Itır çiçeği, çiçeklerinin ve yapraklarının güzel ve keskin kokusuyla herkes tarafından fark edilen bir süs bitkisi olup sardunya familyasının bir üyesidir. Fakat bakımı sardunya kıyasla çok daha basittir. Çünkü sardunya bitkisi daha hızlı hastalığa yakalanabiliyorken, ıtır daha sağlıklı ve dayanıklı bir bitki türüdür. Itır çiçeğinin renk renk pek çok farklı çeşidi vardır ve değişen rengine göre de kokusu da değişiklik göstermektedir. Itır çiçeği yabani bir bitki türüdür ancak evlerde ve bahçelerde de oldukça sık olacak şekilde yetiştirilmektedir. Itır çiçeğinin bakımı gayet basittir ve pek fazla ilgi istemeyen bitkidir. Itır çiçeğinin bilimsel adı pelargonium graveolens olarak geçmektedir. Ayrıca sağlık açısından da pek çok rahatsızlığa iyi gelen bir bitki türüdür. Itır çiçeği ana vatanı Güney Afrika olup, halk dilinde ‘çoban iğnesi, leylek gagası, turna gagası’ gibi adlarda da anılmaktadır.
Itır Çiçeği Nedir?
Itır çiçeği, çam ve balsamı hatırlatan bir kokuya sahiptir ve sardunyagiller familyasının üyesi olan ıtır bitkisi kumlu bölgelerde yetişir. Ekstra bir ilgi istemeksizin kendi kendine doğada yetişebilmektedir; isteyen kişiler bu bitkiyi saksıda da rahatlıkla büyütebilmektedir. Itır çiçeklerinin renk çeşitleri arasında mavi, mor, kırmızı, pembe ve beyaz gibi farklı renklere sahip olan türleri bulunmaktadır. Itır çiçekleri bol bol çiçek üretirler ve oldukça arsız bir yapıya sahiptirler, bu yüzden öyle büyürler ki bir yer örtüsü olarak bile kullanılabilirler. Kokusu oldukça güzel olduğundan dolayı ıtır özlerinden losyonlar üretilmektedir.
Itır Çiçeği Nerede Yetişir?
Itır çiçeği bol güneşli olması şartıyla her türlü bölgede ve toprakta yetişen çeşitleri, tohumuyla ya da gövde çeliğiyle çoğaltılır. Itır çiçeğinin yetiştiği ana vatanı Güney Afrika olmasına rağmen, Akdeniz havzası bölgesine de çok iyi uyum sağlamışlardır. Özellikle ülkemizde Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişmekte olan çeşitli ıtır türlerinin süs bitkisi olarak tercih edilmesi oldukça yaygındır.
Itır Çiçeği Nerelerde Bulunur?
Itır çiçeği hemen hemen dünyanın her yerinde 1800 metre rakıma kadar kayalık, orman, tarla ve çalılıklarda yetişmeye elverişli dayanıklı bir bitkidir. Doğal ortamından toplanan ıtır tohumlarını, sonbahar mevsiminde gölgede bulunan nemli, humus açısından zengin bir toprağa dikebilirsiniz. Itır çiçeği özel bir bakıma gereksinim duymaz, oldukça hızlı büyür ve çoğalır.
Itır Çiçeği Evde Yetiştirilebilir mi?
Itır çiçeği, doğada kendi kendine gelişebilen hassas gövdeli ama bir o kadar da sağlam ve dayanıklı bir bitki türüdür. Kırlarda ve bahçelerde sıklıkla karşılaşabileceğiniz ıtır çiçeğini, bahçede veya evde de kolaylıkla yetiştirebilirsiniz. Itır çiçeği, çoğunlukla doğal ortamlarında kendi kendine yetişmektedir. Bu yüzden de ekstra olarak bir bakıma gereksinimleri yoktur.
Itır Çiçeğinin Hakkında Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?
- Itır çiçeğinin köklerinin etrafındaki malçler, yazları oldukça sıcak ve kuru olduğu ortamlarda yararlı olacaktır, çünkü kökleri nemli tutmaya destek olur.
- Itır çiçeği, büyüleyici küçük bitkiler, düzensiz bir biçimde büyüme eğilimine sahiptir, bu yüzden büyüme dönemi boyunca bir kez budamanız yararlı olacaktır.
- Budama işlemi sırasında çok sert açılmamaya özen göstermelisiniz, toprak seviyesinin üzerinde en az 5-6 cm’lik sapların kalması gerekir.
- Gerçek ıtır çiçeklerini, sabahları veya öğleden sonra güneş ışığı alan bir yerde konumlandırmak, gelişmesine yardımcı olur ancak bütün gün tam güneş almak biraz fazla gelir.
Itır Çiçeğinin Bakımı Nasıl Yapılır?
