Bu rehberimizde, Türkiye’de çok fazla rağbet görmeyen bir bitki üzerinde duracağız. Bu bitkinin adı Amarant. Güney Amerika’ya özgü olduğuna inanılan bu görkemli bitki, görkemli ve uzun tohumlu çiçeklere sahip. Özellikle botanikçiler ve peyzaj mimarları tarafından süslemelerde kullanılıyor. Yine atlamadan söylemekte fayda var; Amarant çiçeklerindeki tohumlardan glutensiz içerik elde etmek mümkün. Bu az bilinen faydalı bilgiyi de sizlerle paylaşmış olmak heyecan verici. Yaklaşık 50 çeşide sahip bu türü, ilk olarak Aztekler tarafından kullanılmış ve şifalı olduğuna inanılmış. Özellikle Aztekler tarafından yetiştirilen türüne verilen Latince isim: Amaranthus spinosus

Eğer buraya kadar Amarant ilginizi çektiyse, lütfen bakımı hakkında ipuçları verdiğimiz yazının devamını okumaya devam edin.

Amarant Nerede Yetiştiriliyor?

Amarant; Meksika, Guatemala, ve Latin Amerika’nın büyük bir bölümünde yetiştirilebilen bir tür. Özellikle Peru, Çin ve Afrika’ya da yayılmayı başarabilen bu çiçek türü tahıl ürünü olarak kullanılıyor. Yaprakları da tohumları da yenilebilen bu eşsiz tür; yavaş yavaş market raflarında kendisine yer bulmayı başarıyor. Özellikle sağlıklı ve glutensiz gıda marketlerinde Amarant popüler olmaya başladı.

Amaranth Nasıl Yetiştirilir?

Amarant yetiştirmeye başlamadan önce, tohum veren çiçekleri için mi yoksa yaprakları için mi değerlendireceğinize karar vermeniz gerekir. Eğer her ikisi için de değerlendirmek istiyorsanız bir sıra tohumluk, bir sıra yapraklık ekim yapmanızı öneririz. Böylece yaprakları topladıkça tohum çiçeğinin azalmasını önemsemeden hasat edebilirsiniz.

1. Güneşli Bir Yer Seçin: Günde en az 5-6 saat güneş alabilecekleri bir bölgeyi kazarak, tohumlarınızı bu alanlara serpin. Güneş ışığını 5 saat kadar alıyor olmasına dikkat edin.
2. İyi Drene Olan Toprak Seçin: Kök çürümesine yatkın bir tür olduğundan, Amarant ektiğiniz toprağın suyu çok fazla tutmayan iyi drene olabilen yapıda olduğundan emin olun.
3. Tohumları Aralıklarla Sulayın: Amarant bitkisinde tohum ekimini seyrek yapmayı ve sulamayı da eşit miktarda yağmur sistemiyle yaptığınızdan emin olun.
4. Tohumları Aralıklı Ekin: Bu bitkiler yayılmayı ve genişlemeyi sever. Bu sebeple amarant dikerken aralarında otuz santim kadar boşluk bıraktığınızdan emin olun. Böylece daha iyi gelişeceklerdir.
5. Salata İçin Yaprak Hasadı: Bahsettiğimiz gibi bu bitkinin yaprakları yeniyor. Bu sebeple yapraklarını hasta etmek için tüm bitkinin yerden en az 30 santim büyüdüğünden emin olun.

Amarant hasatınızı muhtemelen ilkbaharın ortasında yapmaya başlayabilirsiniz. İlk hasat sonrası sık sık özellikle yaprakların hasatını yapabileceksiniz. Bu bitkinin yaprakları salatalarınıza harika bir lezzet katacak.

Tohum hasat edecekler için de önemli bir nokta var. Çiçekler oluşmaya başladığı anda hasta etmeniz gerekecek çünkü çiçek tohuma kaçmaya başladığında tüm bitki tohuma kaçabilir. Bu sebeple dikkatle izlemeli ve hasatları buna göre yapmalısınız.

Amaranth Tohumları Nasıl Hasat Edilir

1. Tohumlar, çıkarmanız gereken bir dış kabukla kaplı olacaktır.
2. Tohumların bitki üzerinde kabuklarıyla beraber kurumalarına izin vermelisiniz. Eğer hasta zamanı yağmur çok zorlarsa, çiçekleri toplayarak iç mekanda kurutmayı deneyebilirsiniz.
3. Tohum topladığınızda kabuğunu elinizle soyun. En sonunda kremsi yapıda kahverengi bir tohuma erişmeniz gerekecek.
4. Tohumları tamamen topladıktan sonra hava geçirmeyen saklama kaplarında tutabilirsiniz. Ardından dilediğiniz gibi değirmende öğütebilirsiniz.

Beslenme: Bu Yapraklarda ve Tohumlarda Neler Var?

Amarant tohumları ve yaprakları oldukça faydalı vitamin ve mineral içerir. Amarant içerisinde A, C, K vitaminlerinin yanında kalsiyum, magnezyum, bakır, demir , manganez, Omega 3 yağ asitleri, fosfor, potasyum, çinko ve riboflavin barındırır. Amarant tohumları, buğday yiyemeyen bireyler için harika bir alternatif olarak da öne çıkıyor. Gluten barındırmayan bu tohumlar lizin içerdiği için de kalsiyumun vücut tarafından kolayca sindirilmesini sağlar. Yine bunların yanında amarant tohumlarından elde edilen yağın kolestrol düşürmeye yardımcı olduğu da yapılan çalışmalarca ortaya konmuştur.