Bahçenizde ya da saksınızda bulunan çok sevdiğiniz gülleri çoğaltmak ister misiniz? Ya da arkadaşınızın bahçesinde gördüğünüz bir gül sizi çok mu etkiledi? Size iyi bir haberim var. Gül dallarını kolayca çoğaltabilir, kendi gül fidanınızı oluşturabilirsiniz. Gülleri, tohumlardan veya çeliklerden çoğaltmak mümkündür. Tohumla bu işin çaresine bakmak zordur ve karmaşık bir süreç yönetimi gerektirir. Ayrıca bu süreç çok uzun süreceği gibi tohum sonucu elde ettiğiniz bitki, beklentilerinizi karşılamayabilir.
Genel olarak bakıldığında kesilen dallardan yani çelikten gül yetiştirmek daha kolaydır. Çünkü yumuşak yapılı gül çelikleri çok kolay büyür ve size istediğiniz fidanı verir. Bir gül çeliğini yetiştirebilmeniz için size gerekli olan her şeyi merak ediyorsanız, yazının devamını mutlaka okumalısınız. Sizin için ipuçları derledim.
Gül Çelikleri Ne Zaman Alınız?
İlkbahar ve yaz aylarında çeliklerinizi alabilirsiniz. Esnek, yumuşak dalları kesmek harika sonuçlar almanızı sağlayacaktır. Çelikleri alırken bol yapraklı ama çiçeksiz dalları seçmeye gayret gösterin. Gövdelerin kalem kalınlığında olmasına özen gösterin. Aslında gül çeliklerini bazen kış aylarında da alıyorum fakat ilkbahar ve yaz aylarında daha kolay olduğu için bu iki mevsimi uygun gördüm. Bu yazıda da buna yönelik ipuçları vereceğim.
Çelikten Gül Yetiştirmek İçin Gerekli Aletler ve Malzemeler
Çoğaltmak istediğiniz gülün türü ne olursa olsun, süreç aynı şekilde işleyecektir. Doğru aletlere ve malzemelere sahip olmak yaptığınız işin daha kolay tutmasına olanak sağlayacak ve işinizi kolaylaştıracaktır.
- Bahçe Eldivenleri – Çoğu gül çeşidi dikenlere sahip olduğu için, işin başında mutlaka kaliteli bir bahçe eldivenine sahip olduğunuzdan emin olun.
- Budayıcılar – Sapları keserken kesimin olabildiğince temiz olmasının çok faydası dokunur. Bu işlemi yaparken bitkinin çok az strese girebilmesi için mutlaka iyice bilenmiş kesiciler kullanmanız gerekir.
- Kap – Birkaç parça dal keseceğiniz için mutlaka nemli kalmalarını sağlamak için içinde ılık su bulunan bir kap bulundurmanız gerekecek.
- Köklendirme Hormonu – Zorunlu olmasa da köklendirme hormonu, aldığınız çeliklerin daha kolay köklenmesi için önemlidir. Çeliklerin kök verebilmeleri için kullanılan hormon tozları ya da solüsyonlar genç çeliklerin daha hızlı köklenmesini sağlar ve işini kolaylaşır. Köklendirme hormonunuz yoksa patates de kullanabilirsiniz. Bunu yapmak için genç çeliğinizi patatese saplamanız yeterli olacaktır. Böylece patates, çeliğinizi besleyecektir.
- Saksı ya da Plastik Şişe – Kestiğiniz çelikleri tek tek ya da ikişerli gruplar halinde saksılara dikebilirsiniz. Saksınız yoksa, plastik şişeler de yardımcı olacaktır.
- Toprak Karışımı – Çok iyi bir köklenme için, doğru karıştırılmış topraklara ihtiyacınız olacaktır. İyi bir köklenme için torf, perlit, lav taşı, gübre karışımı barındıran güzel bir toprak size yardımcı olacaktır.
- Çubuk ya da Kurşun Kalem – Komik gelebilir ama kalem gibi bir çubuğa ihtiyacınız olacak. Böylece çelikleri yerleştirebilmek için delikler açabilirsiniz.
- Plastik Poşet – Aldığınız çeliklere sera etkisi verebilmeniz gerekir. Plastik torbalar ile onları sararsanız daha iyi sıcaklık oluşur ve çelikleriniz daha hızlı gelişir.
Çelikten Gül Çoğaltmak İçin Basit Adımlar
- İlk adım dalları kesmektir. Büyük gül ağacında, kalem kalınlığında dallar arayarak işe başlayabilirsiniz. Dolayısıyla gül ağacınızın ya da çalınızın dış kısmından aldığınız çelikler, daha iyi sonuçlar verecektir. Dış kısımda yer alan dallar hem genç hem de esnek olacağı için daha doğru adaylardır. Çelik uzunluğunun 30 santim kadar olması yeterli olacaktır. Kesimi yaparken yumruların hemen altından 45 derecelik bir açıyla darbe vurmaya gayret gösterin.
