Bahçe Defteri'nde yazar olarak bitki ansiklopedisine katkıda bulun.

Dua Çiçeği (Calathea)
Calathea Orbifolia green natural leaves background

Renkli bir tropikal bitki olan dua çiçeği yirmi farklı türe sahiptir. Botanik adı Calathea olan bu cins, ülkemizde kalatya olarak anılmaktadır. Calathea şu anda yaklaşık 60 tür içerir. Büyümesi oldukça kolay olan bu bitki, oldukça hoş bir görünüme sahiptir. Yapraklarının üstleri çizgili ya da desenli iken alt tarafları ise koyu mor renktedir.  Bu hoş bitki, az bakım istemesiyle evlerde ve ofislerde oldukça popülerdir. Anavatanı Brezilya olan bu bitki Maranteceae ailesinin üyesidir. Yeşil yaprakları geceleri kapanı ve sabahları yeniden açılır. Dua çiçeği türleri arasında en popüler olanlar ise şu şekildedir; Calathea ornata, calathea makoyana, calathea lancifolia, calathea musaica, calathale roseopicta, calathea veitchiana, calathea rufibarba.

Bakımı

Dua çiçeği bakımının zahmetli olduğuna inanılan bitkilerden biridir. Buna karşın doğru koşulların sağlanması durumunda, bakımı nispeten kolaydır.

Toprak

Evinizde ya da ofisinizde bir dua çiçeği yetiştirmek istiyorsanız, toprak seçimini doğru yapmanız gerekir. Toprağın hem nemi tutması aynı zamanda iyi derece drene olması gerekir. Sık sık havalandırılması durumunda standart saksı toprağı olan torf işe yarayacaktır. Bununla birlikte eğer düzenli olarak bu havalandırma işlemini yapamayacaksanız, iri taneli dere kumu ve ponza taşı karıştırabilirsiniz. 

Toprakta hava sirkülasyonunu teşvik etmek ve su geçişinin daha iyi olmasını sağlamak için toprağı bir çubuk yardımıyla nazikçe gevşetebilirsiniz. Dua çiçeğinin en iyi şekilde gelişmesi için toprağın asidik ve pH seviyesinin 6.5 oranında olması gerekir.

Işık

Dua çiçeği doğal yaşam ortamı, tropikal yağmur ormanlarının zeminleridir. Burada yüksek ağaçlar güneşin doğrudan ışığını filtrelemektedir. Bu sebeple bu bitkiler doğrudan güneş ışığını ihtiyaç duymazlar. Bunun yanı sıra aşırı aydınlık ortamlarda da dua çiçekleri yapraklarının renkleri kaybeder.

Bu bitkiler orta derecede ve dolaylı ışıktan hoşlanırlar. Doğu ya da batıya bakan bir pencere kenarında iyi bir gelişme gösterebilirler. Eğer güney kısma bakan bir pencereniz varsa, burada bitkiye ışığın mutlaka filtrelenerek gelmesi gerekir. Bunun yanı sıra yaz aylarında öğle vakti çiçeğin güneşin altında kalması genellikle bitkinin ölmesiyle sonuçlanır. Bu bitkiler düşük seviyelerdeki ışık oranına da uyum sağlarlar. Ancak böyle ortamlarda daha yavaş büyürler.

Sulama

Dua çiçeği sulanmasında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri, toprağın her tarafının eşit biçimde ıslanmasıdır. Nemli bir ortamı sevmesine karşın aşırı sulama bitkide hastalıklara ve kök çürümesine yol açacaktır.

Dua çiçeği sulama zamanının gelip gelmediğini anlamak için toprağın kuruluğuna bakmanız gerekir. Toprak tamamen kuruduğunda, sulama vaktinin geldiğini anlayabilirsiniz. Bu bitki su kalitesine karşı da hassasiyet gösterir. Eğer çeşme suyu kullanıyorsanız, suyu bir gün bekletmek faydalı olacaktır. Bitkinin yaprak uçları kahverengi olmaya başlaydıysa bu durum suyun kalitesiyle ilgili olabilir.

Nem

Tropikal bir bitki olan dua çiçeği yüksek oranda nemden hoşlanır. Nem seviyesinin ev koşullarına oranla daha yüksek olması gerekir. Özellikle kış aylarında ısıtıcıların havayı kurutmasından ötürü, nem faktörüne daha fazla önem göstermek gerekir.

Bitkinin sürekli olarak nemli kalmasını sağlamak için saksının altına çakıl dolu bir kap yerleştirebilirsiniz. Bu taşları suyla doldurarak nem sorununu çözebilirsiniz. Bununla birlikte saksı tepsiye koyulmalı ancak tabanı su ile temas etmemelidir. Su buharlaştıkça nem sorunu çözülecektir. 

