirgen yapıda olmalıdır. Köklerin ıslak kalması ona zarar vereceğinden inorganik toprak karışımı ile bu sorunun önüne geçebilirisiniz.

Dry Desert rose, Adenium obesum,
Adenium Obesum

Çöl Gülünün Çoğaltımı Nasıl Yapılır?

Adenium Obesum, dal kesimleri yoluyla çoğaltılabilir. Kesilen dallar, uzun ve ince bir kaba dikilmelidir. Bu aşamada yeni bitki, bolca bakım ve ilgi ister. Gerekli ilgi sağlanmadığı sürece soğanlı bir gövde geliştirme konusunda başarısız olacaktır. Yeni bitkinin kök sistemi gelişmeye başladığında, daha kısa bir kaba taşınabilir.

Çöl Gülü Ekimi Nasıl Yapılır?

Çöl gülünün, sağlıklı ve mutlu bir bitkiye dönüşmesi için temel bazı ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar arasında bol güneş ışığı, iyi drene olan toprak ve sıcak sıcaklıklar bulunur.

Bu etli bitkinin gelişmek için çok fazla güneş ışığına ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Bu bitkinin tropik bir gül olduğunu ve bu sebeple güneşi çok sevdiği hatırlanmalıdır. Bahçenize dikmeyi seçerseniz, yerleştirmek için dış mekân alanınızdaki en güneşli yer tercih edilmelidir. Bu bitkiyi iç mekânda yetiştirmeyi planlıyorsanız saksı, evinizin içine bol miktarda güneş ışığının girmesine izin veren bir pencerenin önüne koyulmalıdır.

Çöl gülü kumlu, iyi drene olan topraklarda büyümeyi tercih eder. Nereden geldiği düşünüldüğünde bu bitkinin kuru toprağı sevmesi şaşırtıcı değildir. Bu bitki yüksek miktarlardaki suyu ve ıslaklığı sevmemektedir. Bu nedenle, toprağın iyi drenaja izin verdiğinden emin olunmalıdır. Drenajı iyileştirmek için toprak, kum veya çakıllarla karıştırılabilir. Bu, fazla suyun geçmesine izin verecektir.

Sonuç Olarak

Çöl gülü, etrafta olması hoş ve güzel bir sukulenttir. Az bakım gerektirir, çiçeklenme döneminde harika görünür. Herhangi bir evde veya bahçede göz alıcı bir odak noktası oluşturacaktır. İster deneyimli ister acemi bir yetiştirici olun, bitki koleksiyonunuzu geliştirmek için çöl gülü harika bir seçimdir.

Son olarak, çöl gülünün yüksek sıcaklıkları sevdiği unutulmamalıdır. Bu bitki 35 dereceye kadar çıkan sıcaklıklarda büyür. Tüm yıl boyunca bu kadar yüksek sıcaklıklara sahip bir bölgede yaşıyorsanız, Adenium Obesum’unuzu bahçenize endişe etmeden dikebilirsiniz. Daha soğuk iklimlerde yaşıyorsanız, soğuk aylarda içeriye taşınabilecek bir saksıya koyulmalıdır.

Adenium hakkında genel bilgiler vermeye, bonsai olarak bakımı yapılırken nelere dikkat edilmesi gerektiğine değindim. Aslında Adenium ile alakalı çok şey okuyup yazabiliriz fakat bilmemiz gereken kilit nokta şu; Adenium doğası gereği tropikal ve yarı tropikal olarak bilinen bir türdür. Çöllerde yetişir ve dolayısıyla saksı yetiştiriciliğinde de aynı ortamı sizden görmek ister. Ona bol güneş, az su verin ve arkanıza yaslanıp yıllar boyunca nasıl büyüdüğünü seyredin. Siz de Çöl Gülü bakımı ve yetiştirilmesi ile alakalı fikir sahibi misiniz? Bana yorumlar aracılığıyla ulaşarak hemen bonsainotlari.com yazarı olabilirsiniz. Sizin de görüşlerinizi burada paylaşmak, onları herkese yaymak için tüm imkanları kullanmak isterim.

Comments
All comments.
Comments