Katmerli şekilde çiçek açabilme özelliğine sahiptir. Çiçeklerinin renkleri ise kamelyanın çeşitlerine göre değişmektedir. Açtığı çiçekler gösterişli olduğu için çoğunlukla süs bitkisi olarak kullanılır. Bazı kamelya çiçeği türlerinin çalı biçiminde olması nedeni ile bahçe çiçeği olarak da tercih edilebilmektedir. Bu yazımızda kamelya çiçeğinin nasıl yetiştirileceğini, özelliklerini, çoğaltma şartlarını ve merak ettiğiniz her sorunun cevabını bulabilirsiniz.
Genel Bilgileri
Kamelya çeşitleri beyaz, sarı, pembe, kırmızı ve ebruli gibi farklı renklerde kokusuz çiçeklere sahiptir. Çiçekleri katmerli yapıya sahip olduğu için gül bitkisini anımsatmaktadır. Kamelya çiçeği uzun ömürlü ve dayanıklı bir bitki çeşididir. Bulundukları ortama farklı bir hava katarak güzelleştirdikleri için ev süsü olarak da tercih edilmektedir. Kusursuz çiçekleriyle hem ev hem de bahçe için sıkça kullanılmaktadır. Kamelya çiçeği bitkisi çalı yapısına sahiptir. Yıl boyunca yeşil renkte kalabilir. Bodur yapılı ve ağaççık formunda oldukları için çit-sınır bitkisi olarak da tercih edilmektedir. Kamelya çiçeği 15-20 cm’lik saksılarda 150-200 cm uzayabilirken, bahçelerde 4-5 metreye kadar uzayan çeşitleri de vardır.
Kökeni
Kamelyalar çiçekli çalılar içinde olup, Theaceae familyasına aittir. Kamelya bitkilerinin çıkış yeri Doğu ve Güneybatı Asya olarak bilinmektedir, 100 ile 250 arasında farklı türe sahip bir cinse aittirler. Karmaşık bir forma sahip güzel pembe, kırmızı, beyaz veya sarı çiçekleri ve ince kokuları ile bilinen kamelyalar, soğuğa dayanıklıdır ve yaprak dökmedikleri için serin bölgeler için de uygun bir bitkidir. Kamelyaların türleri arasında; kamelya japonica gibi ilkbaharda çiçek açan türleri ve daha küçük çiçeklerle kamelya sasanqua gibi sonbaharda çiçek açan türleri bulunmaktadır. Aniden, bahçe merkezlerinde bulunan çok sayıda kamelya türü incelendiğinde, aynı anda çiçek açmayan farklı çeşitleri tercih edebilir ve mahsulün yarısında çiçek açacak bir kamelya yatağı yaratabilirsiniz.
Dağılımı
Kamelya çiçeği bahçe, balkon, teras gibi açık bir ortamda veya geniş bir saksıda ev-ofis içinde de kolaylıkla yetiştirilebilir. Ülkemizin ılıman iklimli ancak sıcak olmayan bölgelerinde rahatlıkla bulunabilirler. Güney bölgesi haricinde hemen her bölgede yetiştirmek mümkündür. Ilıman iklimlerde açık ortamlarda yetişebilirken, soğuk iklimlerde saksıda yetiştirilip kışın içeri alınması gerekir.
Türlerin Genel Yetiştirme Teknikleri
Bir kamelya çiçeği bitkisinin kalın ve taze dallarından 10-15 cm uzunluğunda olan bir tane dalı koparılır. Ardından koparılan bu dalın gübreli, kireçsiz bir toprağa dikilmesi gerekir. Her gün düzenli biçimde bakımı yapıldığı takdirde gereksinimleri karşılandığında kamelyanın kolayca köklendiğini görebilirsiniz. Köklerini saldıktan sonra bulunduğu saksıdan sökülüp kendi yerine dikilir. Ancak kamelya çiçeğinin geç köklenme niteliğine sahip oldukları anımsanmalıdır. Kamelya çiçeği: bahçede toprakta, terasta veya balkonda bir kapta veya saksıda yetişebilen bir bitkidir. Kamelyalar yüksek sıcaklık ve don süreçleri arasında olan ekimden nisan ayına kadar ekilmesi tavsiye edilir. Kamelya bitkisi çiçek açmış olsa bile dikilme işlemi yapılabilir. Sevmediği ve yetişemediği tek yer kireçtaşı toprağıdır. Bu sebeple, ona funda toprağı veya saksı toprağı gibi düşük asitli ve humus bakımından zengin bir toprak sağladığınızda ve yarı gölgeli ila gölgeli bir yer seçtiğiniz de güzel bir biçimde gelişecektir. Çiçeklenme döneminde kamelyalar aralık ve mart dönemleri arasında kış süresince çiçek açar, fakat çoğu çeşidi soğuk mevsimin sonunda renklerini ortaya çıkarır. Bu sebeple kamelya çiçeği kış griliğine renk getirmek için uygun bir bitkidir.