Itır çiçeği bakımı açısından diğer bitkilere kıyasla daha kolay olan bir bitki türüdür. Itır çiçeği, diğer ismi ile yabani sardunya olan bu bitki türünün, kırsal kesimlerde kendi kendine bile rahatlıkla gelişebildiği için bu çiçek için özel bir bakım sürecine ihtiyaç duyulmaz. Buna ek olarak, bahçesinde ya da balkonunda ıtır çiçeği bakmak isteyen kişilerin, çiçeğin doğal ortamına ideal olan zengin bir toprak seçmeleri gerekmektedir. Itır çiçeği genel bir dolgu malzemesi görevi üstlenir ve çok çiçekli bir bitki olduğundan dolayı, seyrek dikilmesi bile herhangi bir sorun oluşturmamaktadır. Itır çiçeği, seyrek ekilse ya da kendi kendine seyrek aralıklarla büyüse bile, tercih edeceğiniz her ortamda dolu dolu bir görünüm yaratmaktadır.
Itır Çiçeği Güneş Işığını Sever mi?
Itır çiçeklerini, sabahları veya öğleden sonra güneş alan bir ortama 2-3 saat yerleştirmeniz durumunda daha iyi gelişmesine yardımcı olursunuz. Bütün gün boyunca tam güneş almak ıtır çiçeğine biraz fazla gelir. Itır çiçek türleri genellikle gölgeli ortamlarda daha iyi büyür. Bu hassas görünen, fakat dayanıklı ıtır çiçekleri birbirinden farklı renklerdeki çiçekleriyle gölgeli alanlara renk katar.
Itır Çiçeği Nasıl Yetiştirilir?
Ana vatanı Güney Afrika olan ıtır çiçeği ülkemizde de oldukça fazla ilgi çeken bir çiçek türüdür. Açıkçası ev bitkisi değildir ve doğada oldukça dayanıklı bir biçimde uzun seneler hayatını sürdürmektedir; ama evde süs bitkisi olarak da tercih edilmektedir ve ev ortamına da kolayca uyum sağlayabilmektedir. Itır çiçeğinin en fazla renkleri ve renklerine göre biraz değişen kokuları insanları kendilerine çekmektedir. Doğada kendi kendine yetişen bir bitki türü olduğundan dolayı evde yetiştirmek de oldukça kolaydır. Itır çiçeğini yetiştirmek için özel bir toprağa gerek yoktur ama doğadaki gibi besleyici içerikli zengin bir toprak elbette bitkinizin daha sağlıklı ve canlı olmasına yardımcı olacaktır. Itır çiçekleri kış döneminde de yaprak dökmez. Itır çiçeği yetiştirmeniz için sıcak bir yerde konumlanması, hafif güneş ışığı alması ve toprağının kurudukça sulanması düzgün bir gelişim almanızı sağlayacaktır.
Itır Çiçeği İçin En Uygun Toprak Özellikleri Nelerdir?
Itır çiçeği yetiştirirken özen gösterilmesi ve göz önünde bulundurulması gereken ilk unsur, bu bitkinin zengin toprakları sevdiğidir. Itır çiçeğini bahçede ya da saksıda yetiştirmek isteyenler özellikle bunu göz önünde bulundurarak, drene edilmiş bir toprak kullanmalıdır. Tercih edeceğiniz toprağın besin değeri açısından zengin olması, bitkinin daha sağlıklı biçimde gelişmesine yardımcı olacaktır. Itır çiçeği oldukça arsız bir bitki olduğundan dolayı bahçelere dikildiğin andan itibaren ciddi bir büyüme eğilimine sahiptir. Bu büyüme eğilimi, budama yöntemi ile kontrol edilmediğinde bahçesinde ıtır çiçeği yetiştiren kişilerin, bu çiçekten oluşan bir halısı bile olabilmektedir.
Itır Çiçeği Ne Kadar Güneş Almalıdır?
Itır çiçeği, gelişim döneminde iken günde birkaç saat gün ışığına gereksinim duyar fakat, uzun süre güneş altında konumlandırmak bitki için iyi değildir. Gelişim döneminin ardından uzun ömürlü olması isteniyorsa, muhakkak gölgelik bir ortama yerleştirilmelidir. Itır çiçeği, bol güneş alan ortamlarda ancak gölge bir yerde konumlandırılarak oldukça hızlı bir şekilde gelişir ve büyür. Fakat uzun süre direkt güneş ışığına maruz kalmak yapraklarının yanmasına sebep olur. Bu sebeple yarı gölge ve güneş ışığı alan bir ortama yerleştirilmesi en iyi seçim olacaktır. Işık gereksinimi bu şekilde karşılandığı takdirde bitkinin gelişimi de hızlı bir biçimde olur.
Itır Çiçeği Nasıl Sulanmalıdır?
