Bonsai’de temel özelliklerden bir tanesi de ağacın komple bir sanat eserine dönüşmek için eğitilmesidir. Bu eğitimin en önemli aşaması telleme çabalarıdır. Telleme; bonsai’de en çok kullanılan şekil verme yöntemidir. Bonsai telleme yaparken de her şeyde olduğu gibi dikkat edilmesi gereken noktalar bulunur. Bu noktaları, dış kaynaklardan derlediğim görsellerle anlatmaya çalışacağım. Henüz telleme aşamasına gelmemiş bir amatör olsam da bu genel geçer bilgilerin işinize yarayacağını düşünüyorum.

Bonsai Telleri Arasından Seçim Yapmak

Bonsai telleri arasından seçim yaparken, telin materyaline dikkat etmeniz gerekir. Yumuşak kabuklu (zeytin, akçaağaç vb.) ağaçlarda tellerin dış kabuğa zarar vermesini önlemek amacıyla alüminyum tel kullanmak daha doğru olacaktır. Böylece hem kuvvetli bir telle dallarınızı şekillendirebilirsiniz, hem de ağacınızın dış kabuğuna zarar vermemiş olursunuz. Her halükarda yumuşak kabuklu ağaçlarda çok sert davranmadan eğitim vermek önemlidir.

Bonsai Telleme ve Bakır Teller

Bonsai dallarını şekillendirirken bakır teller de kullanılır. Bakır tellerin bonsaide kullanılmadan önce tavlama adı verilen, ısıyla yumuşatılma işleminden geçmiş olmaları gerekir. Yani elektrikçiye gidip; bana bakır tel verin demekle gerekli teli elde etmiş olmayız. Mutlaka daha yumuşak ama güçlü olması için tavlama işleminin yapılmış olması gerekir. Tavlama işlemi görmüş orijinal bonsai teli temin ettiğinizi varsayarsak; bakır tel bana göre gerçekten profesyonellerin kullanması gereken bir tel türü. Çünkü hem çok güçlü, hem tek kullanımlık hem de çok pahalı. Bakır tel ile yaptığınız işlemlerin sonucunda harika sonuçlar alacaksınız muhtemelen fakat ben önümüzdeki birkaç sene bakır tel kullanmadan yoluma devam etmeyi düşünüyorum 🙂 Bakır teller büküldüklerinde yeniden eski halini almadıkları için, maliyetini iyi hesaplamak gerekiyor. 

Bonsai’de Telleme Teknikleri

Bonsainizde tellemeye karar verdiğinizde, dallarınıza uygun tel kalınlığını da öğrenmeniz gerekir. Bonsai telleme sırasında alüminyum ve bakır teller kullanılır çünkü bu tellerin dirençleri daha yüksektir, haliyle dalların daha kolay şekillenmesini sağlar. Bonsai telleri arasından dallarınız ve gövdeniz için uygun olanı seçtikten sonra, telleme işlemi için hazır olursunuz. Bonsaide tellemeye başlamak için yine bazı şekil şartları bulunur. Bunlardan en önemlisi, bonsainiz için ön taraf olarak seçtiğiniz yerin tam arkasından tellemeye başlamanızdır. Böylece hem daha estetik bir görünüm elde edersiniz, hem de önden bakıldığında başlangıç noktası görünmediğinden bir bütünlük oluşur.

Bonsailerin ince dalarında telleme yaparken yaprakların arasından geçmeye, sürgün verecek yeni uçlara zarar vermemeye dikkat etmelisiniz. Bonsainize ne çok sert ne de çok yumuşak davranmalısınız, ayrıca bonsainizin ince dalları arasında hangisini bükecekseniz o dalı tellemek değil; tüm karşılıklı dalları telleyerek karşılıklı şekil almaya katkıda bulunmalısınız. Yapraklara zarar vermediğiniz sürece ve dalın dibinden kuvvet almasına katkıda bulunduğunuz sürece bonsainiz siz nasıl istiyorsanız o şekilde büyüyecektir.

Bonsai Telleme Sonrası Dikkat Edilecek Noktalar

Bonsainizi tellediniz, istediğiniz şekil de ortaya çıktı ve karşısına geçip şöyle bir uzaktan seyretmek istiyorsunuz. Tamam yapın ama bunlardan önce telleme sonrası da dikkat etmeniz gereken birkaç hususa değinmek istiyorum. Bonsainize çok fazla stres bindirdiğiniz için öncelikle bonsainizi yakıcı güneşe asla çıkartmayın, bırakın dinlensin ve kendine gelsin. Bu süreçte asla saksı değişimi de yapmamalısınız, bahsettiğim gibi bonsainiz stres altında olacağından, dinlenmesi gerekecek.