Ful yasemin çiçeği bakımı, görece olarak orta zorlukta bir bitkidir. Bu bitki full yasemini, katmerli ful yasemin, ful çiçeği gibi isimlerle de bilinmektedir. Zaman zaman Arap yasemini adıyla da karşılaşabilirsiniz. Aslında bu isim türünün ismidir fakat ful yasemin bu türün bir kültivarıdır. Oleaceae (Zeytingiller) familyasının Jasminum (Yasemin) cinsinin bir üyesidir. Jasminum Sambac yani Arap yasemini türünün ‘Grand Duke of Tuscany’ kültivarıdır. Ayırt edici özelliği çiçeklerinin çok fazla katmerli olması ve bu sayede gösterişli bir görünüm sergilemesidir.

Ful Yasemin Çiçeği Özellikleri

• Ful yasemin çiçeği hem tırmanıcı hem de çalı biçimde gelişebilir. Çok yavaş gelişim gösterir ancak kök sistemi güçlendiğinde gelişimi de hızlanır.
• Uzun ve esnek dallar uzatır. Çok uzadığı zaman budama yaparak çalı görünüme kavuşmasını sağlayabilirsiniz. Uzun süreli olarak güneş alacağı bir konumda olduğunda çalı biçimini budama yapmasanız da kendi kendine alacaktır. Buna karşın düzensiz biçimde fazlaca uzarsa, dalları desteksiz biçimde dik duramayacaktır. Az güneş alırsa dalları uzar gider. Her şekilde oldukça dekoratif bir bitkidir ve yapacağınız tüm budamaları tolere eder.
• Yaprakları oval ve tek parçadır ancak düzgün değildir. Eğri büğrü yapraklar, bir yıldan uzunca bir süre boyunca taze ve yeşil görünürler. İki, üç ve kimi zamanda dört tane olarak dalı çevreler şekilde karşılıklıdırlar. Yaprak sapları ise 4, 5 mm kadar kısadır. Ful yasemin çiçeği için diğer yaseminlerden ayırt edici özelliklerden biri bu yamuk yumuk yapraklardır.
• Ful yasemin çiçeği Akdeniz iklimine tam uyumlu bir bitkidir. Kış aylarında yapraklarını dökmez. Sıcak havaları sevdiği için sonbahar aylarında erkenden gelişimi duracaktır. İlkbahar aylarında ise uyanmakta acele etmemektedir.
• Ful yasemin çiçeği eksi 4 derece kadar yaprakları zarar görmeden dayanabilir. Eksi 8 dereceye kadar ise yapraklarını ve dallarını kaybetse dahi yaşamaya devam eder. Hava daha da fazla soğuk olursa toprağın üstündeki tüm dalları kuruyacaktır. Şartlara bağlı olarak tamamen kurup ölebilir.

Katmerli Ful Yasemin Ne Zaman Çiçek Açar?

Ful yasemin bitkisinin çiçekleri oldukça yoğun ve keskin kokuludur. Bu sebeple çok beğenilirler. Çiçeklerin açması ise sıcak havaya bağlıdır. Gelişimini sağlayabileceği kadar sıcak bir iklimdeyse sürekli olarak çiçek açmaya devam edecektir.

Çiçeklerin tomurcukları yeni uzayan dalların ucunda çıkar. Bu tomurcuklar minik bir brokoliye benzer. Tomurcukları ilk kez görecekseniz şaşırabilirsiniz. Çiçeğin olgunlaşmamış yeşil, minyatür hali gibidirler. Kimi zaman tomurcuklanması horoz ibiği gibi (kristata formunda) olur. Çiçekler büyüdükçe rengi açılır ve tam olarak beyaz oldukları zaman koku salmaya başlarlar. Bu beyaz formlarını solmadan en fazla 24 saat korurlar. Tam beyaz olmaya yakın bir zamanda dalını 5 santim kadar kesip alır ve olgun bir domatese saplayarak evde bir köşeye koymak Akdeniz ve Ege bölgelerindeki eski adetlerden biridir. Bu sayede çiçeğin iki, üç gün boyunca eve koku salacağına inanılır.