- Kesimi yaptıktan sonra daldaki tüm çiçekleri ve yaprakları temizleyin. En altta kalan iki yaprak hariç tüm yaprakları temizlediğinize emin olun. Yeni bitkiniz fotosentez yapmaya devam etmeli, dolayısıyla bu iki yaprak bu göreve yardımcı olacaktır. Ancak bu iki yaprak dışındaki tüm yaprak ve çiçekler çeliğinizin enerjisinin boşa harcanmasına neden olur.
- Bir değil de birden fazla kesim yapmak istiyorsanız, aldığınız çelikleri dikene kadar bekletmek üzere ılık suyunu içerisinde bekletin.
- Kesimleri dikmeye karar verdiğinizde, tüm çelikleri düz bir zemine yerleştirin. Yerleştirdiğiniz çeliklerin saplarına dört tane yarık açın ve sapını dörde bölün. Bunu yapmanızdaki amaç, çeliğiniz kök çıkartmaya çalışırken onun çok uğraşmasını engellemek.
- Çeliğinizi alın ve dip bölümünü köklendirme hormonuna batırın. Bu aşamada patates de kullanabileceğinizden yukarıda bahsetmiştim.
- Orta boy saksınızın dörtte üçü kadarını doldurun. Yukarıda bahsettiğimiz kalem ya da çubukla biraz genişçe delikler açın. Köklendirme hormonunun silinmesine müsade etmeden nazikçe bu deliklerin içerisine çeliklerinizi yerleştirin.
- Çeliği yerleştirdikten sonra yukarıda kalan kısımları desteklemek için etrafındaki toprağı hafifçe bastırabilirsiniz. Ardından can suyunu da verin.
- Saksınızı örtmek için plastik poşet ile saksınızı ve bitkinizi sarabilirsiniz. Burada bağlama yapmamaya özen gösterin çünkü çeliğiniz de hava sirkülasyonuna ihtiyaç duyacaktır.
- Çeliklerinizin topraklarını sürekli nemli tutmaya özen gösterin. Toprağın kurumasına izin vermeyin ve sık sık suladığınızdan emin olun. Yeni kökler almanız 3-7 hafta arasında bir süre alacaktır. Lütfen sabırlı olun. Yeni köklerin oluşup oluşmadığını anlayabilmek için çeliğinizi hafifçe yukarıya kaldırmayı deneyebilirsiniz. Bir dirençle karşılaşmanız, içeride bir köklenmenin olduğunu gösterir.
Gül Dalları Suda Nasıl Köklenir?
Yumuşak çelikler, suda kök vermeye meyillidir. Bu nedenle kestiğiniz çeliği direkt suda bekletmek de bir yöntemdir. Çeliklerin kök verme ihtimali düşük olsa da denemeye değer bir yöntemdir. Bu yöntemi anlatmaya gerek var mı bilmiyorum ama kısaca bahsetmek gerekir sanıyorum. Kestiğiniz dalları toplu ya da ayrı ayrı su dolu kapta bekletin. Güneş gören bir yerde sekiz hafta kadar bekleyerek köklenmelerini sağlayın. Su buharlaşırsa mutlaka ekleme yapmalısınız.
Gül Çeliklerinin Dış Mekanda Ekilmesi
Güllerinizin daha iyi yetişmesi için bahçenizin güneş gören, rüzgarlara karşı dayanıklı bölümlerini seçtiğinizden emin olun. Birden fazla çelik dikmek isterseniz, çeliklerin aralarında yeterli boşluk bıraktığınızdan emin olun. Böylece birbirleriyle çok savaşmadan yayılabilirler. Gül fidanlarınızı toprağa yerleştirirken en az otuz santim büyüklüğünde çukurlar açmanız gerekir. Bu çukurların içerisine gül fidanlarınızı yerleştirebilirsiniz. Saksıdan aldığınız çeliklerinizi saksı ile aynı büyüklükte bir toprak derinliğine dikmeniz gerekir. Gerekli dikme işlemini yaptıktan sonra üst kısımda kalan bölgeyi güzelce toprakla destekleyip, hafifçe bastırmanız fayda sağlayacaktır.
Sonuç
Gördüğünüz gibi çelikten gül yetiştirmek oldukça kolay bir işlemdir. Gerekli alet ve malzemeleri kullanarak, doğru adımları izleyerek bu işlemi yapmanız, iyi sonuçlar almanızı sağlayacaktır. İlk defa çelik alacaksanız bu işlemi ilkbahar ve yaz aylarında yaparak şansınızı yükseltebilirsiniz. Yukarıda ayrıntılı olarak anlatılan adımları izlerseniz, başarılı olma şansınız yüksek olacaktır.
Gül yetiştiriyor musunuz? Aşağıda yer alan yorum kısmından yetiştirdiğiniz gül hakkında bize bilgi verin.