Gelin buketi ve gelin mumu çiçeği gibi isimlere sahip olan Madagaskar yasemini bakımı oldukça kolay olan bitkilerden biridir. Beyaz çiçekleri oldukça etkileyici bir görünüme ve güzel bir kokuya sahiptir. Mumdan yapılmış gibi hoş bir görünüme sahiptir.
Apocynaceae familyasına ait olan bu bitki Stephanotis floribunda türüdür. Bu bitkinin anavatanı oldukça geniş bir coğrafyadır. Madagaskar’ın yanı sıra Avustralya ve Afrika’nın tropikal, subtropikal iklim bölgelerinde yaşar. Yaşam alanı genel olarak yaz mevsiminde yağışlı ve çok sıcak, kış aylarında ise kurak ve az soğuktur.
Madagaskar Yasemini Özellikleri
Madagaskar yasemininin dalları tıpkı mum çiçeğine benzer şekilde ince ve esnektir. Bu bitki, ağaçlara sarılarak tırmanır. Bu sayede 6 metreye kadar uzayabilir. Yaprakları kauçuk yaprağının daha miniklerine benzer.
Madagaskar Yasemini Nasıl Çiçek Açar?
Madagaskar yasemini çiçeklerinin kokusu ve şekli yasemini hatırlatır. Buna karşın yasemin çiçeğiyle hiçbir akrabalığı yoktur. Çiçekleri o kadar güzel bir görünüme sahiptir ki mumdan yapılmışa benzer. Beyaz rengi solmadan önce kreme döner. Çiçeği kokusu ise bu dönemde daha ekşimsidir. Daha sonra ise solar.
Madagaskar yaseminin çiçekleri yalnızca yeni gelişim gösteren dallardan ortaya çıkar. Bitki sıcaklığın etkisiyle birlikte tomurcuklanmaya başlar. Bitkinin çiçeklenmesi için sıcak hava ve yeni dallar şarttır. Güneşten uzağa konumlandırıyorsanız ve bulunduğu yer sıcak değilse çiçek açmayacaktır. Tomurcuk vermeye başlayacağı zaman ise havaların ısınmasına bağlı olarak değişiklik gösterir. Akdeniz ikliminde genel olarak ilkbahar mevsiminin ortasından sonra çiçek açmaya başlar. Çiçek açacağı zaman bitkinin yerini değiştirmemelisiniz ve dalları bükmemelisiniz. Bu dönemde konumu değiştirirseniz tomurcuklarını dökecektir. Yerini sevdiyse ve gelişimi devam ediyorsa sonbahar aylarına kadar birkaç defa tomurcuklanacak ve çiçek açacaktır.
Madagaskar Yasemini Meyvesi
Madagaskar yasemini meyvesi avokadoya benzer şekle sahiptir. İç mekânlarda bakım yapıldığında meyve vermezler. Bu nedenle saksıda bakım yapacaksanız meyve beklememelisiniz.
Madagaskar Yasemini Bakımı
Madagaskar yasemini kokulu harika çiçekleri için yetiştirildiği gibi oldukça dekoratif yapraklara da sahiptir. Aynı zamanda ev içinde yetiştirmeye de uygun bir bitkidir. Tırmanıcı bir bitki olduğu için oldukça popüler bir seçenektir. Bununla birlikte evde bu yasemini yetiştirmek istiyorsanız son derece havadar bir ortam hazırlamanız gerekir. Havadar bir ortam Madagaskar yasemini yetiştirmek için olmazsa olmazdır. Eğer havadar bir ortam ayarlayamıyorsanız, evde yetiştirmeyi denememelisiniz.
Dalları uzadığı zaman bir çubuğa bağlamalısınız. Bu dallar oldukça esnek olduğu için böylesi bir çubuğa bağlamanız da kolaydır. Eğer dalları dönem dönem kısaltırsanız, kısa kalacaktır. Bu sayede çalı görünüme sahip olur. Bu sayede çiçeklenmesi de daha fazla olur. Dalların çok fazla uzamasına izin vermemeniz daha iyi olacaktır. Yeni çıkan yan dalları güneşin ısıtmasıyla birlikte bolca tomurcuk verecektir.
