Dünya üzerinde bilinen seksenden fazla türü olan karanfil çiçeği görüntü itibarıyla herkesin beğenisini kazanıyor. Bir Afrika ülkesi çiçeği olan bu çiçek türü özellikle Güney Afrika, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika’da yetiştirilir. Sera çiçeği olarak yetiştirilen karanfil çiçeği, karanfilgiller familyasının önemli bir türünü oluşturmaktadır.
Yetiştirilmesinin ve bakımının çok kolay olduğu bu bitki özellikle kırmızı, beyaz ve pembe renkleriyle göz dolduruyor. Yıl içerisinde en fazla 2 defa çiçek verir. Boyu ise 20-60 cm arasında değişkenlik göstermekle birlikte kokusu çok baskındır. Saksı içerisinde bakımı çok kolaydır. Karanfil çiçeği doğru bakım ve ilgili ile birlikte çok yıllık bir çiçektir.
Karanfil Çiçeği Bakımı
Karanfil çiçeği evde yetiştirilebilen bir bitki türüdür. Bakımının son derece kolay ve pratik olduğu bu bitkiye doğru bakımı uyguladığınız zaman uzun yıllar boyunca çiçek açabilir. Evde bakım yapıldığında mutlaka gün içerisinde güneş alan bir yere konulması gerekiyor. Güneş gördüğü zaman hızlı bir şekilde büyüyebilen karanfil çiçeğinin bulunduğu ortamı orta derece tutmanız yeterli olacaktır. Dilerseniz bahçe ortamında da bakım yapabilirsiniz. Karanfil çiçeği evde de hızlı büyüme gösterirler ancak bahçe ortamlarını da çok severler. Büyümelerindeki en önemli faktör gün ışığıdır.
Eğer evde bakım yapacaksınız, çiçeklerin bulunacağı alanlar mutlaka pencere kenarları, güneş alan yerler, olmalıdır. Aşırı sıcağın da zarar verebileceği unutulmamalıdır.
Toprak Seçimi
Karanfil çiçeği, yetiştirilirken açıkçası hiçbir zorluk çıkartmaz. Bu sebeple günümüzde yetiştirmek amacıyla evlerde de en sık tercih edilen bitkiler arasındadır. Toprak seçimi için özel bir uğraş istemezler. Çünkü hemen hemen her toprakta kolayca büyüyebilirler. Sadece tercih ederken toprağın pH seviyesinin en fazla 5,5 olması gerekiyor. Fazlası çiçeğe zarar verebilir.
Işık İhtiyacı
Karanfil çiçeği ışığı çok sever. Bol güneş alan bir yerde kolaylık büyüyebilir. Ancak yeteri miktarla ışıkla beslenmeyen bu çiçeklerin gelişimi durma noktasına gelebilir ve verimini düşürebilir. Bu sebeple karanfil çiçeklerinin ışık ihtiyacının karşılanması büyümeleri için çok gereklidir. Çok yönlü bir çiçek olarak bilinen bu hoş kokulu karanfil çiçeği çek evde bakıldığı zaman havanın durumuna göre gün içerisinde 5-6 saat boyunca açık havada kalarak iyice güneş ışığı ile beslendiğinden emin olunması gerekiyor.
Isı ve Nem
Karanfil çiçeği bakımı esnasında sıcaklık ve nem faktörü çok önemlidir. Uygun sıcaklıkta büyüyen bitki, çiçek renginin kalitesinden sap şekillerine, çiçeğin görünümünden çiçeklerin oluşumuna kadar pek çok kriteri doğrudan etkileyecektir.
Sıcaklık olarak akşam ve gündüzün farkını eşitlemeniz gerekmektedir. Sıcaklık farkından çiçekler direkt olarak etkilenmektedir. Özellikle yaz mevsimi için 18-22 derece kış mevsiminde ise 10-15 derece arasındaki bir sıcaklık karanfil çiçeği gelişimi için yeterli olacaktır.
