Türkçede aronya olarak adlandırılan aronia, gülgiller familyasına ait bir çalı bitkisidir. Anavatanı Kuzey Amerika olan bu bitki, meyvesi sebebiyle giderek popülerleşmektedir. Kışın yapraklarını döken aronia, baharla birlikte yeşil yapraklar vermeye başlar. Nisan aynın ortasından itibaren ise beyaz renkli çiçekler verir.
Aronia bitkisinin kök sistemi çok güçlüdür. Bu bitki hemen hemen tüm toprak koşullarına uyum sağlayabilir. Birçok meyve ağacının yaşayamadığı arazi koşullarında aronia rahatlıkla adapte olabilmektedir. Bu bitki yapısı nedeniyle daha çok bahçelere ekilmektedir. Buna karşın arania bitkisini saksıda büyütmek de mümkündür.
Aronia Bakımı
Aronia bitkisinin bakımı son derece kolaydır. Bu dirençli ve dayanıklı bitki, birçok farklı iklimde rahatlıkla yetişmektedir. Özel bakım ihtiyaçlarının son derece az olması nedeniyle giderek daha fazla ekimi yapılmaktadır. Özellikle bahçelere dikilen aronya bitkisi, uygun şartlarda bol miktarda meyve verir.
Aronia Fidanı Nasıl Dikilir?
Aronya fidanlarını bahçenize ekecekseniz bilmeniz gereken ilk konulardan biri iklim gereksinimidir. Aronyaların özel bir iklim gereksinimleri yoktur. Buna karşın bitkinin sağlıklı bir şekilde gelişmesi için en uygun alanlar, tam güneş alan ya da hafif gölgeli yerlerdir. Güneye bakan ve güneye hafif meyilli alanları tercih etmeniz çok daha verimli sonuç almanızı sağlar.
Aranyo fidanlarının adaptasyon kapasitesi çok yüksektir. Bu sebeple birçok farklı toprak tipinde büyüyebilirler. Aynı zamanda farklı pH aralığına sahip topraklarda da rahatlıkla büyüyebilirler. Buna karşın drenajı iyi olan, organik malzemelerce zengin, 6 ila 6,5 pH değerindeki topraklarda çok daha iyi verim alabilirsiniz.
Bahçeye fidan dikimi öncesinde, arazideki çalı ve taşlar temizlenmeli, arazi 50 santim derinlikte işlenmelidir.
Aronia Fidanı Güneş İhtiyacı
Aronya bitkisi, sert iklim koşullarına adapte olabilen, dayanıklı bir bitkidir. Bu sebeple Türkiye’nin hemen hemen her yerinde rahatlıkla yetiştirilebilir. Kış mevsiminin ağır geçtiği bölgelerde eksi 25 dereceye kadar hayatta kalabilirler. Bununla birlikte bol güneş alan ve yarı gölge arazilerde çok daha iyi sonuçlar almanız mümkündür.
Aronia Su İhtiyacı
Aronya, yüzlek köklü bir bitkidir. Bu sebeple toprak işlemenin yüzeysel yapılması gerekir. İlkbahar aylarında toprak işleme, toprağın havalandırılması açısından son derece önemlidir. Bunun yanı sıra yabancı ot kontrolünü de bu sayede gerçekleştirebilirsiniz. Aronya fidanı bahçeye ekildiği zaman, yıllık olarak 500 ila 600 mm aralığında bir yağış yeterli olacaktır. Bununla birlikte yağışın büyüme döneminde yağması son derece önemlidir. Eğer bitkiniz yağmur yoluyla yeterince su alamıyorsa, damlama ve yağmurlama yöntemiyle sulama yapılabilir.
Bulunduğu iklim, konum ve toprağın yapısına bağlı olarak aronya bitkisinin toprağının 20 santim derinliğe kadar daima nemli olması gerekir. Kış aylarında ise bahçede yetişen aronya bitkisine sulama yapmanıza gerek yoktur. Ancak kış aylarında kuraklık yaşanması durumunda da sulama yapabilirsiniz.
Aronia Gübreleme
Bahçede ekilen aronya fidanları için kış aylarında tabandan azot ağırlıklı besleme yapılmalıdır. Çiçekler açmadan 20 ila 30 gün önce ise potasyum ve fosfor ağırlıklı olarak kompoze gübreyle besleme yapılması faydalı olacaktır.
İlkbahar aylarında çiçeklenme döneminde çinko içerikli meyve tutucu gübreleme de, fidanların meyve vermesini destekleyecektir.
Saksıda Aronia Yetiştirmek
Aronia geniş yapısı nedeniyle bahçede yetiştirilmeye daha uygun bir bitkidir. Buna karşın saksı içerisinde de bu bitkiyi yetiştirebilirsiniz.
Ağaç tacının yeni dal oluşumu başladığı yerin saksı hizasından sonra minimum 15 santim olması gerekir. Tac oluşumu ne kadar ağıdan verilirse, sonuç o kadar olumlu olacaktır. Burada önemli olan ağacın yan dal oluşumunun aşağıdan verilip, bitkinin yüksekliği ayarlanarak meyve almaktır.
Aronia fidanını saksı içerisinde de yetiştirebilirsiniz. Buna karşın kış aylarında saksı içindeki bitkinin meyve verebilmesi için gereken soğuklama süresinin karşılanması gerekir. Bu sebeple çağla oluşumu gerçekleşene kadar saksıyı dışarıda bırakmanız gerekir. Kullanacağınız saksının ise en az 10 litre olması gerekir. Toprak konusunda seçici olmayan aronya için çiçek toprağı kullanabilirsiniz.
Aronia Hastalıkları ve Zararlıları
Aronya fidanlarını ilkbahar aylarında hafif bir şekilde budamak gerekir. Bu budama aronia fidanındaki hastalıklı ve zarar görmüş dalların, bitkiden uzaklaştırılması amacıyla yapılmalıdır. Bununla birlikte budama sırasında sıkışık olan sürgünlere de aralama yapabilirsiniz. Bu sayede bitkinin havalanması artacak ve hastalık riski azalacaktır.
Aronyalar oldukça dayanıklı ve yüksek adaptasyona sahip bitkiler olduğu için hastalık riski de oldukça düşüktür. Aronyalarda görülen zararlıların başında ise yaprak biti gelmektedir. Bahar aylarıyla birlikte yaprak bitlerinin yanı sıra kırmızı örümcek de yaygın bir problemdir.
Aronyaların zararlılarıyla mücadele etmek için 1 kaşık Arap sabunu, 1 kaşık rendelenmiş sarımsak ve 1 kaşık sıvı yağı karıştırarak, 1 litre su içerisinde karıştırabilirsiniz. Hazırladığınız bu karışımı bitkinin yapraklarının hem altına hem de üstüne gelecek şekilde fısfıs yardımıyla sıkabilirsiniz. Bu karışım zararlıları bitkiden uzak tutacaktır.
