Mercan ağacı, Akdeniz iklimiyle son derece uyumlu olan ve bakım dahi isteyen bir bitkidir. Bu ağaç Fabaceae (Baklagiller) familyasının Erytrina crista-galli türüdür. İngilzce adı Cockspur coral tree olan bu bitki Arjantin ve Uruguay’da milli çiçek olarak kabul edilmiştir. Bu bölgelerde Ceibe, Bucar ve Sebo gibi yerel isimlerle bilinmektedir.

Genel olarak 5 ila 9 metre arasında olan mercan ağacı, iklim koşullarına bağlı olarak nadirde olsa 10 metreyi bulabilir. İlkbahar aylarından sonbahara kadar devamlı olarak çiçek açar. Kış aylarını yapraksız geçiren bu ağacın dalları ise dikenlidir. Mercan ağacı tohumu yendiğinde takdirde zehirli bir etki gösterir.

Mercan Ağacı Özellikleri

Mercan ağacının anavatanı oldukça geniş bir coğrafyadır. Güney Amerika’nın orta kesiminde yer alan Brezilya, Arjantin, Paraguay ve Uruguay bu bitkinin doğal olarak yetiştiği yerlerdir. Orman içerisinde bulunan göl, akarsu gibi yerlerin kenarların boyunca uzanan ormanlarda yaygın olarak bulunur. Buna karşın kuraklığa da oldukça dayanıklı bir bitkidir.

Kış aylarında eksi 7 dereceye kadar hasar görmeden dayanabilir. Çok daha soğuk ve uzun süreler boyunca don olaylarının yaşandığı yerlere uygun değildir. Akdeniz ikliminin yanı sıra Doğu Karadeniz’in kıyı kesimlerinde de bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilebilir. Dondan zarar gördüğü zaman dallarının büyük bir kısmı kuruyacaktır. Sonbahar ayında ise yeniden yeşerecektir. Bu tip durumlarda ise ağaçtan çok çalı formunda olacaktır.

Kuraklık karşısında oldukça uyumlu olan bu ağaç, susuz bahçelerde de süs bitkisi olarak kullanılabilir. Bununla birlikte mercan ağacı fidanı ilk iki yıl boyunca susuz kalmamalıdır.

Mercan Ağacı Bakımı

Mercan ağacı ile ilgili bilgilerin başında bakımının çok kolay olması gelmektedir. Bu ağacın kışı geçirmesi de oldukça kolay olduğu için özellikle yeni bahçıvanlar için ideal bitkilerden biridir. Bununla birlikte dikenli ve zehirli bir bitki olduğunu unutmamalısınız. Bakım esnasında bu duruma özen göstermeniz gerekir. Bahçede mercan ağacı bakmak istiyorsanız, hafif esintili ve güneşli bir konum ideal olacaktır. Saksıda bakmak istiyorsanız, don tehlikesinin geçtiği nisan ve mayıs aylarıyla birlikte teras gibi açık alanlarda da yetiştirebilirsiniz.

Konum

Mercan ağacı Güney Amerika’da tropikal ve subtropikal bölgelerde yaşar. Bu sebeple aşırı soğuklara karşı dayanıklı bir bitki değildir. Saksıda bakım yapıyorsanız, bitkinin balkonda ya da terasta olması gerekir. Tam güneş alan yerleri sever. Bahçede de yine tam güneş alan hafif esintili yerlere dikmeniz ideal olacaktır.

Toprak

Mercan ağacı, toprak için çok fazla beklentisi yoktur. Hafif asidik bir toprak ideal olacaktır. Bu sebeple humus bakımından zengin olan bir bahçe toprağı saksı için faydalı olacaktır. Bahçede ise hiçbir sorun olmayacaktır. Saksıda ekeceğiniz mercan ağacı için toprağa ponza taşı karıştırabilirsiniz. Bu sayede toprağın geçirgenliği artacaktır.

Sulama

Mercan ağacının esasen sulanmasına dahi gerek yoktur. Bu kadar bakım istemeyen bir bitkidir. Ancak mercan ağacı fidanı özellikle ilk iki yıl boyunca sulanmalıdır. Bunun yanı sıra yaz aylarına sıcaklara uyumlu olmasına karşın çok sıcak dönemlerde sulama yapabilirsiniz. Sulamayı sabah ya da akşam saatlerinde yapmalısınız. Saksıda bitki için sulama daha önemlidir. İlkbahar aylarından sonbahara kadar sulama yapmalısınız. Sonbahar aylarında kış uykusuna girmesi için sulamanın azaltılması gerekir.

