Benjamin çiçeği ya da benjamin bitkisi olarak bilinen Ficus Benjamina, Moraceae (Dutgiller) familyasının Ficus cinsine ait olan bir türüdür. Ficus Benjamina bitkisinin anavatanı Güney Asya ve Avustralya arasında kalan geniş bölgedir.

Toprak ve hava koşulları uygun olduğunda benjamin bitkisi 30 metreye kadar gelişebilir. Bu bitkinin mutlaka hava akımına sahip olan yerlerde olması gerekir. Salon bitkisi olarak bakıyorsanız boyu 3 metreyi bulmayacaktır.

Benjamin Bitkisi Özellikleri

Benjamin bitkisi hem yağışlı tropikal iklimlerde hem de sıcak iklimlerde yaşayabilir. Hem susuzluğa hem aşırı sıcaklara hem de serin yağmurlara alışıktır ve tüm bu koşullarda yaşayabilir. Bu nedenle Türkiye’nin birçok yerinde yetiştirilmeye de uygun bir bitkidir. Benjamin bitkisi yetiştirilmesi oldukça kolaydır. Bu nedenle bitki bakımına yeni başlayanlar için oldukça uygundur.

Oldukça şık bir bitki olması nedeniyle iklimi uygun olan yerlerde yol kenarlarına, parklara ve bahçelere yaygın olarak dikilir. Bonsai bakmak isteyen ve bu işe yeni başlayanlar için de son derece uygundur. Dekoratif bir bitki olması nedeniyle hem salonlarda hem de ofislerde çokça tercih edilir. Salon bitkisi benjamin, hava temizleyici özelliğiyle bilinse de, bu yanlıştır. Bu bitkinin böyle bir özelliği bulunmamaktadır.

Bahçede ekim yapacaksanız, kuzey yönünden rüzgâr almadığı sürece eksi 5 dereceye kadar dayanabilir. Ancak bu hava koşulunun uzun sürmemesi gerekir. Akdeniz’de ve Ege’de düşük rakımlı bölgelerin güney cephelerinde ağaç gibi yetiştirilebilir.

Danielle, Exotica, Golden King, Gold Princes, Naomi, Hawaii, Nuda, Starlight, Natasha ve Variegata Fucis benjaminanın en çok bilinen kültivarlarıdır.

Evde Benjamin Bitkisi Bakımı

Salonlarda ve ofislerde benjamin bitkisi bakımı yapmak oldukça kolaydır. Bununla birlikte bazı kritik noktalara dikkat etmeniz gerekir. Sağlıklı bir gelişim için en önemli nokta ise hava akımları ve esintidir. Hava akımı olmayan yerde de belli bir süre yaşayabilir ancak sağlıksız bir gelişim sergileyecektir.

Işık

Benjamin bitkisi doğrudan güneş ışığına tam uyumlu bitkilerden biridir. Ancak doğrudan güneş almayan, çok aydınlık bir alanda çok daha iyi gelişim gösterecektir. Bu bitkinin gelişemeyeceği tek alan ise koyu gölge ve güneş almayan yerlerdir. Eğer evinizde güneş alan bir nokta yoksa dahi, tepesinde kuvvetli bir flüoresan lamba bile yeterli olacaktır. Fakat bu lambanın günde en az 9 saat yanıyor olması gerekir.

Toprak

Ficus benjamina bitkisi için toprağın süzek ve havadar olması gerekir. Benjamin bitkisi yetiştirilmesi için basit ancak özel bir karışım hazırlamanız daha iyi olacaktır. Bunun için üç ölçü salon bitkisi için torf toprağa, bir ölçü ponza taşı ve bir ölçü dere kurumu karıştırabilirsiniz. Bu karışım havadarlığı ve süzekliği sağlayacaktır.

Sulama

Kasım ortası ve aralık ayının sonuna kadar genellikle yoğun bir şekilde yaprak dökerler. Bu dönemde toprak tamamen kuruduğunda sulayın. Bunun dışındaki zamanlarda toprağın üst kısmı hafifçe kuruduğu zaman sulama zamanı gelmiştir. Yaz aylarındaki sıcak mevsimde eğer devamlı bir esintili konumdaysa her gün sulamanızda da sakınca yoktur. Özellikle teras, balkon gibi bir alanda tutuyorsanız, bolca su verebilirsiniz. Esinti ve bol sulama sayesinde Benjamin bitkisi çok hızlı bir şekilde büyüyecek ve dallanıp budaklanacaktır.

