Küpe çiçeği, iç mekânlarda saksıda bakmak için oldukça ideal bitkilerden biridir. O kadar hoş bir görünümü vardır ki, bakmaya doyamayacağınız çiçekler açar. Onagraceae familyasına ait olan bu cinsin botanik adı ise Fuchsia’dır. Yaklaşık olarak 110 farklı türü olduğu bilinmektedir. Küpe çiçeği aynı zamanda yaygın olarak küpeli çiçek olarak da anılmaktadır.

Küpe çiçeğinin türlerinin çok büyük bir kısmının anavatanı Güney Amerika’dır. Bazıları ise Kuzey Amerika’nın güneyinde yer alan Meksika ve Karayipler civarına özgüdür. Birkaç türünün ise Yeni Zelanda ve Tahiti arasında yer alan adalara özgü olduğu bilinmektedir. Genel olarak küçük çalı tiplerinde bulunmaktadır. Büyük çalı ve ağaç tiplerinde de türleri vardır.

Evinizde yetiştireceğiniz küpe çiçekleri güneşi seven bitkilerdir ancak gölgeyle de uyumludur. Şiddetli sıcaklardan hoşlanmazlar. Kontrollü bir güneş ışığı ve iyi bir sulama düzeniyle bolca çiçeğe sahip olabilirsiniz.

Küpe Çiçeği Bakımı

Saksıda küpe çiçeği bakımı acemiler için oldukça zorlayıcı olabilir. Bu sebeple eğer bitki bakımına yeni başlıyorsanız, küpe çiçeği sizin için ideal olmayabilir. Fakat burada vereceğimiz bakım önerilerine harfiyen uyarsanız ve bitkinizle ilgilenecek vaktiniz varsa, oldukça hoş çiçeklere sahip olabilirsiniz.

Küpe çiçeği çeşitleri, özelliklerine göre farklı bazı bakımlar isterler. Eğer esnek dallı bir küpe çiçeği çeşidine sahipseniz, askılı saksılar sizin için daha uygun olacaktır. Sert dallı bir küpeli çiçeğe sahipseniz, yarım metreye kadar boylanmasına hazır olmalısınız. Her ne kadar dalları sert olsa da yanına bir değnek dikerek bitkiyi buna bağlamak faydalı olacaktır.

Sert dallı bir küpe çiçeğiniz var ve bahçeye ekecekseniz, bir yılın ardından bitkinin 2 metreye kadar uzadığına şahit olabilirsiniz. Bu sebeple buna uygun bir konumlandırma yapmanızı tavsiye ederiz. Minyatür küpe çiçeği çeşitleri ise genel olarak saksılarda 20 santime kadar gelişmektedir. Bunlar pek dik duramazlar. Saksı içerisinde hafiften sarkıcı gibi görünürler ve dağınık bir şekilde gelişirler.

Toprak

Küpe çiçeği, hem nemi koruyan hem de suyu iyi süzdüren toprak çeşitlerinde çok daha iyi gelişir. Ağır ve sıkı bir toprak kullanmanız halinde bitkinin ömrü de çok uzun olmayacaktır. Böylesi topraklarda kökleri birkaç ay içinde çürüyecektir.

Humuslu topraklar küpe çiçekleri için oldukça iyi bir seçimdir. Bununla birlikte toprağınıza ponza taşı ve iri taneli dere kurumu karıştırmanız fayda sağlayacaktır. Bu bitki standart saksı toprağı olan torfta da büyüyecektir. Ancak ponza taşı ve dere kumu karıştırmanız daha iyi bir gelişme sağlayacaktır.

Bu bitkinin kökleri serinlik ister bu sebeple köklerin rahatlıkla sıcağı boyutlarsa saksı tercih etmeniz gerekir. Özellikle yaz aylarınca çok sıcak bir iklimde yaşıyorsanız, saksı ne kadar büyük olursa, bitki o kadar rahat olacaktır.

Toprak değişimini ise ilkbahar başında yapmanız gerekir. Toprağın durumuna göre her sene değişim yapmanız gerekebilir.

