Ficus microcarpa ya da bilinen bir diğer adıyla sokak benjamini moraceae (Dutgiller) familyasının bir üyesidir. Evde bakılan Benjaminlere oranla çok daha hızlı bir şekilde büyüyebilir. Uygun iklim koşullarında 15 metreye kadar boylanabilir. Bu bitkinin anavatanı ise Asya'da Endonezya ve civarındaki ülkelerdir.
Yaprakları evde baktığınız benjamine benzeyen Ficus microcarpa, dünyadaki tropikal ve alt tropikal iklimlerde yetişmektedir. İklim uygun olduğunda parklarda, bahçelerde ve yol kenarlarında görebileceğiniz bir bitkidir. Bu sebeple adına sokak benjamini denmiştir.
Ficus Microcarpa Özellikleri
- Ficus microcarpa, türüne bağlı olarak yapraklarının genişliği ve uzunluğu değişiklik gösteren bitkilerden biridir. Yapraklarının ucu sivridir.
- Uygun iklimi olan bölgelerde; parklarda, yol kenarlarında ve bahçelerde süs ağacı olarak kullanılır. Kış aylarında yapraklarını dökmemesi ve gölge sağlayıcı olması nedeniyle sıkça tercih edilir.
- Küçük bahçelere uygun olmayan bu tür enine ve boyuna çok hızlı biçimde gelişir. Evlerde aynen Benjamin gibi yetiştirmek mümkündür. Bonsai sevenler için de uygun türlerden biridir.
- Ficus microcarpa ginseng bitkisinin boyunun yanı sıra kökleri de çok hızlı gelişir. Bu kökler duvarları, taşları delebilir. Bu ağacı dikerken, evlere ve ağaçlara en azından 4 metre uzaklık bırakılmalıdır.
- Ekolojik denge açısından oldukça faydalı olan türlerden biridir. Büyük bir ağaç formunu aldığında birçok böcek ve arıyı cezbeder. Bölgede kuş sayısının artması bakımından etkilidir. Yaprakları tüm yıl boyunca yeşil kaldığından ve dalları çok sık olduğundan dolayı kuşların yuva yapması için cazip olanaklar sunar.
- Ficus microcarpa bitkisinin bir diğer özelliği ise meyvelerinin kuş ve böceklere ciddi bir besin kaynağı olmasıdır. Akdeniz bölgesindeki kıyı şeridine bu bitkiyi dikmek oldukça faydalı olabilir. Böylesi bir iklimde hem kendi kendine yetişebilir hem de ekolojik dengeye fayda sağlar.
- Özellikle kuzey rüzgarlarından korunmaları gerekir. Soğuk havalara çok fazla dayanıklı değildir. Bununla birlikte uzun sürmemesi koşuluyla eksi 5 dereceye kadar dayanabilir. Açıklık olan bir alana ektiyseniz, eksi 2 dereceye dahi zor dayanacaktır. Akdeniz'in kıyı kesimlerinde kışın hiçbir zarar görmeden yaşayabilirler.
Ficus Microcarpa Bakımı
Ficus microcarpa bakımı evde ya da ofislerde tıpkı Ficus benjamina gibi yapılmalıdır. Bu sayede iç mekânda rahatlıkla yetiştirebileceğiniz bir bitkidir.
Eğer bahçenize ya da yol kenarına dikecekseniz, ilk iki yıl boyunca sulama düzenine dikkat etmelisiniz. Bunun dışında herhangi bir bakım yapmanıza gerek yok. Kendi kendine büyüyecektir. Diktiğiniz yerde toprak çok verimsiz ve fakirse, öncelikle 1 metre karelik bir çukur açmalı ve verimli toprakla doldurmalısınız. Fidanı bundan sonra dikmeniz daha iyi olacaktır. Ficus microcarpa kökleri, çevreye ve derinlere uzadıkça daha fazla besin bulacaktır.
Ekimin ardından ilk iki yıl boyunca bitki besini ve gübre kullanmanız da faydalı olacaktır. Bu sayede bitkiniz daha hızlı biçimde büyüyecektir. Ancak gübreleme konusunda aşırıya kaçmamalı ve azot zengini gübreler kullanmamalısınız.
Ficus Microcarpa Çoğaltma
Ficus microcarpa bonsai çoğaltma işleminde birçok farklı yöntem kullanılabilir. Tohum, daldırma, aşı, suda köklendirme ve kök çeliği yöntemleri ile de çoğaltmak mümkünse de, bu yöntemler genel olarak daha başarısızdır. Bunların yerine olgun dal çeliği ve yarı olgun dal çeliği yöntemleri başarı şansınızın daha fazla olduğu seçeneklerdir.
