Anavatanı Nijerya olan paşa kılıcı bitkisi asparagaceae familyasının Sansevieria trifasciata türüdür. Bu türün birkaç çeşidinin yanı sıra insanlar tarafından üretilmiş birçok kültüvarı vardır. Bu bitki, peygamber çiçeği ve kılıç çiçeği gibi isimlerle de bilinmektedir. Oldukça uyumlu ve dekoratif bir bitki olması nedeniyle, salonlarda sıklıkla karşınıza çıkabilir.

Susuzluğa dayanıklı olan, hem gölge hem de güneş alanlarda yetişebilen Sansevieria paşa kılıcı bitkisi, bakımı nispeten kolay olarak kabul edilmektedir. Bu bitki son yıllarda yapılan genetik araştırmaların sonucunda ise Dracaena cinsi olarak kabul edilmiştir. Paşa kılıcının yeni botanik adı da Dracaena trfasciata olmuştur.

Paşa Kılıcı Çiçeği Özellikleri

Paşa kılıcı bitkisinin desenli yaprakları vardır. Bu yapraklar yukarıya doğru dik bir şekilde uzar. Bu bitki oldukça uyumlu olmasına rağmen kış soğuklarına dayanamamaktadır. Bu sebeple kış aylarında dışarıda kalmamaları gerekir. Hava sıcaklığının 9 derecenin altına düşmesi durumunda soğuk ve ıslak toprak köklerini çürütür.

Paşa kılıcı çiçeği diğer bitkilerine oranla biraz daha farklı bir fotosentezBitkiler ve diğer organizmalar tarafından, ışık enerjisini enerji sağlamak için daha sonra serbest bırakılabilecek kimyasal enerjiye dönüştürmek için kullanılan bir işlemdir. More mekanizmasına sahiptir. Gece saatlerinde oksijen ve nem açığa çıkarırken karbondioksit depolarlar. Gündüz saatlerinde ise enerji ve besin üretilir. Geceleri hem fazla sıcak hem de havasız yerlerde paşa kılıcı bitkisinin gelişmesi sağlıklı olmayacaktır. Bu sebeple bu bitkinin konumu gece boyunca serin ya da esintili bir ortam olmalıdır.

Toprak altında kalan rizomları yani sürgünleri bulunmaktadır. Bu bitkinin bütün hayati birikimleri de bu sürgünlerde yer almaktadır. Rizom sisteminin gelişmesi yapraklarının da daha güzel olmasını sağlar. Paşa kılıcı bitkisi yaşlandıkça daha güzel yapraklar üretir. Rizomların sağlıklı olması bu açıdan oldukça önemlidir. Bu nedenle rizomlara özel ilgi göstermek gerekir.

Bodur Paşa Kılıcı Özellikleri

Bodur paşa kılıcı yaprakları fazla uzamamaktadır. Genel olarak dik şekilde değil, çevreye rozet şekilde yayılır. Bunun yanı sıra yaprakları desenlidir. Kimi bodur paşa kılıcı bitkilerinde yaprakların kenarlarında sarı şeritler görebilirsiniz.

Hem bodur türleri hem de diğer kültivarları salon ve ofislerde süs bitkisi olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. Susuzluğa oldukça dayanıklı olan bu bitki, ilgisizliğe oldukça uyumludur. Ayrıca havayı temizlemesi ve oksijen sağlaması bakımından diğer bitkilere oranla çok daha etkilidir. Gece saatlerinde oksijen açığa çıkarırlar.

Kırtasiye malzemelerinden yayılan zehirli bazı gazları emmesi nedeniyle özellikle havalandırma sorunu bulunan ofis gibi mekânlarda bol miktarda bulunması faydalı olacaktır. Bodur türlerinin yanı sıra diğer tüm türleri dekoratif açıdan da oldukça tatmin edici bir görünüme sahiptir.

Paşa Kılıcı Çiçeği Bakımı

Paşa kılıcı çiçeğinin bakımı son derece kolaydır. Toprak seçmediğinden, susuzluğa dayanıklı olduğundan ve uyumlu bir bitki olması bakımından, bitki bakımına yeni başlayan için dahi ideal bir seçenektir. Bununla birlikte gösterişli bir bitkiniz olmasını istiyorsanız, aşağıdaki bakım önerilerine dikkat etmeniz gerekir.

Saksı Seçimi

Paşa kılıcı çiçeği saksı seçiminde çok büyük seçeneklere yönelmenize gerek yoktur. Bitkinin ince köklerinin bolca çoğalıp çoğalmaması önemli değildir. Derin olmayan, yayvan bir saksı bu bitki için ideal olacaktır. Eğer saksınız derin ise, toprağı fazla doldurmamalısınız. Rizomların toprakla örtülmesi yeterli olacaktır. Bu bitki rizom sisteminin zor bir şekilde sığacağı saksıları tercih eder. Fazla büyük saksılarda ve bol topraklarda gelişim gösteremezler.