Hava Akımı İhtiyacı
Madagaskar yasemini ciddi oranlarda hava akımına ihtiyacı vardır. Hem gelişim sağlaması için hem de sağlıklı bir şekilde yaşaması için hava akımı şarttır. Bunun yanı sıra hava akımlarının sıcak olması gerekir. Bu sıcak/ılık hava akımları bitkinin tomurcuk vermesini sağlar. Bu şartların yanı sıra aynı zamanda günde iki, üç saat kadar güneşin yapraklarını ısıtmasını gerekir. Bu sayede çiçek açması kesin hale gelecektir.
Güneş İhtiyacı
Madagaskar yasemini doğrudan güneşi seven bitkilerden biridir. Bununla birlikte yaz mevsiminde havalar çok sıcak oluyorsa, filtrelenmiş güneş çok daha iyi olacaktır. Eğer aşırı bunaltıcı değil ancak yine de çok sıcak olduğunu düşünüyorsanız öğle güneşinden korumanız yeterli olacaktır. Bitkinin çiçek açması için yeterince sıcağa ihtiyacı olduğunu unutmamalısınız. Bitkinin ısınması için güneşin doğrudan alması gerekiyor. Evde bakım yapıyorsanız batıya bakan bir pencere önü çok iyi olacaktır.
Isı İhtiyacı
Madagaskar yasemini için en iyi sıcaklıklar 20 ila 35 derece arasındadır. Kış soğuklarına çok dayanıklı bir bitki değildir. Akdeniz’in düşük rakıma sahip olan kıyı kesimlerinde, bahçenize ekecekseniz eksi 3 dereceye kadar soğuklara dayanabilir. Bu soğuklarda az zarar görecektir. Bununla birlikte bu soğuk havalar çok uzun süreli olursa, tüm dalları kuruyacaktır. Ancak ilkbahar aylarında kökünden kuvvetli biçimde yeni dallar uzatırlar.
Saksıda bakım yapıyorsanız mümkün olduğunca bitkiyi 5 derecenin üzerindeki sıcaklıklarda tutmaya çalışmalısınız. Bu bitki saksıda olduğu zaman sıfır derece soğuklarda dahi kökünden soğuk alarak donabilir.
Toprak Seçimi
Madagaskar yasemini için basit bir toprak karışımı hazırlamanız yeterli olacaktır. Bunun için torf toprak uygundur. Üç ölçü torf toprağa bir ölçü ponza taşı karıştırmanız yeterli olacaktır. Bu sayede bitkinin iyi bir gelişim göstermesi için uygun koşullar yaratılabilir.
Sulama
Madagaskar yasemini sulama periyodu bulunduğunuz iklime bağlıdır. Bulunduğunuz iklimde hava ne kadar sıcaksa sulamanın da o kadar sık yapılması gerekir. Eğer hava soğuksa sulamanın da nadir olarak yapılması gerekir. Yaz aylarında sıcak havalarda toprağın yüzeyi hafifçe kuruduğu zaman sulama yamalısınız. Serin zamanlarda ise topağın yüzeyi 2-3 santim kadar kuruduğunda sulama yapmalısınız. Havaların çok soğuk olduğu zamanlarda toprağın kupkuru olması bekleyin. Bunun ardından birkaç gün daha bekledikten sonra sulama yapabilirsiniz.
Sulamada kullandığınız suyun oda ısısından daha soğuk olmaması gerekir. Aynı zamanda su miktarının her dönemde saksının alt deliklerinden dışarıya çıkacak şekilde bol olmalıdır.
Gübreleme
Bu tip salon bitkisi için gübrelemenin özel biçimde yapılması gerekir. Madagaskar yasemini için hayvan gübresi en iyi olacaktır. Keçi, sığır, solucan ya da koyun gübresi kullanabilirsiniz. Bu gübreye çiğ yumurta kabuğunu incelterek eklemelisiniz. Karışım için bir ölçü gübre ve bir ölçü çiğ yumurta kabuğu kullanmalısınız. Bunun yanı sıra bir ölçü de torf toprak eklemelisiniz.
Saksının drenaj deliklerine taş ve strafor koymalısınız. Bu sayede gübre akıp gitmeyecektir. Ardından 2 santim kadar torf toprak yerleştirmelisiniz. Sonrasında gübre karışımını 3-4 santim kadar eklemeli ve bastırarak yaymalısınız. Sonra bitkiyi yerleştirmeli ve toprağı eklemelisiniz.
