Kohleria çiçeği, bizde daha çok Japon küpesi adıyla bilinir. Bunun yanı sıra komşu çatlatan çiçeği denen yerler de vardır. Bu bitkinin sürekli çiçek açan türlerden biridir. Farklı varyetelerinde birçok farklı renkte çiçek bulabilirsiniz. Arsız bir bitki olduğu için sürekli olarak büyüyecek ve çiçeklenecektir.
Botanik adı olan Kohleria eriantha, Gesneriaceae familyasının bir üyesidir. Anavatanı Amerika’da bulunan tropik iklim kuşağıdır. Bu rehberde Kohleria eriantha türü hakkında bakım ve yetiştirme bilgilerini verecek olsak da bu cinse ait tüm bitkilerde aynı uygulamaları kullanabilirsiniz.
Kohleria Çiçeği Özellikleri
- Kohleria cinsinin birçok farklı melez ve kültivarı üretilmiştir. Kültivarına bağlı olarak pembe, beyaz, turuncu, kırmızı gibi farklı renklerde çiçek açabilirler.
- Gesneriaceae familyasında bulunan Kohleria ve Achimenes cinsleri birbirine çok fazla benzerler. Bazı türleri birbirinden ayırt etmek neredeyse mümkün değildir.
- Kohleria çiçeğinin dalları sarkıcı biçimde büyür. Yüksek bir saksıda diktiğiniz zaman dalları her yönden sarkacaktır. Kadife yaprakları ve çiçekleriyle oldukça güzel bir süs bitkisidir.
- Yapraklarının boyutları çeşidine ve iklime bağlı olarak değişiklik gösterir. Güneş, sıcaklık, hava akımı, nem ve toprak gibi faktörler yaprakların boyutları üzerinde önemli rol oynar. Kimi zaman küçük ve dar yaprakları varken kimi zaman ise iri ve geniş yapraklar çıkarabilir.
- Kohleria çiçeği yaprakları zümrüt yeşilden kurşuni yeşile çalan tonlara sahiptir. Daima kadife gibi yapraklara sahiptir ve bu yapraklar yumuşak tüylere sahiptir.
- Kohleria cinsine ait olan çiçekleri eskilerden beri ev bitkisi olarak yaygın olarak yetişir. Bu çiçeğinin yetişmesiyle ilgili basit ipuçlarından biri Afrika menekşesinin iyi yetiştiği ortamlarda sorunsuzca büyümesidir. Bununla birlikte daha fazla sıcak istediğini ve çiçek açmasının daha zor olduğunu unutmamalısınız.
- Kohleria çiçeğinin az da olsa doğrudan güneşe ve sıcağa ihtiyacı vardır. Sıcaklık ve ışık yeterli olursa dört mevsim boyunca çiçek açmaya devam edecektir. Özellikle nar çiçeği renginde çiçek açan klasik kohleria, güneş yetersiz olduğu sürece çiçek açmayacaktır.
Kohleria Çiçeği Bakımı
Kohleria çiçeği bakımı oldukça kolay olan bitkilerden biridir. Yalnızca sıcaklık ve ışık konularına özen göstermeniz gerekir. Kohleria çiçeği bakımına dair dikkat etmeniz gereken kurallar aşağıdaki gibidir.
Işık
Kohleria çiçeği türlerinin tamamı doğrudan güneş ve sıcak isterler. Bununla birlikte kış aylarında güneşi filtrelemeniz gerekir. Pencere tülü bunun için yeterli olacaktır. Kış döneminde bitkinin yapraklarının hafifçe ısınması gerekir.
Toprak
Toprak konusunda basit bir karışım işinizi görecektir. Toprağın humuslu, besleyici, havadar ve hafif asitli olması idealdir. Torf toprak bu çiçeğin yetişmesi için yeterli olacaktır. Ancak 3 ölçü torf toprağa mutlaka 1 ölçü ponza taşı karıştırın. Bu sayede çok daha havadar bir toprak elde edebilirsiniz.
