Areka palmiyesi, dünyanın dört bir yanındaki tropik bölgelerde yetişmektedir. Bu palmiye ağaçları, iyi bir bakım sunduğunuz sürece çok güzel yapraklar geliştirecektir. Yaprakları dev bir kuş tüyüne benzeyen bitki, dekoratif bir görüntü sunar. Madagaskar kökenli olan Areka palmiyesi, Arecaceae familyasına aittir ve botanik adı Dypsis Lutescens olarak bilinmektedir. Bununla birlikte eski adı Chrysalidocarpus Lutescens iken Areca lutescens diyenler de vardır.

Özellikleri

Anavatanı Madagaskar olan bu bitki, doğal ortamında yedi metreye kadar büyüyebilmektedir. Hem dış mekânlarda hem de iç mekânlarda yetiştirilebilen bu çok yıllık bitkinin 51 farklı çeşidi vardır.

Areka palmiyesi havadaki toksinleri emdiği ve geceleri oksijen sağladığı için popüler salon bitkilerinin arasına girmiştir. Bu bitkiler hızlı bir biçimde büyüyebilmektedir. Açık havada ömrü ortalama olarak on yıl iken, iç mekânlarda ise daha kısa yaşamaktadır. Areka palmiyesi; tropikal ve alt tropikal iklim bölgesinde bahçelerde, parklarda süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Boyu genel olarak 6 metreye geçmez ve kökten devamlı olarak yeni fidanlar üretir. Uzadığı zaman kavisli eğilime sahip olan yapraklarının boyu 2 ila 3 metre arasında değişmektedir. Yaz aylarında salkımlar halinde sarı çiçekler açmaktadır.

Bakımı

Areka palmiyesinin bakımı genel olarak kolaydır. Buna karşın toprak seçimi ve sulama gibi faktörlere azami dikkat etmeniz gerekir. Her ne kadar kolay bir bakıma sahip olsa da, bu bakımı aksattığınızda bitkiden dilediğiniz gelişimi alamazsanız.

Toprak

Eğer areka palmiyesini bahçenize dikmeyi planlıyorsanız, çok iyi drene olan bir toprak seçmeniz gerekir. Bu bitki kök çürümesine karşı son derece hassastır. Bu sebeple suyu tutan bir toprak yapısı, bitkinin kısa sürede yaşamını yitirmesine neden olacaktır. Açık havada ekim yapacaksanız özellikle sıcak iklimlerde bitkiyi sulamanız gerekecektir.

Saksıda areka palmiyesi ekimi için iyi drene olan turba bazlı bir toprak seçimi ideal olacaktır. Açık havada ekeceğiniz bitki için biraz asidik aynı zamanda çok iyi drenaja sahip, organik açıdan zengin bir toprak seçimi yapmalısınız. En iyi toprak karışımını elde etmek için turba yosunu ve kumu karıştırabilirsiniz. Ayrıca toprağın pH seviyesinin 6.0 ila 6.5 arasında olması ideal olacaktır. Bunun yanı sıra saksıda yetiştirmek için 3 ölçü torfa bir ölçü ponza taşı karışımı da kullanabilirsiniz.

Işık

Areka palmiyesi gelişim için parlak ihtiyaca ihtiyaç duyar. Yaz aylarında saksınızı balkon ve teras gibi bir alana yerleştirmek faydalı olacaktır. Eğer bahçede yetiştiriyorsanız, parlak ancak dolaylı güneş ışığı alması gerektiğini unutmamalısınız. Bu bitkiler kısa süre için doğrudan tam güneş ışığını da tolere edebilirler.

Areka palmiyenizi, özellikle öğle saatlerindeki sıcak güneşten korumalısınız. Bu sayede yaprakların yanma riskini de minimum seviyeye çekmiş olursunuz. Doğu ya da batıya bakan bir pencere kenarında bitkiniz iyi bir gelişim gösterecektir. Eğer güneye bakan bir pencere önüne koymak istiyorsanız, güneşin mutlaka filtrelenerek ulaşmasını sağlamalısınız.

Sulama ve Nem İhtiyacı

Areka palmiyesi nemli ortamı tercih ederler. Bununla birlikte diğer birçok ev bitkisi gibi aşırı sulamak oldukça risklidir. Toprakların sürekli olarak ıslak kalması, köklerin çürümesine yol açacaktır. Sulama zamanının gelip gelmediğini anlamak için toprağın kurumasını beklemelisiniz. Bu bitkiler özellikle musluk suyundaki florüre karşı oldukça hassastır. Bu sebeple sulamada yağmur suyu ya da damıtılmış su kullanmanız önerilir.

Eğer musluk suyu kullanmanız gerekiyorsa, sulamadan önce mutlaka bir gece boyunca suyu bir kap içerisinde ağzı açık biçimde bekletmelisiniz. 

Eğer iç ortamda hava kuruysa, bitkinizin yapraklarında kahverengi lekeler görebilirsiniz. Bitkinin ideal gelişimini sağlamak için nem seviyesini yüzde 45’in üzerinde tutmalısınız. Bunun için nem tepsisi kullanabilirsiniz. Bunun yanı sıra günde birkaç kez su püskürtmek de işe yarayacaktır.

Sıcaklık

Areka palmiyeleri için ideal sıcaklık 18 ila 24 derece arasındadır. Bununla birlikte sıcaklığın 10 derecenin altına düşmemesi gerekir. Eğer bitkinizi iç mekânda yetiştiriyorsanız, yakınlarında sıcaklık değişikliğine neden olabilecek ısıtıcılardan uzak tutmalısınız.

