Kutsal fesleğen, tulasi ya da tulsi olarak isimlendirilen bu bitki Lamiaceae (Ballıbabagiller) familyasının Ocimum cinsine ait bir türdür. Bildiğimiz fesleğen ile benzer özellikle taşır. Botanik adı Ocimum tenuiflorum olan kutsal fesleğenin anavatanı ise Hint Yarımadasıdır.
Kutsal Fesleğen Özellikleri
Aromatik ve çok yıllık bir bitki olan tulsi, geleneksel top ve dini ritüellerde yaygın olarak kullanılır. Bunun yanı sıra uçucu yağ olarak da yetiştirilmektedir. Güneydoğu Asya ülkelerinin tamamında yetiştirilen ve aygın biçimde kullanılan bitkilerden biridir.
Genel olarak çok yıllık bir bitki olsa da yetiştiği iklime bağlı olarak tek yıllık özelliği de sergileyebilir. Kış soğuklarıyla arası iyi değildir. Küçük bir çalı şeklinde gelişir ve dalları oldukça serttir. Bu bitkinin boyu ise bakımına ve bulunduğu şartlara bağlı olarak değişiklik gösterir.
Doğru bakım yapıldığında ve uygun bir toprakta yetiştirildiğinde boyu 1 metreyi dahi bulabilmektedir. Yaprakları oval ve kenarları hafif dişlidir. Dallarında ise tüyler vardır. Bu bitkinin yeşil yapraklı çeşidinin yanı sıra mor yapraklı morfotipi de bulunmaktadır. Hindistan’da yeşil kutsal fesleğene Sri Tulsi, mor olanına ise Krişna Tulsi adı verilmiştir.
Kutsal Fesleğenin Kullanımı
Tulsinin yaprakları keskin bir kokuya sahiptir. Hindistan’da ibadet amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra Hindistan’daki birçok bahçenin tam orasında bu bitkinin yetiştirildiğine şahit olabilirsiniz.
Tulsi çayı son yıllarda tüm dünyada popüler hale gelmiştir. Tayland’da yaprakları mutfak kültürünün önemli bir parçası olarak kullanılır. Aynı zamanda geleneksel tıp alanında önemli bir üründür.
Hindistan’da bu bitkinin dalları kısa bir şekilde kesilir ve içinden ip geçilerek kolye olarak kullanılır. Tulsi, bölgede uğurlu olarak bilinen bitkilerden biridir. Bununla birlikte kurutulan tulsi yaprakları, böceklerin uzaklaştırılması konusunda da yardımcı olabilir.
Kutsal Fesleğen Yetiştirme ve Bakımı
Kutsal fesleğen bitkisi hem humuslu olan hem de geçirgen toprakları sever. Doğal bir humuslu toprak bu bitki için en iyisidir. Ormandan alacağınız üst yüzey toprağı da ideal bir seçenek olacaktır. Hazır poşet topraklar suyu fazlaca tutarlar. Bu nedenle de kutsal fesleğenin köklerini çürütürler. Bu nedenle hazır toprak kullanmamanız gerekir. Yine killi topraklar da bu bitki için uygun değildir.
Tulsi bitkisi yetiştirmek istiyorsanız, günde birkaç saat boyunda doğrudan güneş alabileceği bir konuma yerleştirmelisiniz. Bu bitki gölge alanları ve sık sulanmayı sevmemektedir. Toprağı hafifçe kurumadan önce sulama yapmamalısınız.
Tohumdan Tulasi yetiştirmek istiyorsanız, ilkbahar aylarında en fazla yarım santim kadar derine gömmelisiniz. Biraz büyüyüp geliştikleri zaman ise fideleri ayrı ayrı dikmelisiniz. Fideleriniz büyüdükçe uçlarını koparmanız, daha fazla dallı olmasına yardımcı olacaktır. Daha fazla dallı olması da, yaprak verimini artıracaktır.
Çok yıllık olmasına bu bitki uzun ömürlü değildir. İki, üç yıl kadar yaşadıktan sonra ölürler. Daha uzun yaşatmaya çalışmak pek mümkün değildir. Bunun yerine her yıl tohum alarak ilkbahar aylarında ekebilir ve yeniden yetiştirebilirsiniz.