Bunun yanı sıra evinizdeki bitkileri yan yana konumlandırabilirsiniz. Böylesi bir bitki ortamı çevredeki nemi de arttır. Ayrıca bitkiye zaman zaman su püskürtmek de nem oranını artırmanın bir diğer yoludur.

Sıcaklık

Dua çiçeği bitkisini kalorifer radyatörleri ve klima gibi ısıtıcılardan uzak tutmanız gerekir. Bunun yanı sıra bitkilerin esinti yapan pencerelerden, kapılardan ve koridorlardan da uzak bir yerde konumlandırmalısınız. Ani sıcaklık değişimleri bu bitkilere ciddi zararlar verebilir. Bununla birlikte bu bitkiler genel olarak sıcak ortamları severler. 18 ila 24 derece arası sıcaklıklar bu bitkiler için idealdir.

Gübreleme

Dua çiçeği bitkinize büyüme mevsimi boyunca ilave besin verebilirsiniz. Eğer yeni yapraklar çıkarmıyorsa, bu bitkinizin muhtemelen uykuda olduğunu gösterir. Bu dönemde gübre vermekten kaçınmak gerekir. Büyüme oranına bağlı olarak ilkbahar, yaz ve sonbahar aylarında dua çiçeğine ayda bir ya da iki ayda bir kez olmak üzere sıvı gübre verebilirsiniz. Bu gübreyi yarım dozaj şeklinde seyrelterek vermeniz gerekir. 

Saksı Değişimi

Eğer dua çiçeği bitkinizin kökleri drenaj deliklerinden çıkmıyorsa, saksı değişimi vakti henüz gelmemiştir. Bu bitki için saksı değişiminin nadir olarak yapılması tavsiye edilmektedir. Saksı değişiminin gelip gelmediğini anlamak için bitkiyi saksıdan çıkarıp kontrol de edebilirsiniz. Eğer kökler saksı için kıvrılmaya başladıysa, saksı değişimi vakti de gelmiştir. Saksı değişimi yapacağınız zaman, biraz daha büyük bir saksı seçmeniz yeterli olacaktır. Bitkiyi nazikçe çıkararak köklerdeki eski toprağı temizleyin ve yeni saksıya alın.

Çoğaltılması

Dua çiçeği çoğaltma işlemi oldukça basittir. Çiçek kökünden gelen yeni ve taze sürgünler vermektedir. Belirlediğiniz sağlıklı sürgünleri köklerinden temiz bir makas yardımıyla kesebilirsiniz. Aldığınız bu sürgünleri su dolu bir bardak içerisinde yerleştirmelisiniz. Su kök kısımlarının tamamına gelmelidir. Bunun yanı sıra köklerin filizlenmesini düzenli olarak takip etmeli, ara ara suyu tazelemelisiniz. Sürgünler kök verdiği zaman, yeni bir saksıya ekebilirsiniz. Ekimin ardından can suyu vermeyi unutmamalısınız. Bunun yanı sıra nem oranını koruması için su da püskürtebilirsiniz.

Sık Karşılaşılan Sorunlar

Dua çiçeği bitkinizi etkileyebilecek bazı yaygın sorunlar vardır. Bu sorunların başında solmuş yapraklar gelmektedir. Eğer bitkinizin yaprakları solmuşsa bu durum genellikle doğrudan güneş ışığı yüzündendir. Böyle bir sorunla karşılaştığınızda bitkiyi daha gölge bir alana taşımalısınız. 

Bir diğer sorun ise sarı yapraklardır. Sarı yaprakların oluşmasında suçlu genellikle aşırı sulamadır. Sararan yapraklar gördüğünüzde sulamayı azaltmanız gerekir. Yine de devam ediyorsa kökleri kontrol etmeniz gerekebilir. Bir diğer sorun ise lekelenme ve kahverengi kenarlı yapraklardır. Bu durum su kalitesi ve sıcaklık nedeniyle oluşabilir. Bu tip bir durumda damıtışmış su ya da yağmur suyu kullanmayı deneyebilirsiniz. Eğer yapraklar kıvrılıyorsa nem çok düşük ya da sıcaklık çok yüksek olabilir. Yine kuru yaprak kenarları görüyorsanız nem seviyesinin artması gerekir. Bitkinin yaprakları gece kapanmıyorsa, ışık kaynağına çok yakın olabilir.

Dua Çiçeği Zararlıları ve Hastalıkları

Dua çiçeğinde en yaygın görülen zararlılar örümcek akarlarıdır. Bunun yanı sıra yaprak bitleri ve unlu böcekleri de görebilirsiniz. Bu tip zararlıları engel olmak için yapraklarını haftada bir nemli bir bezle silmeniz gerekir.

Comments
All comments.
Comments