Bitkinizi; kapı, koridor, soğuk pencere önü gibi cereyan yapabilecek alanlarda konumlandırmamalısınız. Aynı zamanda radyatör, klima ve fan gibi cihazlardan da uzak tutmalısınız. 

Eğer havanın ısısı 10 derecenin altına düşüyorsa, bitkinizi mutlaka iç mekâna taşımalısınız. Soğuk havaya maruz kalmak, bitkinizin yapraklarında koyu lekelerin oluşmasına neden olacaktır.

Gübreleme

Bu bitkiyi ilkbahar aylarının başından sonbaharın ilk aylarına kadar gübrelemelisiniz. Buna karşın areka palmiyesi, gübre tuzlarına karşı çok hassastır. Bitkinizin toprağını zaman zaman fazladan suyla yıkamak bu konuda size yardımcı olacaktır. Bitkiye saksı değişiminin ardından ayda bir defa genel amaçlı bitki besini verebilirsiniz. Özel palmiye besini bulabilirseniz bu çok daha iyi olacaktır. Sonbahar ve kış aylarında ise bitki uyku dönemine gireceği için gübreleme yapmamanız gerekir.

Budama ve Saksı Değişimi

Areka palmiyesinin budamasının daima zemin seviyesinde yapılması gerekir. Budama yaparken sterilize edilmiş bir bıçak ya da makas kullanmayı unutmamalısınız. Bitki için kapsamlı bir budamaya ihtiyaç yoktur. Bununla birlikte kahverengiye dönmüş ölü yaprakları budamanız faydalı olacaktır.

Büyümeyi durdurabileceği için kahverengi olmayan yaprak uçlarını kesmekten kaçınmalısınız. Yapraklar, ölmedikçe ya da zarar görmedikçe budanmamalıdır. Bununla birlikte ölü yapraklar genellikle kendiliğinden düşecektir. Bitkinin gövdesini ise budamaktan mümkün mertebe kaçınmalısınız.

Saksı değişimi ise genel olarak iki yılda bir yapılmalıdır. Bu sayede besleyici bir toprak sağlayabilirsiniz. Aynı zamanda saksıda biriken gübre tuzu da ortadan kalkacaktır. Eğer bitkinizin kökleri hala saksıya sığıyorsa, toprak değişimi yaparak aynı saksıyı kullanmaya devam edebilirsiniz. Saksınız artık yeterli gelmiyorsa bir boy büyük saksıya geçebilirsiniz.

Çoğaltılması

Areka palmiyesini tohumdan ya da kökten çoğaltmak mümkündür. Tohumdan geliştirmek daha zor ve sabır işleyen bir işlemdir.

Tohumdan Çoğaltma

Areka palmiyesi tohumlarını satın aldıktan sonra, yukarı da verdiğimi toprak karışımına ekerek, yeni bitki elde edebilirsiniz. Turuncu renge sahip olan eski tohumlar, yeşil renge sahip olan tohumlara oranla daha başarılı biçimde gelişirler. Tohumların çimlenmesi için yaklaşık olarak altı haftaya ihtiyaç vardır. Tohumların 25 derecenin üzerinde ve yoğun nem ortamında bekletilmesi gerekir. Tohumu ektiğiniz toprak daima nemli olmalı ancak fazla su vermemeye dikkat etmelisiniz. Çimlenmenin ardından, yaklaşık 10 santim büyüyüp birkaç yaprak görene kadar beklemelisiniz. Yaprak gördüğünüzde yeni saksılara alabilirsiniz.

Kökten Ayırmayla Çoğaltma

İlkbahar aylarıyla birlikte kökten ayırma yöntemiyle yeni bitkiler elde edebilirsiniz. Bunun için kökten, rizomdan steril bir bıçak yardımıyla ayırdığınız sürgünleri dikmeli ve şeffaf naylona geçirmelisiniz. Sıcak ve parlak bir odada bu yeni bitkiyi dört hafta boyunca kapalı şekilde tutmak gerekir. Bu sırada içerinin daima nemli olması gerekir. Bu sebeple her gün su püskürtme yöntemini kullanabilirsiniz. Ayırdığınız kök hemen köklendiyse bir hafta, 10 gün içerisinde bitkiyi açabilirsiniz. Ancak genel olarak bu süreç yaklaşık dört haftayı bulur. Bu süreçte bir haftanın sonunda her gün bir saat boyunca bitkiye bağladığınız şeffaf naylonu açarak havalandırma yapmanız gerekir.

Zararları ve Hastalıkları

İç ortamlarda zararlı ve hastalıklara karşı çok fazla duyarlı olmasa dahi bakteriyel enfeksiyonlar sararmalara neden olabilir. Bu tip enfeksiyonlar genellikle açık havada yetiştirilen bitkilerde görülmektedir. Kesin bir tedavi olmayan bu durumda, zararlıların bulaştığı yaprakları budamanız faydalı olacaktır.

İç mekânlarda yetiştirilen bitkilerde; yaprak bitleri, örümcek akarları, beyaz sinekler ve unlu böcekler görülebilir. Bu yaygın zararlılar, yapraklarda hasarlara ve renk bozulmalarına neden olabilir. İstilalar organik böcek ilacıyla tedavi edilebilir. Aşırı sulama pembe çürük için ideal koşulları yaratır. Bu sebeple sulama düzeninize dikkat etmeniz gerekir. Eğer herhangi bir zararlı bulaşmışsa ya da hastalık varsa, sulama periyodunuzu değiştirebilir, hastalanan yaprakları uzaklaştırabilirsiniz.