Gübreleme

Mercan ağacını bahçeye dikecekseniz gübrelemeye gerek yoktur. Bu ağaç hiç gübre kullanmasanız dahi uygun iklim koşullarında kendi kendine gelişmeye devam edecektir. Saksıda ekmek istiyorsanız ise düzenli olarak gübreleme faydalı olacaktır. Nisan ayından eylül ayına kadar 10 günde bir kez sıvı gübre verebilirsiniz.

Budama

Mercan ağacı sonbahar aylarında yapraklarını döker. Kış aylarını yapraksız olarak geçirirler. Bunun yanı sıra sonbaharda sürgün uçları da kuruyacaktır. Kış aylarında dalları da kuruyabilir. Böylesi bir durum yaşandığında endişe etmenize gerek yoktur. Bu son derece doğal bir süreçtir. Budama için tomurcuklanmadan önce ilkbahar ayını tercih etmelisiniz. Sadece eski sürgünleri budamanız gerekir. Yoğun bir budamayı genel olarak tercih etmemeniz gerekir. Ancak artık çok fazlaca dallanıp budaklandıysa daha yoğun bir budama yapabilirsiniz.

Bitkinizin yalnızca ufak tefek budama ihtiyacı olduğunu düşünüyorsanız sonbahar aylarında da yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra solan çiçekleri gelişim döneminde kesmeniz faydalı olacaktır. Bu sayede daha fazla çiçeklenme için teşvik edebilirsiniz.

Saksı Değişimi

Saksıda bu ağacı yetiştirmek istiyorsanız iki ila dört yılda bir kez saksı değişimi yapılmalıdır. Saksı değişimi için en iyi zaman ise mart ve mayıs ayı arasıdır. İyi bir gelişim için saksınızı bir boy daha büyük tercih etmeniz yeterli olacaktır. Saksının drenaj delikleri olduğundan emin olmalı, altına ise çakıl taşından bir katman yapmalısınız. Bu sayede fazla su kolaylıkla atılacaktır.

Kışlama

Bu ağaç hafif donları tolere edebilir. Eksi 7 dereceye kadar bahçede dayanacaktır. Eğer saksıda bakım yapıyorsanız eylül ayının sonunda iç mekanlara taşımanız faydalı olacaktır. Çiçeklenme döneminin ardından kış aylarında yaprakları dökülecek ve sürgünler ölecektir. Kış uykusu döneminde bitki ışığa ihtiyaç duymamaktadır. Az ışıklı bir ortama da taşıyabilirsiniz.

Bitkinin kış aylarında tamamen kurumaması gerekir. Sulama periyodunu seyreltmelisiniz. Saksıda yetiştirdiğiniz bitkiyi mart ya da nisan ayında yeniden aydınlık bir ortama taşımalısınız. Saksıdaki bitkiyi dışarıya taşıdığınız zaman birkaç gün yarı gölge de durması ışığa alışmasını sağlar.

Bahçede bakım yapıyorsanız ve kış ayları çok soğuk geçmiyorsa hiçbir müdahale etmenize gerek yoktur. Kış aylarını yapraksız biçimde geçirecektir. Bu dönemde su ya da gübre vermemelisiniz.

Mercan Ağacı Çoğaltma

Mercan ağacını yeni olgunlaşan yaprak çeliklerini alarak çoğaltma işlemi yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra tohumdan da çoğaltma yapmanız oldukça kolaydır.

Mercan Ağacı Tohumu Nasıl Ekilir?

Bu ağacın tohumlarının dalında olgunlaşarak kuruması gerekir. Tohumları topladıktan sonra zımparalamalı ve bir gün boyunca ılık suda bekletmelisiniz. Daha sonra sphagnum yosunuyla ya da cocopeat ile 1 santim kalınlıkta ve yeterince genişlikte iki tabaka hazırlamalısınız. Bu iki tabakanın da tamamen sırılsıklam şekilde ıslak olması gerekir. Tohumları tabakanın üzerine yerleştirmeli ve tabakanın yapımında kullandığınız liflerle tohumun üzerini örtmelisiniz.

Her ne kadar ıslak olsalar da ekimin ardından yeniden sulama yapmalısınız. Her iki, üç günde bir kez üst tabakayı açmalı ve kontrol etmelisiniz. Kontrol sonrasında her defasında yeniden sulama yapmalısınız. Tohumlar çatladığında ve kök uzantıları çıktığında alarak hemen toprağa yerleştirmelisiniz.