Sulama
Kohleria çiçeği bakımında sulama konusu çokça önemli değildir. Sulamanın çok miktarda suyla yapılması gerekir. Toprağın nemi azaldığı zaman sulama yapmanız yeterli olacaktır. Sulama yaptığınızda saksının alt deliklerinden mutlaka su çıkmalıdır. Ancak saksının tabağında kalan suyu mutlaka boşaltmalısınız. Toprağın bu suyu çekmesi köklere zarar verebilir.
Gübreleme
Kohleria çiçeği bakımında önemli bir konu, bitki besini vermektir. Yaz mevsimi boyunca düzenli olarak bitki besini vermeniz gerekir. Bitkinin hem yapraklarının güzelliği hem düzenli olarak çiçek açması hem de sağlıklı olması için besin takviyesi gerekir. Besin takviyesinin yanı sıra güneş de alması gerekir.
Yaklaşık 20 günde bir kez süs bitkilerine özel olarak üretilmiş sıvı bitki besini kullanabilirsiniz. Genel kullanım için olan bitki besinini 1 litre kadar suya, şişe üzerinde tavsiye edilenin yarısı oranında karıştırmalısınız. 20 günde bir kez bu şekilde sulama yapmanız daha iyi olacaktır.
Budama
Yaz aylarında kohleria çiçeği, karmaşık bir şekilde ve hızlıca büyür. Bu durum bir süre sonra karman çorman bir bitkiye sahip olmanıza neden olur. Bu gibi durumlarda dipten aşırı şekilde dallanan sağlıksız dallar ortaya çıkabilir. Böylesi bir durumla karşılaştığınızda çirkin ve sağlıksız gördüğünüz dalları dibinden kesebilirsiniz.
Dalların dipten budanması konusunda hiçbir tereddüt yaşamanıza gerek yoktur. Budama sayesinde daha sağlıklı ve güzel dallar ortaya çıkacaktır. Bunun yanı sıra çiçekleri de daha güzel ve bol olacaktır. Bunun yanı sıra dipten çok fazla filiz gelmişse yine bunun bir kısmını köreltmek fayda sağlayacaktır.
Saksı Değişimi
Kohleria çiçeği saksıdan hafif biçimde taşmayı sever. Bu sayede çok daha iyi çiçek açar. Ancak saksıdan çok fazla taşmaya başladıysa, ilkbahar aylarında saksıyı değiştirmenizde fayda vardır. Bir boy büyük saksı tercih etmeniz yeterli olacaktır.
Kohleria Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?
Kohleria çiçeği tohumu ile çoğaltılması oldukça zor olan bitkilerden biridir. Hem kohleria eriantha hem de diğer çeşitlerini tohum yerine farklı yöntemlerle çoğaltabilirsiniz. Bu yöntemler; yaprak çeliği, rizom ayırma, kökten ayırma ve dal köklendirmedir. Herhangi bir yöntemi doğru şekilde kullanarak kohleria çiçeği çoğaltabilirsiniz.
Kökten Ayırma Yöntemi
İlkbahar ve yaz mevsiminde kohleria çiçeği kökten ayırma yöntemiyle kolayla çoğaltabilirsiniz. Bitkiden ayırdığınız köklü dalları, doğrudan dikebilirsiniz. Ekimin ardından ilk zamanlarda biraz cansız görünebilirler. Bu hiç sorun değildir. Zaman içinde canlanıp, hızlı biçimde gelişeceklerdir.
Rizom Ayırma Yöntemi
Kohleria çeşitleri, sonbahar mevsiminde havaların yerinmesinin ardından hem toprağın üzerinde hem de altında, üzerinde küçük yapraklarla sıkıca kaplı olan dalları uzatır. Bu dallar esasen rizomdur. Kohleria çiçeği kış ayları boyunca birçok rizom geliştirebilir. İlkbahar mevsimine kadar seyrek sulayarak, rizomların ana bitkiden kopmamasını sağlayabilirsiniz. İlkbahar mevsiminde çubuk yumruları, 5-6 santim olacak şekilde parçalara ayırmalısınız. Bu parçaları iki üç gün boyunca açıkta bekletmelisiniz. Daha sonra güneşi görecek biçimde toprağa dikmelisiniz. Güneşin ısıtması sayesinde bu rizomlar hem köklenecek hem de filizlenecektir.
