Çelikle bitki çoğaltmak için en çok kullanılan yöntemlerden biri de köklendirme hormonudur. Çelik köklendirme hormonu, bitkinin gelişim başarısını artırmaktadır. Bu hormonu her bitki için kullanmaya gerek yoktur. Bazı bitkilerde ise özellikle gerekli olabilmektedir.

Kullanım hataları ve aşırı dozda kullanılması nedeniyle, başınıza bela da açabilen bir karışımdır.

Çelik Köklendirme Hormonu Nedir?

Bitkilerin büyümesini ve gelişmesini sağlayan, oksin adı verilen maddeyi içeren hormon takviyelerine çelik köklendirme hormonu adı verilmektedir. Özellikle kök vermesinin zor olduğu bitkilerde bu hormon kullanılmaktadır. Farklı birçok oksin türü bulunmaktadır. Çelik köklendirme hormonu oksinlerden oluşan özel bir karışımdır.

Doğada en saf halde bulunan oksin indol-3 asetik adı verilen asittir. Bunun yanı sıra fenilasetik asit, 3-kloro indolasetik ve indol-3 bütirik asit doğal oksinlerdir. Doğada bulunan oksinler çeliklerin köklendirilmesinde doğrudan kullanılmamaktadır. Bu oksinler özel olarak hazırlanmış olun karışımlardır. Bu karışımlar alkolle çözülür ve saf suyla birleştirilerek hazır hale getirilmektedir. En sık kullanan çelik köklendirme hormonu ise IBA’dır.

IBA Hormonları

Köklendirme hormonu olan IBA çeşitleri, birçok farklı seçeneğe sahiptir. Bunlar arasında sıvı, jel ve toz halinde olanlar vardır. Her bir çeşidin kullanım amacı ve biçimi farklı olabilmektedir. Eğer bir IBA hormonu satın almak istiyorsanız, öncelikle hangi bitki tipi için kullandığınızı bilmeniz gerekir. Bitki türünüzü ve amacınızı belirledikten sonra hangi tip IBA hormonu kullanmanız gerektiğine karar verebilirsiniz.

Bitkinizin köklü ya da köksüz bir dal olması, toprakta daha fazla kök geliştirme amacıyla kullanılması, bitkinin otsu mu yoksa ağaç tipi mi olduğu oldukça önemlidir. Ortamınızın sıcaklık derecesi dahi hangi IBA hormonunu tercih edeceğiniz konusunda önemli bir kriterdir.

Çelik Köklendirme Hormonu Neden Kullanılır?

Bitki köklendirme hormonunun temel kullanım amacı, aldığınız çeliklerin çok daha kolay bir şekilde köklenmesi ve başarılı bir şekilde gelişmesidir. Bu hormonlar, çelik alınan bitkilerin hücrelerinde uyarılmaya yol açarlar. Bu sayede bölünme ve büyüme daha kolay hale gelir.

Bitki köklendirme hormonu genel olarak seri üretim yapan firmalar tarafından kullanılmaktadır. Özellikle Bonsai üreticileri, bu hormonları çokça kullanmaktadır. Aynı zamanda doku kültürüyle çoğaltılan bitkilerin gelişiminde de bu hormonlar büyük önem taşımaktadır. Kök boyunun kolay ve hızlı bir şekilde boylanması, yumruların enine olarak gelişmesi bu tip hormanlarla çok daha yüksek başarılı bir şekilde gelişmektedir.

Çelik Köklendirme Hormonu Nasıl Kullanılır?

Çelik hormonunun kullanımı oldukça basittir. Kestiğiniz çeliğin, kesik olan yerini hormona bulayıp toprağa yerleştirmeniz yeterlidir. Bunun yanı sıra köklendirme toprağına karıştırarak da kullanımı oldukça sıktır. Kimi zaman yapraklara hafifçe püskürtme yoluyla da bu hormon kullanılabilmektedir.

Bu hormon çeşitlerinin acemi bitkiseverler tarafından kullanımına son derece dikkat edilmelidir. Bu hormon uzmanların tarifleri ve tavsiyeleri doğrultusunda kullanılmalıdır. Bitki türüne ve kullanım amacına bağlı olarak kullanacağınız hormonun çeşidi ve miktarı değişiklik gösterecektir. Rastgele ve yanlış kullanımlar faydadan çok zarar getirmektedir.

