Amazon fil kulağı bitkisinin anavatanı Filipinler, Doğu Avustralya ve Güney Pasifik Adaları’nın yer aldığı tropik ve alt tropikal bölgelerdir. Göz alıcı yapraklarıyla ünlü olan fil kulakları, salon bitkisi olarak da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

Amazon fil kuşağı bitkisi Araceae familyasında yer almaktadır ve çok yıllık bir bitkidir. Seksenden fazla türü ve bir dizi melezi bulunan bu bitkinin hibrit versiyonları genellikle yapraklarının farklı renklerini ve boyutlarını elde etmek için yetiştirilir.

Özellikleri

Amazon fil kulağı bitkisi yapraklarıyla meşhur olmuştur. Bu yapraklar türüne bağlı olarak yukarı ya da aşağı doğru büyüyebilmektedir. Ülkemizde en fazla bilinen ve yetiştirilen türü ise alocasia x amazonica ya da bilinen bir diğer adıyla polly’dir.

Bu bitkinin en fazla bilinen türleri şu şekildedir;

• Alacosaia x amazonica (Polly): Ok başı şeklinde yapraklara sahip olan bir melez türdür. Yaprakları koyu bronz ve yeşil renktedir. Yapraklarının kenarları dalgalı ve hafif kalındır.
• Alocasia cuprea: Derin damarlı ve mor renkli yuvarlak yapraklara sahiptir.
• Alocasia baginda: Koyu renkli yeşil damarları olan, gümüş ve beyaz renklerde yapraklara sahiptir.
• Alacasia macrorrhizos: Neredeyse beş metreye kadar büyüyebilen devasa bir türdür. Bu bitkiye evde bakmak neredeyse mümkün değildir. Bir metreye yakın yapraklara sahiptir.
• Alocasia lauterbachiana: Yukarı doğru ok ucu şeklinde büyüyen koyu yeşil ve mor yapraklara sahiptir.
• Alocasia sanderiana: Koyu yeşil yapraklara sahip olan egzotik görünümlü bir türdür. Uzun yaprakları sivri uçludur ve boylu boyunca beyaz damarlara sahiptir. Yaprakların kenarları da beyaz bir çerçeveyle taraklıdır.

Çoğu Amazon fil kulağı bitkisi gölge ve yarı gölge alanlarda daha iyi gelişmektedir. Bunun yanı sıra nemli ve sıcak ortamları severler. Açık sarı renkte ve gösterişsiz çiçekler üreten bu bitkinin solan yapraklarını budayabilirsiniz.

Bakımı

Amazon fil kulağı bitkileri oldukça hızla büyürler. Büyüme mevsiminin görece kısa olacağı bir iklimde yaşıyor olsanız dahi bu bitkileri kısa sürede geliştirebilirsiniz. Sıcak zamanlarda haftada bir yeni yapraklar verebilirler. Her yeni yaprağın bir öncekinden büyük olması muhtemeldir.

Sonbahar aylarının sonunda ve kış aylarında ise dinlenme dönemine girer. Bitki uykuya daldığındaki mevcut durumunu koruyacak ancak büyümesini durduracaktır. Buna karşın çok soğuk havalarda ölebilirler. Uyku zamanlarında bakıma devam ettiğiniz takdirde uyandığında yine hızla büyümeye başlayacaktır.

Toprak

Amazon fil kulağı bitkisi için nemi tutan ancak iyi drenajlı toprak seçimi yapmanız gerekir. Sulama zamanlarında fazla suyun saksının drenaj deliklerinden rahatça çıkması gerekir. Bu bitki için iyi drene olan, gevşek bir toprak seçimi yapabilirsiniz. İdeal olarak toprağın pH seviyesinin 5,5 ila 6,5 arasında olması gerekir. 

Standart saksı toprağı olan torfa bir kısım turba ve ponza taşı ekleyerek, ideal bir karışım elde edebilirsiniz. Eğer bahçeye ekecekseniz toprağı killi ya da kumlu tercih etmelisiniz.

Sıcaklı

Bu bitki doğal şartlarında sıcak iklimlerde yaşamaktadır. Eğer hava sıcaklığı 15 derecenin altına düşerse bitkinin zarar görecektir. Çok soğuk aylarda bazı çeşitleri ölürken, sıcak havalarda yeniden filizlenebilirler.

Bu bitkilerin kapı ve pencerelerden gelebilecek cereyana karşı korunmaları gerekir. Bunun yanı sıra ısıtıcı ve klima gibi cihazlara da uzak şekilde konumlandırılmaları gerekir. Kuru ortamlarda ve soğuk havalarda nadiren yaşamlarına devam edebilirler.

Işık

Amazon fil kulağı bitkisinin ışık gereksinimi önemli ölçüde seçtiğiniz türe bağlıdır. Bu bitkiler tropikal iklimlerde büyüdükleri için parlak ve dolaylı ışığa ihtiyaç duyarlar. Parlak bir ortamda bitkinin yaprakları daha renkli ve sağlıklı olacaktır.

Doğrudan güneş ışığı almaları bitkinin yapraklarını yakacaktır. Bu sebeple doğrudan güneş ışığı alacakları ortamlara koyulmamaları gerekir. Bununla birlikte düşük ışık koşullarında iyi sonuçlar vermezler. Konumları, parlak ışık alabilecekleri şekilde olmalıdır. Dengeli bir şekilde büyümelerini teşvik etmek için bitkinin saksısını düzenli olarak döndürmeniz de faydalı olacaktır.

