Gülhatmi çiçeği ilkbahar mevsiminin ortasından başlayarak ya da yaz mevsiminin başından itibaren sonbahar aylarına kadar sürekli çiçek açan, oldukça dayanıklı bir bahçe süs bitkisidir.

Yaygın olarak hatmi çiçeği olarak bilinir. Bunun yanı sıra gülhatmi da sıklıkla kullanılır. İngilizcede hollyhock olarak bilinen bu bitki Malvaceae (ebegümecigiller) familyasının bir üyesidir. Gülhatmi çiçeğinin Latince ismi ise Alcea rosea’dır. Bu bitkinin anavatanı Asya’nın doğu ve güneydoğu bölgeleridir. Bilinen geçmişi 15’nci yüzyılda başlar. Bu tarihte Çin’den Avrupa kıtasına getirilerek, süs bitkisi olarak yayılmıştır. Aynı zamanda şifalı bir bitki olarak bilinmektedir. Gülhatmi yapraklarından yapılan çayın birçok faydası olduğu bilinmektedir.

Alcea Rosea Özellikleri

• Hatmi çiçeği diğer adı gülhatmi olarak bilinmektedir. Bunun yanı sıra birçok yerde katmerli gül hatmi çiçeği olarak da görebilirsiniz.
• En yaygın Alcea rosea türü yalınkat ve pembe renkli olanıdır. Bu doğal tür, tohumlarla dağılır ve yabani ot gibi her yerde kendiliğinden ortaya çıkar.
• Alcea rosea türü birçok farklı kültivar ve hibrite sahiptir. Bu gülhatmi çiçekleri beyaz, kırmızı, turuncu, sarı, pembe gibi birçok farklı renkte katmerli ve katmersiz çiçeklere sahiptir. Bodur fakat oldukça etkileyici çiçeklere sahip olan çeşitleri de vardır.
• Kış soğuklarına dayanıklılığı oldukça fazladır. Ülkemizin dört bir yanında bahçelerde kolaylıkla yetişebilir. Hatta kimi bölgelerde doğal bitki örtüsüne karışmıştır. Yol kenarlarında ve boş arazilerde görebileceğiniz bir çiçektir.

Alcea Rosea Çiçeklenmesi

Gülhatmi çiçeği ilkbahar aylarının ortasından ya da yaz aylarının başından başlayarak çiçeklenirler. Bu çiçekler uzun bir gövde üzerinden çıkar. Gövdelerin boyu genellikle 1 ila 1,5 metre arasındadır. Bununla birlikte bakımına bağlı olarak 2 metreye kadar uzayabilirler. Nadir durumlarda 5-6 metreye kadar uzayan gülhatmi çiçeği görmeniz de mümkündür. Topraktan çıkan dallar çiçek açarak uzamaya devam eder. Eğer su sıkıntısı çekiyor ve verimsiz bir topraktaysa yan dallar vermezler.

Gülhatmi çiçeğinin ömrü ise kültivarına göre değişiklik gösterir. Bazı türler mevsimlikken, bazıları iki yıl ve daha uzun ömürlü olabilir. İlkbahar mevsiminin başında erkenden ekilen gülhatmiler, yaz mevsiminin ortasına gelindiğinde çiçek açmaya başlarlar. Fakat bu durumda kültivarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle ilk yıl sadece yaprak çıkarırlar. Sonraki yıl yaz mevsimine doğru ise çiçeklenirler. İlk yıl ektiğiniz hatmi çiçeği tohumu çiçek açarsa, kışa kadar ölürler. Çiçek açmaması durumunda sonraki yıl çiçeklenirler ve bunun ardından ölürler.

Uzun ömürlü olan gülhatmi çiçekleri ise her yıl çiçeklenirler. Uzun yıllık olması kökten yavru fideler üretmesine bağlıdır. Bu durum da çeşitlerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bitkinin dibinde yavru fideler oluşması durumunda çiçekler solduğunda ana dalı kesmeniz gerekir. Bu dönemde kesinlikle susuz kalmamaları gerekir. Bu sayede kökler yavru fideleri beslemeye yönelir. Eğer bu dönemde sulama yapmazsanız, muhtemelen ana dalla birlikte kökler ve çıkardığı yavru fideler de ölecektir. Bu bitkiler kışın ardından ilkbaharla birlikte yeniden çiçeklenmeye başlar.