İnternetten yapacağınız küçük bir araştırmada, birçok kaynağın köklendirme işlemi için kesin olarak bu hormonları tavsiye ettiğini görebilirsiniz. Bu oldukça yanlış bir uygulamadır. Bu tip tavsiyeler yüzünden bitkiyle ilgilenen birçok kişi köklendirme hormonu satın almakta ve yanlış uygulamalar nedeniyle başarısız olmaktadır. Bu durumu son derece dikkat etmeniz gerekir. Birçok bitki için böylesi hormonların kullanılması şart değildir. Yalnızca bazı köklenmesi çok zor bitkilerde bu hormon kullanılmalıdır. Kullanımda ise çok dikkatli olunması gerekir.

Doğal Köklendirme Hormonu Nasıl Yapılır?

Bu tip hormonları satın almak zorunda değilsiniz. Evde köklendirme hormonu da yapabilirsiniz. Bunun için salkım söğüt ağaçlarının dip sürgünlerindeki sarı kısımları ya da dallarının dış kabuklarını kullanabilirsiniz. Bunları küçük parçalara böldükten sonra 24 saat boyunca suda bekletmelisiniz.

Salkım söğüt ağacının köklendirme hormonu olarak kullanılmasının temel sebebi, dalların çok kolay biçimde kök salma özelliğini barındırmasıdır. Bu salkım söğütün dallarında bulunan kabuklarda köklenmeyi sağlayan hormonların yüksek miktarda bulunması anlamına gelmektedir.

Bitkinizden aldığınız çeliği, suyun içerisindeki yapraklı bir salkım söğüt dalıyla birlikte bekletmek de köklenmesine yardımcı olacaktır. Salkım söğüt ağacının dalından suya salisilik hormon geçmektedir. Bu hormon köklenmenin daha hızlı olmasını sağlar. Söğüdün yanı sıra birçok bitki bu hormonu barındırmaktadır.

Köklendirme hormonu olarak kimi zaman aspirin kullanıldığını da duymuş olabilirsiniz. Aspirinde salisilik değil, asetilsalisilik asit bulunur. Aspirin bitkilerin köklenmesinde hiçbir işe yaramamaktadır. Bunu kullanmanız faydadan çok kimi zaman zarar getirebilir.

Çelik Köklendirme Hormonu Kimlere Lazım?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi birçok bitki için bu hormona gerek yoktur. Genel olarak seri üretim yapan firmalar tarafından bu hormon kullanılmaktadır. Seri üretim sürecinde oldukça katkısı olan bir üründür. Bununla birlikte günümüzde birçok bitki türünün seri üretimi, doku kültürüyle yapılmaktadır. Doku kültüründe ise çeşitli hormonların kesin olarak kullanılması gerekmektedir.

Seri üretim yapan firmaların yanı sıra Bonsai üreticileri açısından da bu hormon neredeyse zorunluluktur. Bonsai ağaçlarının üzerinde sık sık havai daldırma yapılması gerekir. Bununla birlikte görsel açıdan elverişli olan kısımların köklenmesi oldukça zordur. Bonsai ağacının türüne bağlı olarak uygun bir köklendirme hormonu kullanılmıyorsa, havai daldırma yönteminde başarı beklenmemelidir. Dolayısıyla Bonsai bakıyorsanız ve çoğaltmak istiyorsanız bu hormonlardan uygun olanı bularak, doğru yöntemle kullanmanız gerekir.

Bu hormon çeşitleri genel olarak çiçek yetiştirmek ve bahçecilik işlerinde neredeyse hiç gerekmemektedir. Bu tip bir hormon satın alarak masraf etmenize gerek yoktur. İhtiyacınız olan durumlarda evde doğal köklendirme hormonu hazırlayabilirsiniz. Köklenmesi mümkün olan dallar uygun bir bakımla zaten köklenecektir. Yalnızca biraz sabırlı olmanız ve doğru şartları uygulamanız gerekmektedir. Köklenmesi mümkün olmayan dallarda ise bu hormonlar işe yaramayacaktır.