Sulama yaparken, saksının alt deliklerinden mutlaka su çıktığını görmelisiniz. Ficus benjamina için az miktarda su kullanmamalısınız.

Bu bitkiyi sıklıkla yıkamanız da faydalı olacaktır. Banyoda tazyikli su ile yaprakların üstünü, altını ve tüm dalları iyice yıkamalısınız. Yıkama sırasında toprağın ıslanmasında bir sakınca yoktur.

Gübreleme

Bu bitki için zaman zaman gübreleme yapmanız daha faydalı olacaktır. Besin olarak Vilmorin, Genta ve Çiçekcoşturan gibi her yerde bulabileceğiniz sıvı besinleri kullanabilirsiniz. Besini ayda bir ya da iki kez vermeniz yeterli olacaktır.

Saksı Seçimi ve Toprak Değişimi

Ficus benjamina bitkisinin saksısının köklerinin sığacağı kadar olması gerekir. Büyük saksılar kullanmanıza gerek yoktur. Toprak değiştirme işlemini ise iki ya da üç yılda bir kez yapmanız gerekir. Eğer bitkinin kökleri saksının yetersiz kalacağı kadar büyümüşse, bir boy büyük saksıya geçebilirsiniz.

Saksı ve toprak değişimi için en iyi zaman mayıs ve eylül arasındadır. Bununla birlikte eğer güçlü hava akımları sağlayabiliyorsanız yılın her döneminde yapabilirsiniz. Benjamin bitkisinin kökleri hassas değildir. Rahatlıkla söküp başka bir saksıya alabilirsiniz.

Rüzgâr

Yukarıda da belirttiğimiz gibi, bu bitki için en önemli şey esintidir. Yaprak sararması, yaprak dökümü gibi sorunlar yaşıyorsanız bu durum muhtemelen esintisiz bir alanda kaldığı içindir. Eğer bitkinizin gelişimi durduysa ve yaprak açmıyorsa gene makul şüpheli rüzgârın olmamasıdır. Bitkiyi koyduğunuz yerin hava akımlarının güçlü olması ve ortamında daima havadar olması bitkinin gelişimi açısından son derece önemlidir.

Dinlendirme

Ekim ayının sonundan aralık ayının sonuna kadar, benjamin bitkisini yalnızca toprağı tamamen kuruduğunda sulamalısınız. Bu dönemde besin vermemeniz gerekir. Bu aylarda doğrudan güneş almaması daha iyi olacaktır. Bitkiniz yaprak döküyorsa, panik yapmanıza gerek yoktur. Aralık ayının sonunda dinlenme dönemi de bitecektir. Bu dönemde banyoda duşun altında yıkama yaparak, yeni gelişim dönemine hazırlık yapmalısınız. Bu dönemden sonra bitkinin mutlaka havadar bir yerde olması gerekir. Ayrıca normal sulama ve gübrelemeye de devam edebilirsiniz. On beş gün içerisinde bitkinizin yeni filizler çıkardığını görebilirsiniz.

Benjamin Bitkisi Nasıl Budanır?

Benjamin bitkisi budaması her zaman yapılabilir. Bununla birlikte çok ciddi bir budama yapacaksanız, aralık ayı başı gibi yapmalısınız. Bu dönemde bitkiniz yapraklarını büyük oranda dökecektir. Budama konusunda herhangi bir çekinceye gerek yoktur. İstediğiniz gibi yapabilirsiniz. Budama zamanın bitkiye şekil de verebilirsiniz. Bonsaicilikte bu bitki sıklıkla kullanılan çeşitlerden biridir.

Benjamin Bitkisi Şekil Verme

Benjamin bitkisi yetiştirme işi bonsaicilikle uğraşanlar tarafından sıklıkla yapılmaktadır. Bitkinin en önemli özelliklerinden biri gövdesinin kabuk tabakasının oluşmamasıdır. Bu sayede bitki uzun süre esnek kalabilir ve dilediğiniz şekle girebilir.

Benjamin çiçeğini şekillendirmek için spiral dokuma, çit dokuma, sütun dokuma ve pitail dokuma gibi yöntemleri tercih edebilirsiniz.

