Ülkemizde Nil zambağı ya da Afrika zambağı gibi isimleri de bulunan Agapanthus africanus çiçeği, Güney Afrika menşeli bir bitkidir. Amaryllidaceae ailesine dahil olan bu bitkinin aslında Nil nehri ve bölgesi ile bir alakası da bulunmamaktadır. Çünkü sadece Güney Afrika’da yetişen ve dünyaya buradan yayılan bir bitki olsa da Nil zambağı olarak da adlandırılmıştır.
Agapanthus Africanus Özellikleri
- Ameriisgiller familyasındaki çiçekler soğanlı olmasına rağmen Afrika zambağı soğanlı bir bitki değildir. Çünkü kök bölümünden itibaren yumrular ile büyür.
- Kökleri çok kalındır ve toprak üzerinde çok fazla derine inmeden yumrular şeklinde yayılır.
- Dalları bulunmayan bu bitkide ilkbaharın sonu ile birlikte uzun bir çiçek sapının tam uç kısmında birçok farklı sayıda mavi çiçekler görülür.
- Bitkinin kültivarları içerisinde ise Albus kültivarı beyaz çiçeklere, Sapphire kültivarı koyu mavi çiçeklere, Aureus kültivarı sarı çizgili yapraklara ve Variagatus ise neredeyse sırf beyaz ve bazen yeşil çizgili yapraklara sahiptir.
- Bitkinin katmerli çiçekleri bulunan iri çiçekleri bulunan ya da küçük çiçekler gösteren alt türleri de bulunmaktadır.
- Genellikle ilkbaharın ortasından yazın başına kadar çiçek açarken mavi çiçekleri hızlı bir şekilde gelişir.
- Kış soğuklarında -12 dereceye kadar dayanabilirken, bazı alt türler -20 dereceye dahi dayanabilir.
- Özellikle Ege ve Akdeniz kıyısında koruma gerekmeden ve yaprakları bozulmadan yaşamaya devam eder.
- Agapanthus africanus bahçe ve balkonlarda süs bitkisi olarak kullanılırken, çok sık yaprak vermesi ve çevreye yayılması ile iyi bir yer örtücü bitki oluşturur.
- Kış mevsiminde çok soğuk ile karşılaşmadığı sürece yıl boyunca yeşil yapraklarını korur ve kesme çiçekçilik açısından çok özel bir türdür.
Agapanthus Africanus Bakımı
Bu Afrika menşeli bitkinin ev veya bahçelerde yetiştirilmesi için bakım açısından ihtiyaçlarını doğru öğrenmek gerekir.
Işık
Nil zambağı güneşi gayet seven ve yazın sıcak mevsimlere dahi dayanabilen bir bitkidir. Fakat yazın aşırı sıcak şehirlerde yaprak güzelliğini kaybetmemesi için öğlen vaktinin yakıcı güneşinden korunması fayda sağlar.
Toprak
Genel olarak bitkilerin rahatlıkla yetiştiği tüm toprak çeşitlerinde büyüyebilir. Kıştan önce toprağı güçlendirerek, bitkiyi korumak için toprak yüzeyine sığır gübresi ile kuru yapraklar veya talaş karıştırılarak koruma elde edilebilir. Genellikle 5 yılda bir yaz bittiğinde yerinden sökülerek toprağa biraz gübre katılıp çapa yapılarak yeniden dikilebilir.
Sulama
Bir yaz bitkisi olduğu için yaz mevsiminde özellikle susuz kalmaması gerekir. Nil zambağı özellikle yaz ayında güçlenirken, kışın ise durgunlaşır ve çok az su ihtiyacı bulunur. Hele ki yağmur alıyorsa kışın hiç sulama yapmanız gerekmeyebilir.
Budama
Kış biterken en eski yapraklar dipten kesilebilir ve her bitkide asgari 4 adet yaprak bırakılabilir. Yaz bitişinde ise bunu yapmak yerine yaprakların sonbahar ve kış boyunca sararıp kurumasını ve böylece kendi dibinde besin oluşturmasını sağlayabilirsiniz.
Agapanthus Africanus Nasıl Çoğaltılır?
Afrika zambağı çiçek açmaya başladığında her kökten gelişen yapraklar ile bir bölünme görülür ve dip kısımları ikiye ayrılır. Bu sayede kışın sonunda bu bölümlerin her biri ayrılarak yeni bir bitki elde edilebilir. Bu işlemi kış sonunda yapmak önemli olmak ile birlikte tohumdan çoğaltma açısından da ilkbaharda kolayca çimlenme için ekim gerçekleştirilebilir. Fideler hava ve toprak koşullarına göre 2 ile 5 yıl arasında çiçek açabilir.
Agapanthus Africanus Hastalıkları ve Zararlıları
Afrika zambağının bilinen çok önemli bir hastalığı veya bitkiye zarar veren yaygın bir zararlı bilinmemektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Nil zambağı hakkında merak ettiğiniz en önemli soruların cevaplarına bu bölümde ulaşabilirsiniz.
Uzun yıllar boyunca yaşayabilen çok yıllık bir bitkidir. Ancak 4 yılda bir bölünerek yeniden dikildiğinde, çok daha uzun yıllar boyunca yetiştirmeye devam edebilirsiniz.
Genellikle peyzaj tasarımları için açık mekanlarda tercih edilen bir bitki çeşididir. Saksılarda yetiştirmek mümkün olsa da çok büyük ve derin saksılar seçilmelidir.
Her yıl artan yumru sayısı ile birlikte yeni dallar oluşturur ve çiçek sayısı artar. İlkbaharın ortasından itibaren de çiçek açar.