Bitkinin çiçekleri her zaman yeni yan dallardan ortaya çıkar. Çiçekleri solan dalları dipten kesmeniz ya da kısaltmanız yeni filizlerin ortaya çıkmasına neden olacaktır. Budamayı her zaman yapabilirsiniz.

Ful Yasemin Çiçeği Bakımı

Ful çiçeği bakımında en önemli konu sıcaklıktır. Sıcak havaları çok sever, serin yerlerde ise çiçek açmayacaktır. Güneş ihtiyacı ise farklılaşmaktadır. Güneşi tam gün ya da yarım gün alabilir. Bunun yanı sıra dolaylı az güneşte hatta hafif gölgelerde bile gelişebilir. Koyu gölge alanlar halinde her yere uyum gösterebilir. Ancak sıcak olması şarttır. Güneş ihtiyacı karşılanıyor ancak serin bir yerdeyse plastik saksıya yerleştirmelisiniz. Bu sayede kökler ısınacak ve güneş açacaktır. Evinizde ful çiçeği yetiştirmek istiyorsanız bulanacağı konumun mutlaka havadar, esintili, sıcak ve güneşli olması gerekir.

Toprak

Arap yasemin çiçeği çeşitleri genel olarak organik maddelerce zengin olan toprakları tercih ederler. Yani toprağın humuslu ve çürüntülü olması gerekir. Bunun yanı sıra az asitli ve nötr topraklarda çok iyi gelişirler. Toprağın pH seviyesinin 6.1 ila 7.5 arasında olması idealdir. Ful yasemin çiçeği ise asitliği daha fazla olan toprakları sever. Bu nedenle 5.1 ila 6 arasında pH seviyesi olan toprak daha iyi olacaktır. Aklalinli toprağa da uyum sağlamasına karşın gelişimi daha zayıf kalacaktır. Eğer asitli toprak bulma şansınız yoksa, toprağa çiğ kabak püresi ve domates püresi karıştırabilirsiniz. Bu sebzeleri ilkbahar mevsiminin başında ve yaz başında tekrarlamanız faydalı olur.

Saksıda bakım yaparken toprağın havadar olması gerekir. Bu sebeple dere kumu ve ponza taşı karıştırarak bir toprak hazırlamalısınız.

Sulama

Ful yasemin çiçeği sulamasında mümkün olduğunda kireçsiz su kullanmalısınız. Hazır su kullanmanız yeterli olacaktır. Eğer çeşmeden kullanıyorsanız, genişçe bir kapta bir gün boyunca suyu bekletip öyle vermelisiniz. Zaman zaman demlikte artan koyu demli çayı da verebilirsiniz.

Yaz aylarında toprak ıslaklığını kaybettiğinde sulama vaktinin geldiğini anlayabilirsiniz. Kış aylarında ise nemin tamamen kaybolmasını beklemelisiniz. Saksıdaki çiçeğiniz için toprağın ilk 3-4 santimini kontrol etmeniz yeterli olacaktır.

Gübreleme

Ful yasemin çiçeği gübrelemesi için kullanacağınız en iyi seçenek kestane gübresidir. Ancak eğer kestane gübresi bulamıyorsanız genel amaçlı sıvı bitki besini de kullanabilirsiniz. Bu besini ayda yalnızca bir kez vermeniz yeterli olacaktır. Kış aylarındaki dinlenme sürecinde besin vermemelisiniz.

Saksı Değişimi

Saksı içerisindeki çiçeğin kökleri zamanla sıkı bir yumak oluşturur. Bu yumak oluşmaya başladığında daha büyük bir saksıya almanız gerekir. Kimi bitkiler saksının içerisindeki köklerinin yumak haline gelmesini severken, ful çiçeği bunlardan biri değildir. Bununla birlikte çok sıcakların yaşanmadığı iklimlerde büyük saksı seçimi iyi olmayacaktır. Köklerin ısınması çok önemli olduğu için büyük saksı bunu engelleyebilir. Bu sebeple tercih edeceğiniz saksının ne büyük olması ne de köklerin sıkışık kalacağı kadar küçük olmaması gerekir.

