Cocopeat (Kokopit)

Bitki yetiştiren birçok insan hem sağlıklı hem de çabuk ürün veren, çiçek açan bitkiler elde etmek ister. Bu yüzden de farklı bitki bakım yolları, ürünleri ve yöntemleri değerlendirilmektedir. Bu ürünlerden biri olan ve karbon ayak izinin azaltılmasında büyük rol oynayan cocopeatile tanışın.

Cocopeat ya da coirpeat adıyla duyabileceğiniz bu ürün, hindistan cevizi lifi olarak da bilinmektedir. Hindistan cevizi kabuğunun dış kısmındaki liflerden elde edilen yan ürün önceleri atık olarak bilinmekteydi. Sürdürülebilir bir gelecek ve atık değerlendirme politikasının güzel örneklerinden olan bu ürün tamamen doğaldır ve dolayısıyla da doğada ayrışıp yok olabilir. Çevremizde atık olarak adlandırdığımız veya bir işe yaramadığını düşündüğümüz birçok madde aslında büyük bir cevher olarak karşımıza çıkabiliyor. Hele de kimyasal ürünlerin zararları, atıkların nasıl değerlendirilebileceği ve bu gibi konular üzerine konuşulurken cocopeat gerçekten de iyi bir çözüm yolu sunmuştur. 1990’larda botanik adına kullanılabilecek bulunan bu ürüne günden güne talep hızla artıyor. Gelin şimdi bu ürünün ne olduğu ve nasıl kullanıldığına dair tüm detayları inceleyelim.

Cocopeat Nedir?

Yukarıda da değindiğimiz gibi hindistan cevizi kabuğundan elde edilen ve toprak yerine kullanılan bir malzeme olan cocopeat, hidroponik yetiştirme ortamı olarak da kullanılabilir. Hidroponik sistem toprak kullanmadan, çeşitli mineral içeren ürünler kullanılarak yapılan yetiştirme yöntemidir. Aynı zamanda süngerimsi yapısı sayesinde yağ emicilik ve lifli yapısıyla düzenleyicilik sağlar. Aynı zamanda bu ürün yüksek miktarda besin ve suyu emerek, büyüme ve köklenme ortamı sağlar. Azot, potasyum, fosfor, çinko ve magnezyum gibi elementler içerse de kendi başına tam bir besin maddesi sayılmadığı unutulmamalıdır. Bu yüzden gübreleme de unutulmaması gereken bir faktör olarak not edilmelidir.

Cocopeat Nasıl Kullanılır?

Cocopeat birçok avantajı ile direkt olarak veya bahçe toprağı ile karıştırılarak kullanılabilir. Çünkü kullanmak için herhangi bir kimyasal işlem gerektirmez, inerttir; yani kimyasal olarak aktif bir madde değildir. Peki, bahçe ortamında nasıl kullanılır? 1/3 oranında toprağa karıştırılması önerilen cocopeat, bitkinin etrafında malç olarak da kullanılabilir. Malçlama, toprağın üzerini örten ve ışık geçirmemesi sebebiyle herhangi bir yabancı otun büyümesini engelleyen sisteme verilen addır. Aynı zamanda sıcaklığın düzenlenmesine de yardımcı olmaktadır.

Saksıda kullanımı ise 1:4 oranındadır. Başlangıç tohumlarında sürgünler oluştuktan sonra fideler saksılara ekilebilir. Saksı kenarlarının altına 2.5 santim kadar boşluk bırakarak eklenmelidir.

Cocopeat Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

Cocopeat kullanmanın birçok avantajı vardır. Bu avantajlar sayesinde siz de bu ürünü kullanmaya bir şans verebilirsiniz.