Çiçeğinizin ortalama 8-7 derecenin altındaki ortamlarda bulunması gelişimini yavaşlatacaktır. Karanfil çiçeği sıcaktan hoşlanır. Soğuk ortamlarda büyümesi olumsuz olarak etkilenir.
Sulama
Karanfil çiçeğinin verimli bir şekilde büyüyebilmesi için sulama işlemi de çok önemlidir. Normal çiçeklerdeki sulama işleminden ziyade bu bitkiler püskürtme yöntemi ile sulanmayı daha çok severler. Kök kısmına su dökmeden ziyade bir fıs fıslı şişe yardımıyla çiçeklerin yapraklarını da sulayarak çiçeğinizin daha verimli büyümesine katkıda bulunabilirsiniz. Çiçeğinizi sularken, aynı zamanda odadaki nem miktarını da göz önünde bulundurmalısınız.
Suyu çok fazla sevmediği için toprağını kuru gördükçe püskürtme yöntemi ile sulamanız gerekir. Hatta sulamak için toprağın özellikle kurumasını beklerseniz daha iyi olur.
Çiçeği koyduğunuz saksıda mutlaka drenaj deliklerinin olmasına özen gösterin. Çünkü toprağına dökeceğiniz suyun fazla kısmının bu deliklerden akması gerekiyor. Fazla su karanfil çiçeğini çürütebilir. Kökü çürüyen karanfil çiçeği de zaman içerisinde ölür.
Budama
Karanfil çiçeğinin budama işlemi için mutlaka doğru zamanı seçmelisiniz. Budama mevsimi için genellikle ilkbahar mevsimi önerilir. Sadece makas ile uzayan yaprakları keserek çiçeğinizin daha güzel uzamasına yardımcı olabilirsiniz.
Eğer saksının içerisinde yeni uzayan sapları fark ederseniz, bu sapları 5 cm kadar yukarıdan kopartın. Bu şekilde çiçek açmasını sağlayabilirsiniz.
Karanfil Çiçeği Çoğaltma Nasıl Yapılır?
Sadece görüntüsü ve kokusu ile değil, aynı zamanda kolay büyümesi ve zahmet istememesi sebebiyle karanfil çiçeği sıkça tercih ediliyor. Karanfil çiçeğinin nasıl çoğaltılacağını adım adım sizler için derledik:
İlk olarak elinizdeki çiçeğin sağlıklı olduğundan emin olun. Çiçek kısmının olmadığı sürgünlerin üst kısımlarından 7-8 cm uzunlukta bir kesi alın. Kestiğiniz kısımda yaprak varsa hepsini kopartın.
Daha sonra yaprakların gövde ile birleştiği kesimin hemen altına bıçak ile kesikler atın. Her kestiğiniz yerde 2 mm’lik kesim yapın. Yaprakları çıkartın.
Bir kap içerisine kompost doldurun. Kesimleri 10 mm derinliğe gömün. Burada yaprakların birbirine değmemesi ve mutlaka eşit aralıklar bırakmaya özen gösterin.
Kompostu ıslatmak için ince bir sulama kabı kullanın. Karanfil çiçeği kök salması için plastik bir torba ile örtün ve cam kenarına koyun. Birkaç hafta sonra çiçekleriniz büyümeye başlayacak.
Bu süreçte hemen her birini ayrı ayrı saksılayın. Ortalama 3-4 hafta içerisinde kök salan çiçeklerinizi ayrı yerlere alabilirsiniz.
Kestiğiniz kısımları ortalama 2-3 günde bir hava almasını sağlayın. Bu temiz hava karanfil hastalıkların oluşmasını engelleyecektir. Yapraklar da büyümeye başladığında artık yeni karanfil çiçekleriniz olacaktır.
Çiçeğinizi çoğaltmak için en doğru zaman ilkbahar mevsimidir. Bu mevsimde hava ne sıcak ne de soğuk olacaktır. Bunun dışında karanfilinizi çoğaltmak için bitkinizin tam çiçek açtığı zamanı tercih edin. (En ideal zaman Haziran sonu ve Temmuz başından itibaren Eylül sonuna kadar olan zaman) çiçeğe kesik atacağınız için olgunlaşma döneminde bu işlemi yapmanız karanfilin enfeksiyon kapsamına neden olabilir.