Sulama

Fil kulağı suyu çok seven bitkilerden biridir. Yol boyunca nemli bir ortamda olması gerekir. Buna karşın nem, ıslaklık anlamına gelmemektedir. Kış mevsiminde sulama periyodunu azaltmanız gerekir. 

Sulama zamanının gelip gelmediğini anlamak için toprağın kuruluğunu takip etmeniz gerekir. Parmağınızı toprağa 3 santim kadar batırdığınızda kuruluk hissediyorsanız, sulama zamanı gelmiştir. Bununla birlikte fazla sulama sık yapılan hatalardan biridir. Eğer çok fazla sulama yaparsanız ve özellikle fazladan su drenaj deliklerinden çıkmıyorsa mantar ve benzeri oluşumlar ortaya çıkabileceği gibi bitkinizin kökleri de ölebilir.

Nem

Amazon fil kulağı bitkileri doğal ortamlarında çok nemli alanlarda gelişirler. Bu sebeple evde bakım yaparken, evin nem oranının orta ve yüksek olması gerekir. Özellikle kış aylarında nem oranına dikkat etmeniz gerekir. Nem oranını yükseltmek için saksının altına çakıllarla dolu bir tepsi yerleştirebilirsiniz. Bu tepsi suyla doldurulmalıdır. Su buharlaştıkça bitkinin nem oranını artıracaktır. Bununla birlikte tepsiye koyduğunuz su hiçbir şartta saksıya değmemelidir. Bu durum bitkinin çürümesine yol açabilir.

Gübre

Amazon fil kulağı bitkinizi büyüme mevsimi boyunca genel amaçlı sıvı gübreyle besleyebilirsiniz. Bunun alternatifi olarak düşük miktarlarda granül gübre de tercih edebilirsiniz. Gübreleme faaliyetinin genel olarak ilkbahar aylarından sonbahara kadar ayda en az bir kez olacak şekilde yapılması gerekir.

Budama

Doğru yapıldığı sürece bu bitkinin budanması son derece kolaydır. Yeni büyümeyi teşvik etmek adına sert ağaç gövdelerini kesmek faydalı olacaktır. Öncelikle ölü olan kısımları budayarak başlamanız gerekir. Ölü kısımlar sağlıklı büyümeye hiçbir katkı sağlamazlar. Bunun yanı sıra eski dallar ve yapraklar da kesilebilir. Budama sırasında hastalıklı ve hasarlı görünen her şeyi kesebilirsiniz.

Saksı Değişimi

Amazon fil kulağının saksısını ve toprağını her yıl değiştirmeniz gerekir. Saksı değişimi sırasında, bitkinin yönetilebilir bir boyutta kalması için köklerden bölme yapmak iyi bir fikirdir. Saksı tercihinizi bitkinin boyutuna göre yapabilirsiniz. Bitkiyi her yıl birkaç santim daha büyük saksıya almak yeterli olacaktır.

Çoğaltılması

Fil kulağını çoğaltmanın en kolay yolu, toprağın altında bulunan köksapın bir parçasını almaktır. Bu bitki toprağın içine uzattığı geçici ve ince uzantıların ucunda mini soğancıklar üretmektedir. Bu soğancıklar zaman içinde yapraklanırlar. Bunları ayırarak çoğaltma yapabilirsiniz. Eğer bu saplar toprak yüzeyinde değilse, ayırma işlemini yalnızca ilkbahar aylarında yapmanız gerekir. Eğer toprak yüzeyine çıkmışlar ilkbahar aylarından sonbahar başlangıcına kadar ana bitkinin köküne zarar vermeden, ayırma işlemini yapabilirsiniz.

Zararlıları ve Hastalıkları

Fil kulağı bitkisi bazı hastalıklara karşı oldukça hassastır. Yaygın olarak görülen hastalıkların başında kök çürüklüğü ve yaprak lekeleri gelmektedir. Eğer yapraklarda sarı kenarlı koyu kahverengi ya da siyah noktalar görürseniz, bitkinizin hasta olduğu anlamına gelir. Bu çoğunlukla hatalı sulamadan kaynaklanmaktadır.

Eğer bitkinizin yaprakları sararmaya başlamışsa bu durumun muhtemel sebebi de nem sorunu ya da aşırı sulamadır. Sarı ve kahverengi yapraklar kök çürüklüğüne de işaret edebilir. Bu sorunlarla karşılaşmamak için sulama periyodunuzun doğru olduğundan mutlaka emin olmanız gerekir. 

Kahverengi kenarlı sarkık yapraklar genel olarak düşük nem sorunu göstermektedir. Bu durumu yaprağın sararması ve ardından kahverengileşerek buruşması izleyecektir. Eğer yeterince sulamıyorsanız yapraklar gevşek ve sarkık görünür.

Amazon fil kulağı bitkisinde yaygın olarak görülen zararlılar ise yaprak bitleri, örümcek akarları ve unlu böceklerdir. Bu zararlıları uzak tutmak için yaprakların tozdan uzak kalması ve birkaç haftada bir kez temizlenmesi gerekir. Eğer istila çok yaygınsa kimyasal ilaçlara başvurmanız gerekebilir.