Bakımı
Kamelya bitkisi kışın çiçeklenme süreci yaşadığı için mayıs ayına kadar bitki sıcaklığı 4 ve 7 derece arasında olması gerekir. Kamelya çiçeğinin bulunduğu alanın ısısı +18 derece olmalıdır. Bitkinizi bahçede kullanacaksanız hafif gölge olan alan tercih etmeniz daha iyi olacaktır. Çünkü aşırı güneş ışığında yaprakları kötü etkilenir. Kamelya çiçeğinin yazın haftada en az 2 kere, kışın ise haftada 1 kere üstten olacak biçimde sulanması gerekir. Suyun toprağın tamamına düzgünce dökülmesi şarttır. Sulama yapılırken suyun ölçüsü her zaman aynı şekilde olmalıdır. Sulama akşam saatlerinde yapıldıysa sabah saksı altındaki tabakta biriken su muhakkak boşaltılmalıdır. Bu sayede bitkide kötü koku ve böceklerin olması önlenmiş olur. Kamelya çiçeğinin bakımı esnasında toprak kurudukça su verilmelidir. Kamelya çiçeğinin toprak değişimi yılda 1 kez olmak üzere nisan ayında yapılmalıdır. Toprak değiştirme sırasında saksıyı da değiştirmek istiyorsanız seçeceğiniz saksının bir numara büyük olanını tercih edebilirsiniz.
Toprak
Kamelya çiçeğinizin sağlıklı bir gelişim yaşaması için toprak seçimi büyük önem taşımaktadır. Kamelya çiçeği için süzek, nemli, hafif humuslu, iyi drenajlı, organik madde bakımından zengin, asitli topraklar uygun topraklardır. Bu bitki için toprağın pH değeri 5,5-6,5 arasında olması gerekir. Kamelya çiçeği için kireçli toprak uygun özelliklere sahip değildir. Kamelya çiçeği kireçli toprağa dikildiğinde yaprakları çok çabuk sararıp dökülebilir. Ayrıca canlılığını yitirir ve güzelliği git gide yok olur. Kamelya evde saksı içinde yetiştirilecekse en uygun toprak özellikleri bahçe toprağı, bir miktar kırmızı killi toprak, biraz kestane toprağı, saf torf, yanık çiftlik gübresi, ponza taşı ve perlit karışımı bir toprak tercih edilmelidir.
Güneş İhtiyacı
Kamelya çiçeği az ışıklı alanlarda yeterince gelişemez. Bunun ardında kamelyanın çiçekleri solup kararabilir. Fazla gölgeli ortamlarda bitkinin çiçekleri solup dökülebilir. Direkt gün ışığının altına koymadığınız sürece gün ışığını severler. Ne direk güneşin altında ne de gölge de olmalıdır, aydınlık yerlerde hızlı gelişirler. Bu bitkinin yönü güneş ışığına doğru olmalıdır. Kamelya çiçeğinin gün ışığı görmeyen yeri varsa belirli aralıklarla yönü gün ışığına doğru çevrilmelidir. Kamelyaları fazla güneş görmeyen, hafif gölgeli ama aydınlık yerlere yetiştirmeniz gerekir. Aydınlık alanlarda geliştiği unutulmamalıdır. Ayrıca rüzgar alan yerlerden korunmalı, kış dönemlerinde bulunduğu alan 14-15 derecenin altına düşmemelidir. Rüzgar, çiçeği sarstığından dolayı bitkinin sapında oynamalara ve toprak köküne hava akımı girmesine sebep olur. Bu durum ise çiçeğin gelişimini engeller. Aynı anda çiçeğin yapraklarını sarartıp dökebilir. Kapı ağzı ve pencere ağzı gibi aşırı rüzgar alan ortamlara kesinlikle yerleştirilmemelidir. Kış döneminde donlardan etkilenen bu bitki sıcak ve rüzgarsız alanlarda gelişirler. Soğuğa karşı aşırı derecede dayanıklı olduğu söylenemez. Yazın fazla sıcak geçen ortamlarda da aşırı sıcaktan korunmalı, gölgeye yerleştirilmelidir.