Karanfil Çiçeği Zararları ve Hastalıkları
Bu çiçeğin bakımında birtakım hastalıklarla karşılaşabilirsiniz. Ancak farklı tedavi yöntemleri ile çiçeklerinizi kurtarabilirsiniz. En sık görülen hastalıkların başında unlu bit hastalığı gelmektedir. Halk arasında da pamukçuk olarak belirtilen bu hastalığın tedavisi için bir pamuk yardımı ile çiçeğinizi temizleyebilirsiniz. İleri durumlarda Bazudin, DDVP, Supracide olidal, Korthion ve Malathion ilaçlarla pamukçuk olan bölgelere sürebilirsiniz.
Bunun dışında çok ilginç olsa da karanfiller paslanabilir. Karanfil pası hastalığı olarak da adlandırılan bu hastalık özellikle seralarda yetişen çiçeklerde ve her mevsim döneminde görülebilir. Böyle durumda çiçekleri kesinlikle üstten sulamayın. Mutlaka bol bol havalandırın. Bitkileri bu sebeplerden havalanabilecek şekilde aralıklı dikilmesi gerekir. İlaçlı müdahale gerekmesi halinde ilaçlamanın Zirai Mücadele Teknik Talimatına uygun olarak yapılması gerekmektedir.
Bunun dışında karanfil çiçeğinde karşılaşılan diğer problemler bakterilerden kaynaklanan yaprak lekeleri, yaprak biti, toprağın kurtlanması, kırmızı örümcek ve sümüklü böcek bulunmaktadır.
Çiçeklerinizin hastalanmasını engellemek için dikkat edeceğiniz bir diğer püf noktada, çiçekleri akşam sulamamaktır. Mevsim geçişlerinde karanfil çiçeği için vitamin kullanmayı unutmayın.
Karanfil Çiçeği Bakımında Sık Sorulan Sorular
İç mekânlarda bakımı son derece popüler olan bu bitki hakkında birçok farklı soru sorulmaktadır. Doğru bir bakım yapıldığında rengarenk ve sağlıklı çiçeklere kavuşmamanız için hiçbir neden yoktur.
Karanfil Çiçeklerim Neden Dik Durmuyor?
Karanfil çiçeği yetiştirirken genellikle en sık karşılaşılan problemlerin başında çiçeğin dik durmaması gelir. Bazı karanfil türlerinde çiçekler ağır basabilir. Sabitlenmemesi halinde de öne doğru eğilebilir. Minik çubuklar kullanarak çiçeğinizi sabitleyebilirsiniz.
Çiçeğimin Toprağında Neden Kurtlanma Var?
Ne yazık ki karanfil yetiştirirken kronik rahatsızlık olan kurt problemi pek çok kişinin dert yandığı bir konudur. Bu durumdan kurtulmanız için yapmanız gereken tek şey saksı değiştirip kurtları ayıklama. Eğer bu duruma müdahale etmezseniz çiçeğinizi kaybedebilirsiniz.
Karanfilimin Nasıl Daha Fazla Çiçek Açmasını Sağlarım?
Karanfil çiçeği, çiçek açtığında daha güzel göründükleri herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Daha fazla çiçeklenmesini istiyorsanız sık sık budama işlemi yapabilirsiniz. Doğru zamanda yapılan budamalar çiçeklenmesini artırır. Aynı zamanda kuruyan kısımları da mutlaka temizlemelisiniz.
Karanfil Çiçeği Neden Küçük?
Yetiştirilen karanfil çiçeklerinin küçük olmasının en temel sebebi çok yüksek sıcaklıkta yetiştirilmesidir. Sıcağı sevmesine rağmen özellikle yazın güneşin anlında bırakmayın. Tomurcuklanma konusunda da çiçeklerin tomurcuklarını azaltın ki çiçek yetiştirmek için gücünü çiçek kısımlarına ayırabilsin.