Kış mevsimi içerisinde kohleria rizomlarını ayırmak istiyorsanız, nemli bir perlit içerisinde 5 ila 8 derece arasındaki bir ortamda 3 ay kadar saklayabilirsiniz.
Köksüz Dal ve Yaprak Çeliği Yöntemi
Kohleria çiçeğini çoğaltmak için köksüz dalları ve yaprak çeliklerini de kullanabilirsiniz. Bununla birlikte bu yöntem bunaltıcı yaz sıcaklarında pek uygun değildir. Başarı şansınız bu dönemlerde azalacaktır. Hava sıcaklığının 18 ila 26 derece olduğu zamanlarda başarı şansınız daha fazla olacaktır.
Yaprak çeliği yönteminde yaprakları yeni olgunlaşmış olanlardan seçmelisiniz. Eğer dal çeliği yöntemini tercih edecekseniz, herhangi birini tercih edebilirsiniz. Diktiğiniz zaman sulama yapmamalısınız. Bu önemli konulardan biridir.
Bu yöntemde torf kullanabilirsiniz. Ancak torfa perlit ya da dişli bir kumu yarı yarıya karıştırmanız gerekir. Aslında köklendirme toprağında başarı şansı daha fazladır ancak bununla uğraşmak istemeyebilirsiniz. Karışım toprağını saksıya doldurduktan sonra iyi bir şekilde sulamalısınız. Ardından toprağın kurumasını bekleyin. Tam olarak kurumadan, hafif nemli kaldığında çelikleri dikmelisiniz. Ardından hava almasını engellemek için şeffaf bir kaba koyabilir ya da poşetin içine koyarak ağzını bağlayabilirsiniz. Bu konuda önemli olan hava almamasıdır.
Sabah 2 saat ve akşam 2 saat güneş alabileceği bir yer çok daha iyi olacaktır. Bu sayede 10 güne kalmadan köklenecektir. Yaklaşık olarak 10 gün sonra bitkinizi akşam saatlerinde açık tutarak, sulamaya başlayabilirsiniz. Akşam açtığınız bitkiyi sabaha kadar açıkta bekletmeli, sabah yeniden kapatmalısınız. Bir haftanın ardından çelikleri kalıcı olacakları saksılara dikebilirsiniz. Bu aşamada en önemli konu, kökleri tutundukları topraktan arındırmamaktır. Yaprak çeliği aldıysanız, filizler ortaya çıkana kadar kapalı olarak bakım yapmalısınız.
Kohleria Çiçeği Kış Bakımı
Kohleria çiçeği bakımında sonbahar geldiğinde sulamayı sınırlandırmalısınız. Bunun yanı sıra havanın 15 derecenin altında olması gerekir. Bu dönemde bitki uyku dönemine geçecektir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi rizomların ana bitkiyle ilişkisini kesmemesi için daha seyrek biçimde sulamaya devam etmelisiniz. Bu dönemde gübreleme yapmanıza gerek yoktur. Şubat ayı bittiğinde ılık bir ortama koyarak, sulamayı daha fazla sıklaştırabilirsiniz.
Kohleria Çiçeği Hastalıkları ve Zararlıları
Kohleria çiçeği bakımında nem yüksek ve sıcaklık düşük olduğu durumlarda gri küfler oluşabilir. Bu çiçeğin yapraklarında ortaya çıkan küfü sonrasında durdurmak zor olabilir. Bunun yanı sıra beyaz sineklerin istilasına karşı da son derece hassas olan bitkilerden biridir. Bu sineklerin yanı sıra larvaları bitkinin yapraklarından özsuyunu emerler. Bu da önce yaprakların sonrasında bitkinin sağlığını ciddi oranda tehdit eder. Genel olarak yaprakların alt tarafında bulundukları için fark etmek de zor olacaktır. Bu sebeple bitkinin yapraklarını ara ara kontrol etmenizde fayda vardır. Bitkinin yapraklarını ayda bir kez nemli bir bezle silmeniz faydalı olacaktır.