Tropik iklim kuşağında yere düşen meyvelerden çok rahatlıkla çoğalmaktadır. Meyveleri yiyen kuşlar sayesinde tohumlar çok fazla yaygınlaşır. Bu tohumlar çok hızlı biçimde çimlenir ve büyürler. Bununla birlikte Akdeniz bölgesinde yazları aşırı sıcak ve yağışsız olduğu için bu yöntemle çoğalması pek mümkün değildir. İlkbahar mevsiminde yeni çimlenmiş olan tohumlar hayatta kalamazlar. Akdeniz bölgesinde bunun yerine olgun dal çeliği çok daha etkilidir.
Olgun Dal Çeliği
Bu yöntemi sonbahar mevsiminin sonuyla kış mevsiminin sonu arasında açık havada kullanmak gerekir. Alacağınız çeliğin uzunluğu 20 ila 30 santim arasında olması gerekir. Yine çelik aldığınız dalın tamamen olgunlaşmış olması ancak 3 yaşından fazla olmaması da daha iyi olacaktır. Kış mevsimini dışarıda bahçeye ekili olarak geçiren çelikler bahar ayında köklenecektir. Akdeniz bölgesinin kıyı kesimlerinde kış aylarını rahatlıkla dışarıda geçirebileceği için bu yöntem oldukça uygundur.
Yarı Olgun Dal Çeliği
Yarı olgun dal çeliği, yukarıda anlattığımız yönteme göre tam olgun olmayan, yapraklı uç dallar kullanılarak çoğaltma işlemi yapılan biçimdir. Bu dallar, kapalı, %100 nemli bir ortamda sıcak tutularak köklendirilir. Çelikleri aldığınız ilk olarak beyaz süt akacaktır, bunu suyla yıkamalısınız. Ardından kuruması için birkaç saat açıkta bekletmelisiniz.
Bu dallar, gübresiz ve havadar bir toprağa ekilmeli ve mutlaka gece serinliği yaşamalıdır. Bu şartlarda Ficus microcarpa çeliklerinin köklenmesi 1 ila 2,5 ay sürecektir.
Ficus Microcarpa Hastalıkları ve Zararlıları
Bu bitkiye çeşitli bitler musallat olacaktır. Eğer evde bakım yapıyorsanız bu ciddi bir sorun olabilir. Özellikle örümcek bitleri ve beyaz sinekler, bitkinize bela olabilirler. Dışarıda yetişenlere ise bu tip zararlılar herhangi bir sorun yaratmayacaktır.
Güneşsiz, nemli, esintisiz ve kapalı yerlerde bitkinize öncelikle yaprak bitleri zarar verecek ardından da mantar hastalıkları musallat olacaktır. Bu gibi bir durumla karşılaşırsanız hemen önlem almanız gerekir. Bitkinin ilk olarak yaprakları sonrada ince dallarından başlayarak tüm dalları ölmeye başlayacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Ficus microcarpa, ülkemizde çok kısıtlı bir alanda yetiştirmeye uygundur. Bu sebeple yetiştirilmesi çok kısıtlı şekilde yapılır. Evlerde ve ofislerde özellikle bonsai meraklıları tarafından daha fazla ilgi görmektedir. Bu bitkinin adını sık sık Ficus microcarpa bonsai olarak görebilirsiniz.
Ficus Microcarpa Nasıl Bakılır?
Dış mekâna ektiğinizde bitkiye herhangi bir bakım yapmanıza gerek yoktur. İlk iki yıl sulama yapmanız yeterli olacaktır. İç mekânda bakmak istiyorsanız, bakımı benjamin bitkisiyle aynıdır. Benjamin bitkinize nasıl bakıyorsanız, bu bitkiye de öyle bakabilirsiniz.
Ficus Microcarpa Toprağı Nasıl Olmalı?
Bu bitki dış mekânlarda toprak seçen bir bitki değildir. Toprak çok fakirse 1 metre karelik bir çukur açarak verimli bir toprak ile doldurabilirsiniz. Saksıda bakacaksanız, torf toprağa iri taneli dere kumu ve ponza taşı karıştırarak, süzek ve havadar bir toprak elde edebilirsiniz. Bu toprak saksıda bakılan Ficus türleri için idealdir.
Ficus Microcarpa Neden Yaprak Döker?
Bu bitkinin yaprak dökmesi farklı nedenlere bağlı olabilir. Fazlaca susuz kalması bu nedenlerin başında gelmektedir. Dış mekânda bakılsa dahi ilk birkaç yıl susuz kalan Ficus microcarpa yapraklarını dökebilir. İç mekânda saksıda bakılan bitki ise zararlılar ve hastalıklar nedeniyle yaprak dökebilir.
Sokak Benjamini (Ficus Microcarpa)