Karanfil Çiçeği Tıbbi Olarak Kullanılabilir Mi?
Özellikle alternatif tıp alanında sıkça tercih edilen bitkilerden biri de karanfildir. Özellikle sindirim sisteminin düzenlenmesine, ağır ağız kokularının giderilmesine, idrar yolu enfeksiyonlarına neden olan bakterilerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda sık görülen cilt problemleri arasında bulunan aknelerin tedavisi amacıyla da alternatif tıpta kullanılabilir.
Karanfil Çiçeği Ne Zaman Açar?
Karanfil çiçeği doğru bakımla yılda 2 defa çiçek açmaktadır. Hem görüntüsü hem de kokusu ile sevilen bir bitki olan karanfillerin açması göze daha hoş gelmektedir. Ancak bu çiçekler bazı zamanlarda açmaktadır. Özellikle açan ilk çiçekler diğerlerine göre biraz daha zayıf olabilir. Çiçeklenme dönemi mayıs ve ekim olarak bilinmektedir. İlk yıldaki çiçeklerden sonra açan diğer çiçekler daha dolgun ve hoş olmaktadır.
Yaz başından son baharın son dönemine kadar çiçekli formunu korumaya devam eden karanfil çiçeği sarı, turuncu, kızıl ya da mor gibi renkleriyle renk cümbüşü yaratmaktadır. Hatta iki üç rengi birden içerisinde barındıran karanfiller de mümkündür. Keskin kokusu ile bilinen bu çiçekler özellikle Haziran ve Ekim ayları arasında çiçeklerini açarak sergiler. Yılın büyük bir kısmında çiçeklerini görebilmek mümkün.
Karanfil Çiçeği Neden Kurur?
Karanfil çiçeği yanlış bir bakımla hemen solabilmektedir. Aslında bu çiçeğin bakımı diğer çiçeklere kıyasla çok daha kolay ve pratiktir. Çok fazla sıcağı ve suyu sevmeyen karanfil, aşırı sıcak ile karşılaştığında kuruyabilir. Güneşi sevmesine rağmen, ölçülü olarak güneşlendirmekte fayda var. Güneşin çok dik geldiği zamanlarda, öğle vakti, gölgeye diğer vakitlerde güneşlenmeye alabilirsiniz.
Bunun dışında çok fazla sulamayın. Suyunu mutlaka az az verin. Eğer kuruyan kısımları fark ederseniz de çok fazla beklemeden bu kısımları toplayın ki hemen o yerlerden yeni çiçekler bitsin.
Yapılan tüm bu müdahalelere rağmen çiçeğiniz kurumaya devam ediyorsa, sulama suyuna bir tane aspirini ekleyin. Bu şekilde suladığınızda kuruma problemini de ortadan kaldırabilirsiniz.
Karanfil Çiçeği Nasıl Dikilir?
Karanfil çiçeği bakımı kadar dikimi da son derece kolay olan bir bitkidir. Asla zorlamaz. Her türlü toprakta yetişmeyi kabul eder. Sadece toprağını seçerken pH değerini göz önünde bulundurun. Çiçeğinizi ektikten sonra humus oranını artırmayı ihmal etmeyin.
Tohum olarak ekmek isterseniz bahar mevsiminde saksıya 3-4 boşluk bırakarak ekin. Ekme işleminden sonra mutlaka dinlenmesi için gölge bir alanda bekletin.
Bir saksı içerisinde yetiştirdiğiniz çiçekleri yan sürgünlerle ayırarak kökten çoğaltma işlemi yapabilirsiniz.
Çiçeğinizin solduğunu fark ederseniz hemen o kısımdan keserek alın. Çiçeksiz olan bu dalı kırmadan toprağa doğru yönde eğip ucunu ekin. Düzenli olarak sulayıp güneş gören çiçeğinizin dalından yeniden büyümeye başlayacağını göreceksiniz.