Her bitkinin ihtiyaç duyduğu ısı, su miktarı ve toprak yapısı faklıdır. Bahçe, salon ve balkon bitkileri için farklı koşulları göz önünde bulundurduğumuzda her birine ayrı özen gösterilmesi gerekir. Bunun için bahçecilikte en fazla kullanılan ve bitkileriniz için çok faydalı olacak malzemelerden biri olan humuslu topraktan bahsetmek istedik. Çok önemli ve az bulunan bir malzeme olduğu için çiftçiler tarafından siyah altın lakabıyla tanınır. Tarımda toprağın verimliliğini arttırmak için kullanılan humus, evdeki salon ve balkon bitkilerinde gönül rahatlığıyla kullanılır.
Humus Nedir? Humuslu Toprak Nasıl Elde Ediliyor?
Öncelikle humusun ne olduğunu açıklamakla başlayalım. Topraktaki bitkisel ve hayvansal atıklar mikroorganizmalar tarafından parçalandığında gözenekli, süngerimsi bir yapı ortaya çıkar. Organik atıkların tamamen çürümesi ve toprağa karışması sonucunda humus oluşumu tetiklenir. Bu maddeler bitkinin besin ihtiyacını karşılayarak gelişmesine katkıda bulunuyor. Toprağı yararlı maddelerle besleyen ve atıkları faydalı olan solucanlar da humus oluşumunda etkili bir rol oynar. Ayrışan maddelerin toprağa tamamen nüfuz etmesine yardımcı olurlar. Bazı çiftliklerde humus madde elde etmek için kompost yöntemi uygulanır. Hayvan dışkıları ile bitki atıklarına erişim olmadığı veya elde edilen maddenin yeterli gelmediği zamanlarda, humus üretilmesi gerekir. Kompost yönteminde organik atıklar toplanarak toprağa eklenir ve çürüyerek humus oluşturması sağlar.
Humuslu Toprağın Özellikleri
- Koyu renkli bir maddedir.
- Su tutma kapasitesi yüksektir.
- Sürekli nemli bir yapısı vardır.
- Mineraller bakımından çok zengindir.
- Kireç tutma özelliği yoktur.
- Yapısı killi değildir.
- Ph açısından ya nötr ya da hafif asitli olur.
- Tamamen organik olduğu için zararsızdır.
- Toprağın sıcak kalmasını sağlar.
- Her türlü bitkide kullanılabilir.
Humuslu Toprağın Faydaları
- Su tutuculuğu fazla olan bir toprak olduğu için uzun süre nemli kalabilmektedir. Bu özellik göz önünde bulundurularak sulama yapılması gerekir. Su tutma kapasitesi sayesinde bitkinin nemsiz kalmasını önler ve kuraklığa karşı koruma sağlar.
- Toprağa gevşek bir form kazandırdığı için köklerin hava almasını sağlar. Humus miktarı yetersiz olursa toprak kabuklaşarak sıkı bir yapıya dönüşür. Böylece sıkışan köklere yeterince oksijen ve su ulaşamaz.
- Humuslu toprak besin açısından son derece zengindir. İçeriğinde bitki için faydalı olan mineraller bulunur ve sağlıklı bir gelişim süreci için önemli. Bitkiler için çok faydalı olduğu bilinen azot mineralini bol miktarda içerir.
- Koyu renkli yapısı güneş ışınlarını toplama ve tutma özelliğine sahiptir. Bu sayede özellikle kış aylarında sıcak kalan toprak, bitkinin aşırı soğumasını ve donmasını önler.
- Doğal bir filtre görevi gören humus, toprağı korur. Toksik ve zararlı maddeler ile sudaki kirecin toprağa karışmasına engel olur.
Kompost Nasıl Yapılıyor?
Kompost, evinizde beslediğiniz bitkiler için humuslu toprak hazırlamanın oldukça kolay bir yöntemidir. Üstelik normalde çöpe giden maddeleri yeniden kullanabildiğimiz için çok iyi bir geri dönüşüm yöntemidir. Kendi kompostunuzu yaparken mutfağınızdan çıkan çoğu atığı kullanabilirsiniz. Yeşil yapraklı sebzeler, meyveler, otlar, yumurta kabukları, çay posaları, kahve telveleri, kuruyemiş kabukları kullanabilirsiniz. Ayrıca dışarıdan topladığınız veya evdeki bitkilerden elde ettiğiniz kuru dallar, kuru yapraklar ve kâğıt parçaları da kompostun içine girer. Humuslu toprakta fazla asidik oldukları için narenciye grubundan ürün bulundurmamalısınız. Ayrıca çok yağlı ve büyük ürünler toprakta çok zor çözüneceği için kullanılmaması gerekir.
Sıcak veya soğuk kompost yöntemlerini uygulayabilir veya organik bitki atıklarını bahçenizin bir köşesinde toprakla karıştırmak da iyi. Soğuk kompostta bir kabın içerisine çıkan atıklarınızı ekleyerek en az 6 ay beklemeniz gerekir. Sıcak kompostta ise belli bir sırayla ekleyeceğin atıkları tek seferde bir yığına dönüştürmeli, üzerine ekleme yapmamalısınız. Sıcaklığı, azot miktarını ve oksijen seviyesini kontrol altında tutmak gerektiği için daha zahmetli bir yol olsa da toprağın verimliliğini daha fazla artırır