Alcea Rosea Bakımı

Gülhatmi çiçeği bakımı son derece kolaydır. Işık ihtiyacını karşıladığınızda, neredeyse başka hiçbir şey istemeden bahçenizde kendi kendine büyüyebilir.

Işık

Alcea rosea, çok iyi derece güneş isteyen bitkilerden biridir. Gölge alanlara pek uyumlu değildir. Bu bitkinin en azından günde 4 saat boyunca doğrudan güneş ışığı alması gerekir.

Toprak

Toprak seçmeyen bir bitkidir. Zaten bu nedenle ülkenin hemen hemen her yerinde karşınıza çıkabilir. Toprağın pH derecesi de çok önemli değildir. Yalnızca çok asitli ve aşırı kireçli olmamasına özen göstermeniz yeterli olacaktır. Çiçeğinin rengine bağlı olarak toprak ihtiyaçları değişiklik gösterebilir. Koyu renkli çiçek açan bir Alcea rosea, kumlu, havadar ve süzek toprakları severler. Açık renkli çiçek açan gülhatmiler ise killi toprakları daha çok severler.

Sulama

Alcea Rosea susuzluğa karşı dirençli olan bitkilerden biridir. Bununla birlikte uzun süreler susuz kalırlarsa, tek dallı ya da birkaç dallı olarak kalacaktır. Bu dönemlerde dallar fazla uzamaz ve sınırlı sayıda çiçek açarlar. Eğer toprağını çok uzun süreler boyunca kuru kalmayacak şekilde sularsanız, daha iyi gelişip serpilecektir. Bu da çiçek açma dönemini sonbahar mevsiminin ortasına kadar uzatacaktır. Aynı zamanda boyları da çok daha fazla uzayacaktır.

Gübreleme

Orta verimli olan bir toprakta gülhatmi çiçeği gübreye ihtiyaç duymaksızın çok iyi derecede yetişir. Fakir olan topraklarda ise koyun gübresi kullanmanız ideal olacaktır.

Alcea Rosea Çoğaltma

Hatmi çiçeği tohumu ile çoğaltmaya uygun bitkilerden biridir. Yetiştirilmesinde genellikle bu yöntem tercih edilir. Tohumlarını aldıktan sonra dilediğiniz kadar saklayabilirsiniz. Sakladığınız tohumların çimlenmesinde herhangi bir sorun olmayacaktır.

Gülhatmi çiçeği tohumu yaz aylarında kendiliğinden dökülürse, sonbaharda çimlenmeye başlar. Bu sayede yeni gülhatmi çiçeği fideleri ortaya çıkar. Bu fideler kış aylarındaki soğuklardan zarar görmezler. Kar altında kalmadıkları takdirde yavaş yavaş olsa da gelişmeye devam ederler. Kış bitimine doğru gelişimler hızlanır ve ilkbahar ayları geldiğinde çiçek açacak dalları uzatırlar.

Alcea rosea tohumunu yaz mevsiminin sonuyla, sonbahar mevsiminin ortasındaki ara bir dönemde ekmeniz gerekir. Kış aylarını geçirdikten sonra çiçek açacak olgunluğa gelmiş olurlar. Aynı sene içinde çiçek açmaları, kültivarına bağlıdır.

Uzun ömürlü olan Alcea rosea kültivarları ve hibritleri; iklime bağlı olarak sonbahar mevsiminin ortasında ya da kış mevsiminin sonunda kökten ayırma yöntemiyle çoğaltılabilir. Bunun yanı sıra bu türleri de tohumla çoğaltmak mümkündür.

Hatmi çiçeği tohumu ile çoğaltma işlemi oldukça basittir. Tohumları gelişigüzel serpebilirsiniz. Fide haline geldiğinde ise esas yerlerine taşımalısınız. İki bitki arasında 50 santim aralık olması gerekir. Bitki en iyi bu şekilde gelişir ve çiçekleri çok daha gösterişli bir şekilde açar.