• Yaklaşık beş yıla kadar yeniden kullanılabilir olması nedeniyle çevre dostu olarak nitelendirilebilir. Sonrasında da kompost olarak kullanılabilir. Organik bir üründür yani doğaya karışımı kolay ve zararsızdır.
• Çok daha fazla su tutmaktadır. Bu sayede de sıkı ve etli kısmı çok bir ürün elde edilir. Öte yandan bitki sulama sıklığını azaltır bu da maliyet ve kaynakları koruma açısından önemlidir. Mikroskopla görülebilen içi boş küçük tüpleri sayesinde tüpleri su ile doldurduktan sonra fazla suyu dışarı boşaltır.
• Topraksız tarımda sıkça tercih edilmektedir, sterildir. Kullanımı kolay ve az bakım gerektiren bir üründür. Hafif ve emici olduğu için de küçük alanlarda bitki yetiştirmek için ideal olmaktadır. Bu sayede bitki yetiştiriciliğine yeni başlayanlar için de daha kolay bir seçim olmaktadır.
• Cocopeat’in pH’ı 5.5 ila 6.5 arasındadır, bitkiler için en iyi pH aralığının da 6.0 ila 7.0 olduğu düşünülürse bitkiler için bir hayli yararlı bir üründür. Yetiştirmek istediğiniz bitkinin türüe göre bu ürünün pH’ı ile de çeşitli katkı maddeleri kullanarak oynayabilirsiniz.
• Toprağın drenaj özelliğini artırmak için kullanılır. Drenaj fazla suyun topraktan uzaklaştırılmasına verilen addır. Gözenekli yapısı sayesinde fazla suyun birikip çürümeye sebep olmasını engeller. Aynı zamanda iyi bir havalandırma da sağlar.
• Salon bitkilerinde, biber, domates ve salatalık gibi bitkilerde, süs ve peyzaj bitkileri gibi birçok bitkide sıkça kullanılır.
• Bitkisel bir bariyer görevi gören bu ürün sayesinde yabani otlara, mantar ataklarına (antifungal), hastalıklara ve pestisit/herbisitlere karşı önlem alınır. Form olarak birçok yapıya sahiptir.

Dezavantaj olarak ise yine birkaç faktör sayabiliriz. Doğal tuzlar içeren bu ürünün fazlası bitkiye zarar verebileceği için kaliteli ve doğru oranda kullanılması önemlidir. Nem tutma gibi tuz tutma kapasitesi de maalesef fazladır. Bu yüzden tuzları biriktirebilir ve sulama suyundaki istenmeyen maddeleri de tutabilir. Suyun niteliği de bu konuda önem taşımaktadır.

Kaliteli ürünü anlamanın ise birkaç yolu vardır. Kaliteli bir cocopeat yabancı maddeler içermez, açık renklidir, topaklanması yoktur ve eşit dokuludur. Bloklar homojen haldedir, parçalanmış ürün çok az vardır veya hiç yoktur. Çürümüş veya nemli yapıya da sahip olmamalıdır. Elektrik iletkenliği, üründe bulunan besin ve tuz miktarını ifade eder. İletkenliği 0.2’den düşükler tercih edilmelidir. Sıkıştırılmış halde olduğu için zamanında kullanılması daha sonra kullanırken zorluk çıkarmaması için önemlidir. Yukarıda gözenekli yapısının avantajından bahsettik fakat bu yapı bir dezavantaja da sahip. Bitkinin ağırlığını taşıyamadığı için destek kullanılır.

Cocopeat Nasıl Elde Edilir?

Peki, bu kadar faydalı ve değerli bu ürünün elde edilme aşamaları nelerdir?

