Havai köklendirme, bonsai yetiştirme konusunda ileri teknikler deneyenlerin sık sık başvurduğu bir ağaç çoğaltma tekniğidir. Bu tekniğin kısa tanımını yapmak gerekirse; bir ağaç dalının belirli noktasından üst kısmına giden besin akışını keserek, zorla köklendirilmesi için manipüle edilmesidir. Yani bir dalın çoğaltılacak bölgesinden üst kısma giden bölümünü kazırsanız, gerektiği gibi de ağacın yaralı kısmını havada toprakla buluşturarak beslerseniz, bir süre sonra ağacın o kısmından ekstra kökler çıkacaktır. Bunun sebebi; ağacın kabuğunda üst kısımlara besin taşıyan kılcal damarların bulunması ve bu damarların önünün kesilmesi sonucunda ağacın beslenebilmek için o kılcal damarları ilerleterek kök oluşturma ihtiyacı hissetmesidir.
İçindekiler
Havai Köklendirme Ne Zaman Yapılır?
Ağacınızın kış uykusundan çıktığı ve ilkbahar aylarında yeniden büyümeye çalışmak için tüm gücüyle savaştığı zamanlar, havai köklendirme için oldukça uygun zamanlardır. Bu zamanda ağacınız sadece gelişmeye çalışacağından, önü kesilen dallar hızlıca kök verme eğiliminde olacaktır. Bu şekilde bonsai elde edilecek ağaç dalını köklendirebilirsiniz.
Havai Köklendirme Teknikleri Nelerdir?
Havai köklendirmenin temel olarak iki tekniği bulunur. Bu tekniklerden bir tanesi turnike tekniği, diğeri ise yüzük tekniği olarak bilinen tekniktir. İki teknik de ağacınızın bahar aylarında hızlıca gelişimi için kullanabileceğiniz gelişmiş tekniklerdir. Şimdi bu iki tekniğin arasındaki farklara ve nasıl yapıldıklarına değinelim.

Turnike Tekniğiyle Havai Köklendirme
Bu teknikte, köklendirmeye çalıştığınız ağacın ya da dalın besin akışını kısmen kesmeye çalışmak temeli oluşturuyor. Turnike yönteminde besin akışını kesmek için bakır bir telle gövdeyi sıkıca sarmak ağacın gövdesini kalınlaştıracak ve böylece o bölgeden kök oluşumu ihtimalini artıracaktır. Genellikle yavaş büyüyen ağaçlarda iyi sonuçlar verir. Akçaağaç, Ardıç ve Çam Ağacı bu türlere örnek verilebilir.

Yüzük Metoduyla Köklendirme
Bu köklendirme metodunda köklenecek üst bölgenin, köklenmiş alt bölgeyle besin alışveriş kanallarının kesilmesi gerekir. Bir kaç parmaklık bu bağlantı koparılışı, üst kısmın köklenmeye teşviki ile sonuçlanacaktır.
Turnike Metoduyla Köklendirme Aşamaları
- Gövde ya da dalda köklenmesini istediğiniz yeri, gövdenin etrafını tel ile sarın. Bonsai teli ile sıkıca sarmanız yeterli olacaktır. Teli, ağacın kabuğunun içerisine girecek kadar sıkmanız gerekir.
- Oluşacak tel yarasının etrafına köklendirme hormonu sürün. Toz şeklindeki bu hormonu sürdükten sonra bir plastik poşetin içerisine toprak koyarak tüm dalı toprak içerisinde tutacak şeklinde sarın.
Yüzük Metoduyla Köklendirme Aşamaları
- Gövde ya da dalda kök almak istediğiniz bölgeyi belirleyerek bir yüzük şeklinde güzelce kazıyın. Yukarıdaki görseldeki gibi kabuk bağlamayacak şekilde uzaklık bırakın.
- Kazıdığınız bölgeye köklendirme hormonu sürün ve yine etrafını toprakla sararak plastik poşet içerisinde duracak şeklide sarın.
Son İşlemler ve Bakım Önerileri
Her iki yöntemde de yeterli bakımı yaptığınızdan emin olmanız gerekir. Mümkünse plastik poşet içerisindeki toprağın yosunlu olmasına özen gösterin. Bu toprağı her zaman nemli tutmanız gerekiyor ve bu işlem ortalama 1-3 ay arasında sürüyor. Bu plastik torba içerisindeki köklenme gözünüzle gördüğünüz ve büyüdüğü zamanlarda alt kısımdan kesin ve plastik torbadaki toprak ve kökleri birbirinden ayırmayın. Köklenen dalınızı komple o halde ayırarak yeni bir toprağa alın fakat mevcut yosunlu topraktan ayırmayın. Yaz aylarına denk gelmesini umduğum bu topraklama bölümünden sonra ağacınızı iki haftada bir kere gübreleyin ve yeni yerine alışmasını sağlayın.
