Japon çınarı, aynı zamanda aralya bitkisi adıyla da yaygın bilinen türlerden biridir. Araliaceae familyasının bir üyesi olan bu bitki Fatsia japonica türüdür. Bitkinin anavatanı adından da anlaşabileceği gibi Japonya ve Kore’dir. Yaprakları oldukça gösterili bir bitki olmasıyla birlikte özenli bir bakım ister.

Oldukça dekoratif bir iç mekân bitkisi olduğu için Japon çınarı, çokça tercih edilir. Bununla birlikte özenli bir bakım isterler. Bitkinin yetiştirilmesinde uygun olan yerlerde, bahçe ve parklarda da ekilmektedir. İyi bir bakım yaparsanız yaprakları 30-40 santim olacaktır. Yaprak sapları ise 30 ila 50 santim aralığında uzayacaktır. Yaprakları çok genişlediği için özellikle geniş ortamlara uygundur.

Japon Çınarı Özellikleri

• Aralya bitkisinin boyu genel olarak 1 ila 1,5 metredir. Uygun şartlarda ise 4 metreye kadar uzayabilir.
• Kış mevsiminde yapraklarını dökmez ve Şubat ayının sonuna doğru yeni yapraklar çıkarmaya başlar. Yeni çıkan yapraklar gelişirken, eskileri sararmaya başlar. Sararan yaprakları kesmek için acele etmemelisiniz. Yeni yapraklar geliştiğinde eski yapraklar hala düşmemişse ancak bu durumda kesme işlemine geçin.
•  Aralya bitkisinin yaprakları sekiz parçalıdır ve bildiğimiz çınar ağacının yapraklarını andırır. Beyaz, yeşil renklerin karışık olduğu bazı kültivarları da bulunmaktadır.
• Aralya bitkisi eksi 15 dereceye kadar soğuklara dayanıklıdır. Kıyı illerinde bahçede yetiştirilebilir. Kış aylarında sorun yaşanmayacaktır. Ankara gibi iç kesimlerdeki illerde ise bahçeye dikecekseniz kuzey rüzgârlarından koruyacağınız mümkünse güney cephe yerlerde konumlandırmayı tercih etmelisiniz.
• Kıyı kentlerinde park ve bahçelerde süs ağacı amacıyla kullanılmaktadır. Aynı zamanda saksıda yetiştirilen Japon çınarı, gösterişli bir salon bitkisidir.

Japon Çınarı Bakımı

Japon çınarı bakımında dikkat edilmesi gereken en önemli konu dinlenmesidir. Kimi zaman 3 ay süren bu dinlenme süreçlerinin sonunda güç toplayan bitki çok daha güçlü bir gelişim gösterir. Bu nedenle bitkinin yıl boyunca gelişim göstermesini beklememek gerekir. Japon çınarına karşı sabırlı olmanız gerekir.

Işık

Koyu gölge alanların dışında Japon çınarı rahatlıkla gelişim gösterebilir. Güneş almasa da aydınlık olan, tam gün şiddetli güneş alan ya da yarı gölge alanlar bu bitki için uygundur.

Toprak

Bu bitki en iyi hafif asitli, hafif alkalinli ve nötr topraklarda gelişir. Toprağın pH aralığının 6.1 ila 7.8 aralığında olması en iyisidir. Suyu iyi süzdüren, biraz da killi bir toprak bitki için idealdir. Bahçeye ekmek istiyorsanız ve toprağınız çok killiyse, dikeceğiniz alanı derince kazın ve ponza taşıyla birlikte dişli kum karıştırın.

Sıcak iklime sahip olan yerlerde saksıda yetiştirmek istiyorsanız, eski kalın toprak saksı tercih etmelisiniz. Toprağın serin kalması bitki için daha iyi olacaktır.

Sulama

Japon çınarının özellikle gelişim döneminde sulanma düzeni oldukça önemlidir. Bu dönemde nemi azalmadan, ıslaklığı gittikçe sulama yapmanız gerekir. Dinlenme zamanlarında ise neminin de azalmasını bekleseniz daha iyi olacaktır.