Dinlendirme

Kış aylarında soğuklar geldiği zaman gelişimi duracaktır. Bu dönemde bitki dinlenmeye geçer. Buna karşın evde bakım yaptığınız ful çiçeği için sıcak hava şartları sağlayabilirsiniz, bütün yıl gelişim gösterir. Fakat bu gelişim zayıf olacaktır. Bu sebeple bitkinin dinlenmesi daha faydalı olacaktır. Aralık ayından şubat ayına kadar sulamayı azaltarak bitkinin dinlenme dönemine geçmesine yardımcı olabilirsiniz.

Budama

Dinlenme dönemi sona erdiği zaman budama yapmalısınız. Budamayı istediğiniz gibi yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra çiçeklenme döneminin sonunda da ufak bir budama yapmanızda sakınca yoktur. Sürekli olarak çiçek açmasını istiyorsanız budamanın çok faydası olacaktır. Bahçede ful yasemin çiçeği yetiştiriyorsanız, ilkbahar aylarının başında budama yapmalısınız. Bunun dışında yaz boyunca yukarıda bahsettiğimiz gibi budamalar yapabilirsiniz.

Ful Yasemin Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?

Ful yasemin çiçeğini çoğaltmanın birçok farklı yöntemi vardır. Basit daldırma, tepe çeliği ve yarı olgun dal çeliği en çok kullanılan ve başarı ihtimalinin yüksek olduğu yöntemlerdir. Bu yöntemlerle kolayca köklense dahi çoğaltma işlemi çok dikkat ister.

En kolay şekilde ful yasemini çoğaltmak için ise şu adımları izlemelisiniz;

• İlkbahar mevsiminin başında don olaylarının görülmediği bölgelerde mart ayının sonunda güçlü ve yapraklı dalları keserek küçük saksılarda doğrudan toprağa dikmelisiniz.
• Toprak için 1 ölçü perlit ve bir ölçü iri taneli dere kumu karışımı kullanmalısınız.
• Saksının devamlı olarak hava akımı alan ancak az güneşli bir yerde tutulması gerekir. Serinlik ve devamlı esinti ister.
• Haziran ayı geldiğinde ise daha iyi güneş alabilecekleri sıcak bir yere almalısınız.
• Bu dönemde yeni filizler vererek büyümeye başlayacaktır.

Çoğaltma yaptığınız ilk yıl çiçek açıp açmayacakları belli değildir. Buna karşın sonraki yılda kesin olarak çiçek açarlar. Bu yöntemde ful yasemin çiçeği çoğaltma işlemini hafif don olayları olan ve eksi 3 derecenin altındaki soğuklara inmeyen yerlerde sonbahar sonunda da yapabilirsiniz. Ancak bu işlemi açık havada yapmanız gerekir.

Ful Yasemin Çiçeği Hastalıkları ve Zararlıları

Ful yasemin çiçeğine en çok zarar veren zararlı örümcek bitleridir. Bu bitlerin zararları kolay kolay belli olmaz. Bu bitkinin yaprakları mantar hastalıklarına karşı oldukça dayanıklıdır. Bit hastalıkları mantar hastalıklarına genellikle yol açmamaktadır.

Örümcek bitleri ful yasemin çiçeğinde ağ gibi gözle görülebilecek oluşumlar yapmazlar. Bu nedenle örümcek bitleri, yapraklarda aşırı derecede çoğalabilir. Bunun sonucunda bitkinin tüm enerjisini sömürürler ancak anlamanız çok zordur. Bitkinize baktığınızda yalnızca gelişim durduğunu düşünebilirsiniz. Genel olarak hava akımının, esintinin az olduğu yerlerde yaprakların altında ortaya çıkarlar. Buna önlem olarak bitkiye sık sık su sıkarak yıkayabilirsiniz. Yine de gelişiminde herhangi bir değişiklik yoksa ilaç kullanmanız gerekebilir.