1. Öncelikle ilk aşama olarak Hindistan cevizi kabukları çeşitli yerlerden toplanır. Hindistan cevizi endüstrisinde yan ürün olarak bilinen bu ürün, diğer işleme kadar havalandırılması iyi ve kuru bir yerde saklanır.
2. Ardından kabuklar çıkarılır. Elle veya özel makinelerle kabuk etli kısımdan ayrılır.
3. Kabuklar çürütme adı verilen işlemle birkaç ay suda bekletilir. Bu sayede çeşitli mikroorganizmalar kabuktaki lifleri parçalayarak ayrıştırmayı daha kolay hale getirir.
4. Liflerin, lif özü ve tozdan ayrılması yine makineler yardımıyla veya elle dövme işlemi ile sağlanır. Bu ayrımın ardından elde edilen lif özü yabancı maddelerden uzaklaştırılmak için yıkanır.
5. Son olarak lif özü kurutulur ve fazla nemden kurtulması sağlanır. Ayrıştırılan bu lifler özel kurutma tesislerinde veya güneş altında kurutulur.
6. Kuruyan lif özünden daha büyük parçalar ve lifler de elendikten sonra boyutlarına göre sınıflandırılır. Sıkıştırılıp paketlenen lifler ambalajlanır ve dağıtıma hazır hale gelir.

Aşama aşama sıraladığımız bu işlemler sonucunda son ürün olarak cocopeatelde edilmiş olur. Sıkıştırılarak satıldığı için nakliyesi kolaydır ve bu da dolayısıyla daha az maliyet sağlar. Sıkıştırılmış bir tuğla görünümünde olan cocopeaten az bir saat suda bekletildiğinde yedi kat genişleyecektir. Parçalara ayrıldıktan sonra da kullanıma hazır hale gelecektir.

Cocopeat Kullanım Alanları Nelerdir?

Peki bu kadar avantajı olan ve asla bir atık olmayan bu değerli yan ürün nerelerde kullanılır, kimler bu ürünü tercih eder? Başka bir ürünle karıştırılacaksa hangi ürün hangi oranlarda kullanılmalı? Hepsini yazımızın devamında sizler için sıraladık.

• Hidroponik ve Topraksız Yetiştirme Sistemi: Yukarıda da değindiğimiz gibi cocopeat, su tutma özelliği sayesinde topraksız tarımda sıkça tercih edilmektedir. Hidroponik sistemde yetişen bitkilerde büyüme hızı daha fazla olmaktadır. Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, bu ürünün uygun şekilde yıkama yapılarak kullanılmasıdır.
• Toprak Değişikliği: Çeşitli özelliklerinden dolayı toprak değişikliği yapmak isteyen kişiler tarafınca kullanılabilir. Buna ek normal bahçe toprağıyla karıştırılırsa da toprağın genel kalitesini, dokusunu, havalandırmasını artırır ve yukarıda da değindiğimiz gibi kök gelişimini destekler. Tek başına çimlendirme için kullanılır bunun dışında toprak veya kompostla karıştırılması önerilmektedir. Kompost kullanırken 1:1 oran uygulanmaktadır. Eğer üç ürün de karıştırılacaksa %35-40 oranında toprak, %20-25 oranında kompost ve %35 oranında Cocopeat’in karıştırılması önerilir.
• Tohum Başlangıç Karışımı: Bu ürün saksı topraklarında, seralarda ve tohum başlangıç karışımlarında sıkça tercih edilir. Yine bu ürüne ek, perlit veya kompost gibi diğer malzemelerle karıştırma sağlanabilir. Bunların hepsi daha verimli ve doğru sonuçlar elde etmek için ekilecek olan bitkinin ve cocopeat’in özellikleri karşılaştırılarak yapılmalıdır.
• Barınma Malzemesi: Tavşan ve tavuk gibi hayvanlar için barınma malzemesi olarak da kullanabilir. Hayvanın yaşam alanında yalıtım sağlar ve çevre dostudur. Aynı zamanda bahçenizdeki veya evinizdeki kötü kokuları nötralize etmek için de kullanabilirsiniz.

Çeşit çeşit avantajı ve kullanım yöntemiyle birçok bitki yetiştiricisinin dikkatini çeken bu ürün hakkındaki çoğu şeyi sizler için listeledik. Atıkların aslında değerli ürünler olabileceği, botanikte verimli hale geleceği ve birden fazla kullanım alabileceğini cocopeat ile öğrenmiş olduk.