Budama

Budama konusunda özel bir muamele yapmanıza gerek yoktur. Japon çınarının sık aralıklarla dinlenme dönemleri vardır. Bu dinlenme dönemlerinin ardından yeni yeni yapraklar çıkarır. Eğer yaprakların gelişimi tamamen durmuşsa, budama yapabilirsiniz. Sizin için ihtiyaç değilse budamaya yapmaya da gerek yoktur.

Gübreleme

Doğal bir toprak karışımı hazırlamışsanız yalnızca beyaz şeker gübresi kullanın. Bu gübreyi yeni çıkan yapraklar gelişimini tamamladıktan sonra, yaklaşık 20 gün aralıklarla vermelisiniz. Bir litre suya yarım çay kaşığı gübre ekleyerek eritmeniz, yeterli olacaktır. Gübrelemeyi 20 günlük aralıklarla 3 kez yapabilirsiniz. Her yeni gelişimin ardından bu gübreleme yöntemine devam edin.

Saksıda Japon çınarı bakımı yapıyorsanız ve hazır poşet toprak kullanmışsanız, yaklaşık bir ayda bir kez salon bitkilerine özel olarak hazırlanmış genel amaçlı bitki besini verebilirsiniz. Bunun yanı sıra orkide besini de kullanabilirsiniz. Bu gübreleme işlemine dört mevsim boyunca devam etmelisiniz.

Toprak ve saksı değişimini ise iki ya da üç yılda bir kez ihtiyaca bağlı olarak Mart, Nisan aylarında yapmalısınız.

Japon Çınarı Nasıl Çoğaltılır?

Japon çınarı çoğaltma işlemi iki farklı yöntemle yapılabilir. Bunlar çelikle ve tohumla çoğaltmadır.

Çelikle Çoğaltma

İlkbahar ya da yaz aylarında, bitkinin güçlü ve sağlıklı bir dalını seçerek, uç kısmındaki yapraklı kısmı kesin. Çeliğin 10 ila 15 santim aralığında olması gerekir. Alt yaprakları da keserek, çeliğinizi temizleyin.

Köklendirme hormonu kullanırsanız çok daha hızlı bir şekilde köklenme elde edebilirsiniz. Çeliğinizi nemli bir torf ya da vermikülit karışımına ekmelisiniz. Ardından saksıyı plastik bir torba ya da kap yardımıyla örtün. Çeliğin sürekli olarak nemli kaldığından emin olmalısınız.

Kökler yaklaşık olarak 4 ila hafta içerisinde ortaya çıkmaya başlayacaktır. Kökleri gördükten sonra plastik torbayı artık kullanmanıza gerek yok. Çeliği esas saksısına ya da bahçeye dikebilirsiniz.

Tohumla Çoğaltma

Bu bitki tohumla da çoğaltılabilir. Ancak çelikle çoğaltma işleminin başarı şansı ve hızı çok daha iyi olacaktır.

Japon çınarı tohumuyla çoğaltmak için meyvelerdeki tohumları kullanabilirsiniz. Meyveler olgunlaştığında açılmaya başlayacaktır. Bu dönemde tohumları alarak nemli bir vemikülit karışımına ya da torfa ekmelisiniz. Ardından tıpkı çeliğe yaptığınız gibi plastik bir torba ya da cam kavanoz ile üzerini örtün. Tohumun bulunduğu kabın aydınlık ve 22-25 derecelik sıcaklıkta beklemesi gerekir. Ayrıca sürekli olarak nemli tutmaya da özen gösterin.

Tohumlar yaklaşık olarak 4 ila 6 hafta arasında çimlenecektir. Çimlenmenin ardından plastik torbayı kaldırabilirsiniz. Tohumlar belli bir güce kavuştuğunda saksısına ya da bahçeye aktarabilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

Aralya bitkisi  hakkında sık sorulan sorular ve yanıtları aşağıdaki gibidir.