Nem İhtiyacı

Küpe çiçeği hiç kesilmeyen, sürekli rüzgarları, temiz ve nemli havaları sever. Eğer havası kuru olan bir iklimde yaşıyorsanız ve yazları çok sıcak oluyorsa, küpe çiçeğinizi yaşatmanız oldukça zor olacaktır. Eğer bitkiyi ev içinde tutuyorsanız, devamlı olarak açık bir pencere yanına koymalısınız. Hava sirkülasyonu olmadığı sürece evde küpe çiçeği yetiştirmek mümkün olmayacaktır.

Sıcaklık İhtiyacı

Küpe çiçekleri sabah saatlerinde 3-4 saat boyunca güneş alan rüzgârlı pencere önlerini sever. Doğuya bakan bir konumda oldukça mutlu olacaktır. Yaz aylarında özellikle öğle saatlerinde doğrudan güneş almamaları gerekir. Birkaç türü doğrudan güneş ışığını tolere etse de genellikle çok ciddi zarar görürler. Eğer bol güneşe dayanıklı bir küpe çiçeği türü arıyorsanız Mrs. Popple edinebilirsiniz. Bu tür soğuklara karşı da oldukça dayanıklıdır.

Genel olarak küpe çiçeği sıcağı sevmemektedir. Sıcaklığı tolere edebilseler gibi gelişmeleri üzerinde ciddi olumsuz etkiler barındıracaktır. Türkiye’de bu bitkinin çok fazla tercih edilmemesinin başlıca sebebi sıcak yaz günlerinde bozulmalarıdır. Hele ki rüzgârsız bir ortamda olduklarında sıcaklara hiçbir şekilde dayanamamaktadır. Ancak özel birkaç türü bu sıcaklıkları tolere edebilmektedir.

Sulama

Bu bitkinin sulama işlemini toprağın yapısına göre yapmalısınız. Uzun süreler boyunca nem tutan ve kurumayan toprak karışımları çok daha iyi olacaktır. Toprağın üst yüzeyi ciddi miktarda kuruduğunda, saksının alt deliklerinden su çıkana kadar sulamalısınız.

Eğer bitkinizi çok çabuk kuruyan bir toprakta yetiştiriyorsanız, özellikle yaz ayları boyunca çok dikkatli davranmanız gerekir. Sulama yapmak için toprağın durumunu sabah erken saatlerde kontrol etmelisiniz. Toprağın kuruduğunu fark ederseniz, sabah saatlerinde sulama yapmak daha iyi olacaktır. Böylesi bir toprak kullanıyorsanız, akşama doğru tekrar kontrol gerçekleştirin. Eğer su kaybı çok fazlaysa tekrar sulama yapabilirsiniz.

Serin zamanlarda toprağın daha fazla nem kaybetmesini bekleyebilirsiniz. Eğer toprağınız kurumamasına karşın sürekli olarak sularsanız, bitkinin kökleri çürüyecektir. Sulandıktan sonra, saksının alt deliklerinden çıkan ve tabakta biriken suyu boşaltmalısınız. Toprağın bu suyu yeniden emmesi, bitkiye zarar verecektir. Bu işlemin tüm saksı bitkileri için geçerli olduğunu unutmamalısınız. Toprak eğer nemliyse, sulamayı sonraki günlere erteleyin.

Gübreleme

Eğer bitki için gübreli bir doğal toprak kullanmadıysanız, büyüme mevsimi olan mayıs ayından, havaların soğumaya başladığı eylül, ekim aylarına kadar gübre verebilirsiniz. Gübreleme için hafif dozajlı olan bitki besinlerinden kullanabilirsiniz. Bu besinleri 15-20 günde bir defa vermeniz yeterli olacaktır. Suda seyreltilerek kullanılan genel amaçlı sıvı besin, bitkinizin ihtiyaçlarını karşılamaya yeterli olacaktır.

Budama

Bitkinizin budanmasını için öncelikle kış aylarının başında dalların uçlarını kesebilirsiniz. Şubat sonu ve mart ayının başında ise bütün ana dalları, iki ya da üç filizlenme gözesi kalacak şekilde budayabilirsiniz. Bitkiniz ilkbahar aylarında kuvvetli şekilde yeniden büyümeye başlayacaktır.