Sulama pek yapmayacaksanız ve çok güneşli bir yerdeyse 20 santim aralıklarla toplu halde de dikebilirsiniz. Ancak sulama konusunda herhangi bir sıkıntı yoksa fideleri 50 santimden daha yakın dikmemelisiniz. Toprağını seven ve sulanan Alcea rosea’lar, çiçek açma zamanında birden fazla dal çıkaracaktır.

Alcea Rosea Hastalıkları ve Zararlıları

Alcea rosea türünde en çok görülen sorun pas hastalığıdır. Bu hastalığa karşı dirençsiz bitkilerden biridir. Bu nedenle iyi esintili, açık alanlarda yetiştirilmesi gerekir. Bu hastalıkla mücadele etmek istiyorsanız, zirai ilaçlara başvurmanız gerekir.

Bütün gün güneş almayan ve düzenli sulanan gülhatmi çiçeklerinin yaprak altlarında ve dallarında parazitler ortaya çıkabilir. Az sulanan ve uzun süre boyunca güneş alan hatmi çiçeklerinde bu hastalıklar pek görülmezler.

Sık Sorulan Sorular

Gülhatmi çiçeğine ilişkin olarak en sık sorulan sorular ve yanıtları aşağıdaki gibidir.

Hatmi Çiçeği Saksıda Yetişir Mi?

Hatmi çiçeği genel olarak bahçelerde, kendiliğinden yetişen bir bitkidir. Bunun yanı sıra özel olarak dikim ve bakım yapabileceğiniz bir türdür. Hatmi çiçeği saksıda da yetiştirilebilir. Ancak çok daha fazla bakım ve ilgi ister.

Gül Hatmi Çiçeği Nerede Yetişir?

Gülhatmi çiçeğinin anavatanı Asya’nın güneyi ve güneybatısıdır. Bununla birlikte günümüzde Avrupa’ya kadar yayılmıştır. Ülkemizde de doğal olarak hemen hemen her iklim şartında yetişebilen bir bitkidir. Bazı bölgelerde doğal bitki örtüsüne karışmıştır. Doğrudan güneş ışığı alan dilediğiniz yerde bu bitkiyi yetiştirebilirsiniz.

Hatmi Çiçeğinin Diğer Adı Nedir?

Hatmi çiçeğinin diğer adı gülhatmidir. Bunun yanı sıra halk arasında silindir çiçeği, deve gülü gibi farklı isimlere de sahiptir. Bölgesel olarak bu isimlendirmeler farklılaşabilir. Bununla birlikte yaygın olarak hatmi adıyla bilinir.

Hatmi Ağacı Ne Zaman Çiçek Açar?

Hatmi ağacı olarak da bilinen bu bitkinin çiçek açması türüne bağlı olarak bazı değişiklikler gösterir. Genel olarak ilk çiçeklenme zamanı ilkbahar mevsiminin ortasından yaz mevsiminin başına kadar. Bir kere çiçek açtıktan sonra sonbahara kadar çiçek açmaya devam ederler.

Gül Hatmi Çiçeği Tohumu Nasıl Ekilir?

Gül hatmi çiçeği tohumunun yaz mevsiminin sonuyla sonbahar mevsiminin ortası arasındaki bir zamanda ekilmesi gerekir. Bu dönemde aldığınız tohumları gelişigüzel şekilde bahçenize serpebilirsiniz. Kısa zamanda çimlenen tohumları bir süre sonra kalıcı yerlerine, aralarında 50 santim boşluklarla ekmelisiniz.

Hatmi Çiçeği Ne Zaman Toplanır?

Gülhatmi çiçeğinin yaprakları şifalı olarak kabul edilir. Asya’da alternatif tıpta da yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu bitkinin çiçeklerini Haziran ayından Temmuz sonuna kadar yapabilirsiniz. Bu dönemin ardından tohumlanacak ve solmaya başlayacaktır.

Hatmi Çiçeği Ne Zaman Ekilir?

Hatmi çiçeği tohumdan rahatlıkla büyüyen bir bitkidir. Bu tohumları Ağustos ayının ortasından, Ekim ayının ortasına kadar ekebilirsiniz. Kış aylarını geçiren fideler, yaz ayıyla birlikte çiçek açacak olgunluğa erişirler. Tohumları saklayarak, bu dönemlerde ekmeniz en iyisi olacaktır.