Sulama işlemi yaparken ıtır çiçeği için sulama günü belirleyip, su gereksinimini düzenli olacak şekilde karşılamalısınız. Sulama işlemini yapmadan önce toprağının kuru olup olmadığını kontrol edilmeli, eğer henüz kuru değilse sulamamalısınız. Hava gereksinimi ise eğer balkonda, terasta ya da bahçede bakıyorsanız zaten yeterli seviyede karşılanmış olur. Fakat zarar göreceği biçimde rüzgar almamasına dikkat edilmelidir. Eğer evin içinde bir saksıda bakılıyorsa bitkinizi havadar bir ortamda bulundurmanız gerekmektedir.
Itır Çiçeği Bakımında Dikkat Etmeniz Gereken Püf Noktalar Nelerdir?
Evde baktığınız ıtır çiçeğini kış döneminde aşırı soğuktan muhafaza edebileceğiniz bir yerde konumlandırmanız gerekir. Itır çiçeğinin kökleri narin olduğu için kışın sulaması yapılırken toprağı muhakkak kontrol edilmeli, fazla sulama yapılmamasına dikkat edilmelidir. Kış döneminde sulama işlemi esnasında direkt çeşme suyu kullanılıyorsa suyu oda sıcaklığında bir süre bekletmeli ve ardından sulamasını yapmalısınız.
Itır Çiçeği Yetiştirme Şartları Nelerdir?
Itır çiçeği yetiştirmek,ideal koşullar sağlandığı sürece oldukça basit bir şekilde gerçekleşmektedir. Alçak alanlarda hızlıca yetişen bir çiçek olmakla beraber oldukça da basit biçimde üremektedir. Itır çiçeği çok renkli çiçeklere sahip olmakla beraber, gölgelik ortamları özellikle yetişkinlik süreçlerinde daha fazla sevmektedir. Itır çiçeğinin genel olarak oldukça fazla türü bulunmakla beraber, çiçeklerinin kurutularak kullanılabilme özelliği de vardır. Birçok hastalığa şifa olduğu bilinen, doğal olarak taze kurutulmuş ıtır çiçekleri, bu kısımda tedavi edici etki bakımından daha işlevsel olmaktadır. Çoğunlukla ıtır çiçeklerinin tüketimi gün kurusu olarak tercih edilmektedir.
Itır Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?
Itır çiçeği tohumdan ve çelikleme olmak üzere iki farklı yöntemle çoğaltılabilmektedir. Tohumdan çoğaltılma işleminde tohumların ekimi için ağustos-eylül arası dönem oldukça uygundur. Itır çiçeğinin çoğaltma aşamasında tohumlar toprakta çok derine ekilmemelidir. Diğer bir yöntem olan çelikleme işlemi sırasında uç ve genç dallar tercih edilmelidir. Çünkü bu tür dalların köklenmesi zor ve çürümesi daha hızlı gerçekleşir. Budama işlemi ise fazla uzun yapılmamalı, toprağın en az 4-5 cm üstünde sap bırakılmalıdır.
Itır Çiçeğinin Yararları Nelerdir?
Itır çiçeği bakımı oldukça kolay olmakla beraber, çiçeklerinin güneş ışığı altında kurutulması ve düzenli şekilde kullanılmasının pek çok farklı yararı bulunmaktadır.
- Itır çiçeği, içeriğinden dolayı doğal bir idrar söktürücü niteliğine sahiptir. Buna ek olarak, bağırsakları temizlemekte ve bağırsak paraziti tedavisinde gözle görülür bir etki yaratmaktadır. Ayrıca tedavi sürecinin yalnızca bu çiçekten yapılan çay ile dahi sürdürülebildiği bilinmektedir.
- Antitoksik etki taşıdığından dolayı, düzenli şekilde tüketilmesi sonucu kanın temizlenmesine ciddi bir yarar sağladığı gözlemlenmiştir. Buna ek olarak, iltihaplara karşı da savaşmaktadır ve bağışıklık sistemini oldukça kuvvetlendirmektedir.
- Itır çiçeğinin, losyon olarak da kullanımının olmasıyla beraber, bu losyonun düzenli şekilde kullanımı akne tedavisi, yara ya da egzama gibi hastalıkların iyileşmesi açısından da oldukça büyük bir olumlu etkiye sahiptir. Itır yağı yararları arasında en öne çıkanı güneş lekelerinin, morarmaların, yanık izlerinin ve egzamanın hafiflemesi için tercih ediliyor olmasıdır.
- Ayrıca losyonların düzenli kullanımı kırışıkların oluşmasını engeller ve taze bir cilde sahip olmanıza yardımcı olur. Buna ek olarak cilt temizliği sırasında ölü hücreleri güzelce arındırdığı için de tercih edilmektedir.