Kış Aylarında Küpe Çiçeği Bakımı

Küpe çiçeği hava sıcaklığı 5 derecenin altına düştüğünde yapraklarını dökmeye başlar. Bahar aylarında ise yeniden yaprak çıkarır ve yeşil haline geri döner. Kış aylarında hava sıcaklığının sıfır derecenin altına düşmesi tehlike oluşturacaktır. Bu sebeple hava soğuduğunda bitkinizi eve almanız daha iyi olacaktır.

Kış aylarında 5 derecelik bir sıcaklıkta yapraklarını dökmesi ve dinlenmesi bitkinin ömrünü uzatacaktır. Genel olarak eksi 10 dereceye kadar dayanıklı olsalar da, bazı cinsleri bu sıcaklıklara dayanamayabilir.

Küpe Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?

Küpe çiçeğini çoğaltmak oldukça kolaydır. Bu çiçeği başarılı bir şekilde çoğaltabilir ve sevdiklerinize hediye edebilirsiniz. İlkbahar aylarının başında çiçeğinizin taze gelişen dallarından olmak kaydıyla en üst kısmından üç çift yapraklı bir dalı temiz bir makas yardımıyla kesin. Bu noktada dikkat etmeniz gereken nokta en alt yaprakları koparmamanızdır. Eğer bu yaprakları koparırsanız hassas olan dala zarar verirsiniz.

Makasla keserek aldığınız dalı, doğrudan toprağa dikmelisiniz. Yeni bitkiniz sürekli olarak açık havada, rüzgâr alan bir konumda bulunmalı. Ayrıca güneşin ısıttığı bir konumda olması da son derece önemlidir. Bu dönemlerde güneşten korkmanıza gerek yoktur. Bahar aylarının başındaki güneş henüz bitkinize zarar verebilecek kadar güçlü değildir. Buna karşın çok sıcak bir iklimde yaşıyorsanız, öğle saatlerindeki güneşten korumak yine de faydalı olacaktır. Yeni bitkiniz birkaç hafta içinde köklenerek gelişmeye başlayacaktır. Birkaç çift yeni yaprak çıktığında tepelerini koparmanız, dallanıp budaklanmasını hızlandıracaktır. Hızla büyüyen bitkiniz yaz aylarına doğru çiçek de vermeye başlayacaktır.

Bu yöntemin yanı sıra, yaz ayları zamanında olgunlaşan yeni dalları da köklendirebilirsiniz. Benzer şekilde bu dalları da doğrudan toprağa ekerek, kuvvetli aydınlık ve rüzgârlı bir konumda bulundurmamalısınız. Yalnız bu dönemde yeni bitkinizin doğrudan güneş ışığı almadığından emin olmalısınız. Çoğaltma işlemi yaz aylarının ortasındaki aşırı sıcak günlerde yapmaktan kaçınmalısınız.

Küpe Çiçeği Zararlıları ve Hastalıkları

Küpe çiçeğinin başlıca zararlıları beyaz sinekler ve örümcek akarlarıdır. Bunun yanı sıra bitki bitleri ve tırtıllar da bu bitkiyi çok severler. Eğer bitkinize kuvvetli rüzgârı olmayan bir noktada bakıyorsanız, zararlıların musallat olma ihtimali artacaktır. Rüzgârsız ortamlarda bitki bitleri çiçeğinize musallat olarak ölmesine neden olacaktır.

Bit gibi sorunları yaşamamak için, bitkinin çevresini daima temiz tutmalı ve düzenli olarak yıkamalısınız. Küpe çiçeğinde bit olmasa dahi 15-20 günde bir kez ilaçlama yapmanızda fayda var. Eğer bitler bir kez musallat olur ve yapraklarına zarar verirse, mantar hastalıkları da bu sorunu takip edecektir. Bu gibi durumlarda bitkinizi kurtarmak oldukça zor olacaktır.

Küpe Çiçeği Bakımı Hakkında Sık Sorulanlar

Küpe çiçeği yukarı da belirttiğimiz gibi Türkiye’de çok fazla tutulan bir süs bitkisi değildir. Her ne kadar çiçekleri çok hoş duruyor olsa da, bakımı zahmetlidir ve nazlı bir bitkidir.