Dinlendirme
Saksıda Madagaskar yasemini yetiştiriyorsanız, kış ayları boyunca çok serin ancak doğrudan güneş alabileceği yerlerde konumlandırmanız gerekir. Bu dönemde ayda bir gibi çok seyrek biçimde sulama yapmanız gerekir. Dinlenme sürecinde çok fazla ilgi göstermemelisiniz. Bu dönemde sıcak konumundan hemen alıp doğrudan serin bir yere götürmemelisiniz. Öncelikle toprağın tamamen kuruması gerekir. Sıcak bir yerden serine direkt geçtiğinde, o esnada toprak ıslak olursa kökler hemen çürümeye başlayacaktır. Toprak tamamen kuruduğunda yer değiştirmeniz gerekir. Serin yerde toprak kuruduktan sonra 10 gün daha bekleyin ve sonra sulayın.
Budama
Budama için en iyi zaman ilkbahar aylarında havaların ısındığı dönemdir. Bu dönemde en eski dallarını dipten kesebilirsiniz. Diğer dalları ise kısaltmalısınız. Bu sayede yeni gelişimler çok daha güçlü olacaktır. Sıcaklık şartları iyi olduğu zaman bol bol çiçek açacaktır. Bu çiçeklenme sonbahara kadar sürekli olarak devam eder.
Yaz aylarında bitkiniz güçsüz kalmışsa ya da gereksiz olarak çok fazla dalları ortaya çıkmışsa budama yapabilirsiniz. Fakat budama konusunda bu dönemde aşırıya kaçmamalısınız. Bunun yanı sıra çok güçlü uzamış olan dallar varsa boyları 1 metre olana kadar uçlarını budamalısınız. Dalları kısa tutmak daha iyi olacaktır. Bunun için 60 santim oldukça iyidir. Ağustos ayı geldiği zaman artık hiçbir budama yapmamaya çalışın. Yalnızca çok uzayan dallar varsa bunları kısaltabilirsiniz.
Madagaskar Yasemini Çoğaltma
Madagaskar yasemini birçok farklı yöntemle çoğaltabilirsiniz. Çoğaltması oldukça kolay ve hızlı olan bir bitkidir. Madagaskar yasemini yapraktan çoğaltma yöntemi uygun bir yol değildir. Bunun dışındaki genç ya da yaşlı bitkiyi tüm dallarından kolayca köklendirebilirsiniz. Yaprak dışındaki her tip çelikle çoğaltma mümkündür. Keserek aldığınız dalları 15 santime bölerek, önce suda bekletip, köklenir köklenmez de toprağa dikebilirsiniz. Daldırma yöntemiyle de bu bitkiyi çoğaltmak mümkündür.
Tohumla Çoğaltma
Madagaskar yasemini tohumu ile de çoğaltılabilen bir bitkidir. Avokadoya benzeyen meyveleri yaklaşık olarak bir yılda olgunlaşır. Evde bakıyorsanız meyve alamazsınız. Bahçede bakım yaparken iken meyvelerin dalda kurumasına izin vermelisiniz. Meyveler kuruyunca tohumları almalısınız. Çekirdekleri bekletmeden dikin. Bir hafta içinde çimlenme yaşanacaktır. Tohumları ne kadar çok bekletirseniz, çimlenme de o kadar gecikir. Bu durumda tohumların çimlenmeme ihtimali de vardır. Tohumları diktikten sonra mini bir fide olana kadar doğrudan güneş almayan, 25 derece civarındaki sıcak bir ortamda konumlandırmalısınız.
Tohumları hemen ekemeyecekseniz, kış sonuna doğru dikmelisiniz. Bir ay kadar soğuk ve ıslak toprakta üşüme süreci yaşamalıdır. Bu sayede ilkbahar aylarında havalar ısınırken çimlenecektir.
Madagaskar Yasemini Hastalıkları ve Zararlıları
Madagaskar yasemini kış aylarını çok sıcak ve kuru bir ortamda geçirirse örümcek akarı ve yaprak bitlerine maruz kalabilir. Bu nedenle doğru bir bakım yapmak son derece önemlidir. Bunun dışında pek fazla zararlısı yoktur. Madagaskar yasemini yaprakların sararması da sık yaşanan sorunlardan biridir.
Madagaskar Yasemini Yaprak Sararması
Madagaskar yasemini yaprak sararmasının temel nedeni oda sıcaklığının altındaki sulamalardır. Bunun yanı sıra esintisiz bir yerde olması da yaprakların sararmasına neden olacaktır. Yeri değiştirildiğinde ise çiçeklerini dökecektir.
