Bahçe Defteri'nde yazar olarak bitki ansiklopedisine katkıda bulun.

Brezilya Cevizi (Bertholletia excelsa)
Brezilya cevizi meyvesi

Çekirdekleri kuruyemiş olarak tüketilen Brezilya cevizi ya da yaygın bilinen bir diğer adıyla Brezilya fındığı, Güney Amerika’da yetişmektedir. Bu bitki familyasındandır ve botanik adı ise Bertholletia excelsa olarak bilinmektedir. Amazon ormanlarında yaygın olarak bulunmaktadır.

Brezilya cevizi ağacı özellikle Brezilya, Peru ve Bolivya’nın sık ormanlık alanlarında bulunmaktadır. Bu ağaca ilişkin hayli ilginç bilgiler bulunmaktadır. Brezilya ceviz ağacıyla ilgili bu ilginç bilgilerin tamamına bu rehberde ulaşabilirsiniz.

Brezilya Ceviz Ağacı Özellikleri

Brezilya cevizi ya da brezilya fındığı ağacının anavatanı Güney Amerika’dır. Bu bölgede bulunan Peru, Bolivya, Kolombiya, Venezuela, Guyana ve Brezilya gibi ülkelerde yaygın bir popülasyona sahiptir. En önemli özelliklerinden biri 500 yıldan uzun bir süre yaşayabilmesidir. Kimi kaynaklar bu ağacın bin yıla kadar yaşadığını iddia etmektedir. Bu ağacın boyu 45 metreye kadar uzayabilmektedir. Brezilya’da bu ağaca Pará kestanesi ve Acre kestanesi gibi isimler verilmiştir. Amazon ormanlarının en büyük ve ulu ağaçlarından biri olarak kabul edilmektedir.

Yağışsız mevsimlerde bu ağacın yaprakları dökülmektedir. Amazon ormanlarının yağış almadığı, kurak dönemlerde Brezilya cevizi ağacı uykuya geçmekte ve dinlenmektedir. Tek bir yaprağının genişliği yaklaşık 10 santim, uzunluğu ise 30 santim civarındadır. Her bir meyvesi ise ortalama bir Hindistan cevizi kadar büyüktür. Bu meyvelerin ağırlığı ise 2 kiloyu bulabilmekte ve geçebilmektedir.

Brezilya cevizi meyvesinin çok sert bir kabuğu vardır. Bu kabuklar 8 ila 12 mm arasında kalınlığa sahiptir. Meyvenin içi ise tıpkı bir portakal gibi üçgenimsi bir şekilde dizilidir. Bu yapıda 8 ila 24 arasında çekirdek bulunmaktadır. Çekirdeklerin büyüklüğü ise 4-5 santim civarındadır. Brezilya cevizi ya da Brezilya fındığı adı verilen kuruyemiş esasen bu çekirdeklerdir.

Brezilya Cevizi Meyvesi

Brezilya cevizi ağacının insan eliyle meyve vermesi mümkün değildir. Bu bitki yalnızca balta girmemiş olan sık amazon ormanlarında meyve verebilir. Bunun temel nedeni ise insan eli değen bölgelerde bu ağacın çiçeklerinin polenleşmesi için gerekli olan orkidelerin sayısının çok az olması ya da hiç olmamasıdır. Orkideler, bu ağacın meyve vermesi için gerekli olan çiçeklerdir. Bunun nedeni ise bu ağacın çiçeklerinin içine girebilecek kadar güçlü olan tek böcek türünün, uzun dilli orkide arısı olmasıdır.

Orkidelerin ve Arıların Brezilya Cevizi Ağacındaki Rolü

Amazon ormanlarında yaşayan Brezilya cevizi ağacının dallarında orkideler yaşar. Bu orkideler uzun dilli orkide arılarının küçük yapılı erkeklerini kendilerine çekecek şekilde koku yayarlar. Bu erkek arılar dişilerini cezbetmek adına orkide çiçeklerinin bu kokularını sürünürler. Yani bir çeşit parfüm gibi kullanırlar. Bu kokuya uzun dilli orkide arısının büyük yapılı olan dişileri gelir. Geldiklerinde ise ağacın çiçeklerinin içine de girip çıkarlar. Bu sayede arılar, erkek polen organlarının polenlerini, çiçeğin dişi organlarına bulaştırmasını sağlar.

Brezilya cevizi ağacının üzerinde yaşayan bu orkideler ağaca gelir ve çiçeklerini döller. Bu da Brezilya cevizi ağacının orkidelere ihtiyaç duymasını sağlar. Ağaç bu orkideler sayesinde meyve verebilmektedir. Bu bitkinin tohum vermesi yani yeni fidanların büyümesi orkide arılarının sayesinde gerçekleşmektedir.

Bu arılar sayesinde döllenen çiçeklerin meyve oluşturması ve meyvelerin olgunlaşması ise 14 ay sürmektedir.

Comments
All comments.
Comments