Spiral Dokuma

Spiral dokuma, bitki şekillendirmede en popüler yöntemlerden biridir. Oldukça kolay bir yöntemdir. Spiral dokuma için büyüme dönemini tercih etmeniz gerekir. Bitkiyi tabanının çevresi boyunca bükmelisiniz. Gövde bu sayede tamamen kitlenecektir ve desteğe ihtiyaç duymayacaktır.

Çit Dokuma

Çit dokuma, spiral dokumaya göre görece olarak zor bir yöntemdir. Bu nedenle bitki bakımına yeni başlayanlar için önermiyoruz. Bu yöntemi kullanmak için öncelikle arka arkaya fide ekmelisiniz. Bu yöntemle gelişen bitkilerin gövdeleri büyüdükçe iç içe geçecektir. Birçok zaman petek, oval ya da dörtgen şekiller oluşur.

Sütun Dokuma

Bu her ne kadar çok güzel görünse de zor olan yöntemlerden biridir. Bu yöntemdeki zorluk, bitişik olan gövdeleri ekleme ihtiyacıyla bağlantılı şekilde ortaya çıkar. Deneyimsiz kişilerce bu yöntemin kullanılması bitkiye zarar verebilir. Bu nedenle dikkat edilmesi gerekir.

Pigtail Dokuma

Pigrail dokuma bitkinin kalınlığı en az 1 santime ulaştığında kullanılmalıdır. Örgü içinde tellerin katlanmasıyla aynı biçimde gerçekleştirilebilir.

Benjamin Bitkisi Nasıl Çoğaltılır?

Benjamin bitkisi çoğaltmak istiyorsanız, bitkinin en azından ilk senesini geçirmesini beklemelisiniz. Bunun ardından güçlü ve gelişmiş bir dalını nazikçe kesmeli ve fazla yapraklarından arındırmalısınız. Tepesinde üç adet yaprak kalması, yeterli olacaktır. Bu dalı kavanoz içesinde suya yerleştirebilirsiniz. Köklenme işlemi birkaç ayı bulabilir. Köklerin en azından beş santim olması gerekir. Kavanozun havadar ve aydınlık bir yerde bulunması gerekir. Suyun yaklaşık 10 günde bir kez tazelenmesi gerekir. Kökler 5 santimi geçtiğinde toprağa ekebilirsiniz.

Saksıya yeni dikeceğiniz benjamin bitkisi için torf ve ponza taşı karışımı hazırlamalısınız. Bu karışımın ıslak olamaması ancak nemli kalması gerekir. Diktikten sonra sulama yapmanıza gerek yoktur ancak poşete geçirip hava almayacak şekilde bağlamalısınız. Bu sayede sera etkisi yaratılacaktır. Doğrudan güneş almayan ve aydınlık bir ortamda bir hafta kadar böyle bekletilmelidir. Bunun ardından bitkiyi açın ve güzelce sulayın. Esintili bir yerde süratle büyüyecektir.

Benjamin Bitkisi Hastalıkları ve Zararlıları

Örümcek bitleri, evde ve salonda bakılan benjamin bitkilerini sıklıkla musallat olurlar. Bu bitlere de her ilaç fayda etmemektedir. Bitkinizi sık sık yıkamanız, parazitlerden korumak için önemli bir önlemdir.

Dallarda küçük kahverengi kabartılar da görebilirsiniz. Bu da koşnil türünden bir parazittir. Yapraklar ve dallar bu parazit yüzünden yapış yapış olacaktır. Bu tip parazitlerden kurtulmak için zirai ilaçlara başvurmanız gerekir.

Sık Sorulan Sorular

Benjamin, yaygın olarak bakılan salon bitkilerinden biri olduğu için bakımına ilişkin birçok soru sorulmaktadır.

Benjamin Bitkisi Neden Yaprak Döker?

Zamansız yaprak dökülmesi, benjaminde en çok görülen soruların başında gelir. Ortam değişikliği zamansız yaprak dökümünün en büyük nedenlerinden biridir. Yeri yeterince havadar değilse de iki, üç hafta içinde yeniden yapraklanacaktır. Ancak bir süre sonra yeniden hızlı biçimde yaprak dökecektir. Bu nedenle havadar bir yerde olması gerekir.

Benjamin Bitkisi Güneş Sever Mi?

Benjamin bitkisi, tam güneş altında da uyumlu bir şekilde yaşayacaktır. Ancak dolaylı güneş ve güçlü aydınlık ortamlarda çok daha iyi gelişecektir.