Sulanması
Yaz döneminde haftada 2 defa, kış döneminde ise haftada 1 defa üstten yağmurlama biçiminde sulanması tavsiye edilir. Kamelya çiçeğinin sulama rutini kesinlikle ihmal edilmemelidir. Sulama sabahın erken süreçlerinde veya akşam yapılmalıdır. Sulama işleminde su bütün toprağa yayılmalı ve kireçsiz olmalıdır. Dökülen su seviyesi her defasında aynı kalmalıdır. Kamelya çiçeğine dökülen sudan kaynaklı saksı dibinde biriken suyun aynı gün içinde boşaltılması gerekir. Bu sayede kötü koku ve haşere gibi problemler engellenir. Bitkinin toprağının kuruyup kurumadığını kontrol etmeli ve bu durumda su verilmelidir. Eğer toprak hala ıslaksa bitki verilen suyu henüz emememiş demektir ve bu tip durumlarda sulama günü ertelenir.
Gübrelenmesi
Kamelya çiçeğine düzenli biçimde gübre verilmesi tavsiye edilir. Tercih edilen toprak, bitki besinleriyle devamlı beslenmelidir. Aralık-haziran dönemlerinde iki haftada bir açelya gübresi kullanılabilir. Kamelya çiçeği için toprağın pH değerini artıran doğal gübreler ve şerbetler kullanılması tavsiye edilmez. Bu bitkilerin kullanımına uygun, potasyum-demir içeren sıvı gübreler veya suni gübrelerle gelişimine ve büyümesine yardımcı olunabilir.
Budanması
Kamelya çiçeğinin bakımında yeni çiçek ve yaprakların oluşumunu sağlamak için budama işlemi oldukça önem taşımaktadır. Dallarının üstündeki çiçekler solup dökülmeye başladığında bitkinin yeniden çiçeklenmesi için solan ve sararan yapraklar kesilerek budanmalıdır. Kesilen yerlerin içine hava akımı girmesini engellemek amacıyla mum, soğuk silikon veya yakıcı olmayan yapıştırıcılarla üstünün kapatılmalısı gerekir.
Çiçeklenme Dönemi
Kamelyaların çiçeklenme dönemleri türlerine göre farklılık gösterebilir. Kasımdan bahar dönemine kadar, kıştan bahara dönemine kadar veya kış sonundan bahar ortalarına kadar farklı dönemlerde çiçek açmaya başlayabilirler. Anavatanları ve doğal büyüme ortamlarında sonbahar ayları veya kışın ikinci yarısında çiçek açmaya başlarlar. Ancak özel olarak yetiştirilen türleri kesin olmamakla beraber kasım-mayıs arası dönemde çiçeklenebilir. Diğer dönemlerde çiçek açtıklarına pek fazla rastlanmaz.
Çoğaltılması
Kamelya çiçekleri dalında olgunlaşıp kuruduğunda hiç zaman kaybetmeden içindeki tohumların alınması gerekir. Noktalı bölümü alta gelecek biçimde toprağa dikilir. Fazla derine değil, yalnızca üst yüzeyleri çok az toprakla örtülü olacak biçimde olmalıdır. Çimlenme aşaması gerçekleşene kadar saksının üzerinin naylonla kapatılması gerekir. Bir diğer yöntem olan çelikle çoğaltım işlemi ise çok verimli bir yöntem değildir. Bu çoğaltma uygulamasında bitki köklerinden ayrılarak başka bir saksıya dikilir. Dikim sonrasında sulama ile diğer bakımları yapılır. Genç dallar genellikle ilkbahar-yaz dönemlerinde çelik şekline gelmeye başlar.
Kamelya çiçeklerinin kış süreci asıl çiçeklenme dönemi olduğundan dolayı mayıs ayına kadar bitki sıcaklığı 4-7 derece olan yerlerde bulundurulmalıdır. Bu dönemlerde dışarıda direkt güneş ışığı almayan, yarı gölgeli alanlarda bulunmalıdır. Çiçeklenme sürecinde neme gereksinim duyabilir. Kamelya çiçeklerinin -20 dereceye kadar soğuğa dayanabildiği bilinmektedir. Ancak bununla beraber nemin az olduğu, sert rüzgarlara maruz kalan yerlerde -12 dereceden daha düşük sıcaklıklar için solma riski bulunmaktadır.