Saksının her yıl değiştirilmesi ise faydalı olacaktır. Bu bitki doğru bakım koşullarında her yıl 2-3 misli artar ve saksıya sığamayacak duruma gelir. Serin günlerin geçtiği ilkbahar aylarında bir boy büyük saksıya almanız yeterli olacaktır. Eğer saksıyı değiştirmezseniz bitki çoğalmaya devam eder ve saksı yetersiz kaldığı için rizomlar sıkışacaktır.

Toprak Seçimi

Yukarıda da belirttiğimiz gibi paşa kılıcı çiçeği için özel bir toprağa gerek yoktur. Ancak iyi bir karışım hazırlamanız bitkinin gelişimini hızlandıracak ve daha sağlıklı olmasını sağlayacaktır. Bu bitki için havadar ve humuslu bir toprak tercihinde bulunabilirsiniz. Ağır yaprakların dik durması için ise toprağın sıkıştırılması gerekir. Bu durum köklerin havasız kalmasına neden olacağı için bitkiyi öldürebilir. Bu nedenle toprağa ponza taşı karıştırmak oldukça faydalı bir seçimdir.

Salon bitkileri için satılan torflara, dörtte bir oranın ponza taşı karıştırmanız yeterli olacaktır. Eğer çok sıcak bir iklimde yaşıyorsanız doğal humuslu olan gerçek toprak daha sağlıklı olacaktır. Böylesi bir durumda ise 3 ölçü toprağa, 1 ölçü iri taneli dere kumuyla birlikte 1 ölçü ponza taşı karıştırabilirsiniz.

Toprak seçiminde dikkat etmeniz gereken temel nokta ise perlit kullanımıdır. Bu bitkinin toprağında perlit kesinlikle kullanmamalısınız. Perlit, Asparagaceae familyasının üyesi olan bitkilere zarar vermektedir.

Işık İhtiyacı

Daha önce de bahsettiğimiz gibi paşa kılıcı çiçeği, hem gölge hem de aydınlık yerlere adapte olabilmektedir. Bununla birlikte doğrudan güneş ışığı aldığı konumlarda çok daha sağlıklı ve iyi bir gelişim göstermektedir. Yeterli ışık almadığı durumlarda fotosentezBitkiler ve diğer organizmalar tarafından, ışık enerjisini enerji sağlamak için daha sonra serbest bırakılabilecek kimyasal enerjiye dönüştürmek için kullanılan bir işlemdir. More yapamamaktadır. Bu bitkinin hızlı ve sağlıklı bir şekilde büyümesini istiyorsanız fotosentezBitkiler ve diğer organizmalar tarafından, ışık enerjisini enerji sağlamak için daha sonra serbest bırakılabilecek kimyasal enerjiye dönüştürmek için kullanılan bir işlemdir. More yapabilmesini sağlamalısınız.

Bitkinizi havadar, esintili ve kuvvetli ışık alabileceği bir noktaya yerleştirmek bunun için yeterli olacaktır. Doğrudan güneş alacak bir yere koyamıyorsanız dahi, kuvvetli ışık alan bir konum seçmeniz gerekir.

Sulama

Paşa kılıcı çiçeği, sukulent bitkileri arasında yer almaktadır. Suyu ve besinleri depolar ve ihtiyacı olduğu anlarda kullanır. Bu sebeple toprak yarıya yakın şekilde kurumadığı sürece sulamamak gerekir. Kış aylarında ise çok daha az miktarda suyla ve daha nadir aralıklarla sulama yapmak gerekir. Bunun temel amacı da ince kökler kurumamasıdır. Kalın rizomlar, ince kökler ölseler dahi yaprakları beslemeye en azından bir süre için devam edebilir.

Sulama noktasında dikkat etmeniz gereken en önemli konu ise, suyun klorsuz olmasıdır. Klorlu su, yapraklara zarar vermektedir. Musluk suyunu ağzı açık geniş bir kapta 24 saat boyunca dinlendirmeniz, klorun tamamen uçmasını sağlayacaktır.

Gübreleme

Gübreleme için üç dört sulama da bir genel amaçlı bitki besinini kullanabilirsiniz. Bu besini suya karıştırarak vermeniz gerekir. Orkidelere özel olan bitki besinini de kullanabilirsiniz. Eğer kış aylarında gelişim için uygun koşullar sağlayamıyorsanız, bu dönemde besin vermeyi kesmelisiniz.

Paşa Kılıcı Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?

Paşa kılıcı çoğaltma yöntemi olarak iki farklı usul kullanılabilmektedir. Bunlardan birincisi yaprak çeliği iken ikincisi ise rizomla bölerek çoğaltmadır. İki yöntem arasında başarı şansı daha yüksek olan ise yaprak çeliğidir. Rizomla bölerek çoğaltma daha zor ve başarı ihtimali düşüktür. Ancak eğer sarı paşa kılıcı çiçeğiniz varsa, rizomla bölerek çoğaltmanız gerekir.

Yaprak Çeliğiyle Paşa Kılıcı Çoğaltma

Sarı şeritli yaprak kenarına sahip olan paşa kılıcı çiçeği, bu yöntemle çoğaltılamamaktadır. Bu yöntemle çoğaltıldığında da, yeni bitkinin kenarlarında sarı şeritler ortaya çıkmamaktadır. Sarı şeritli olan paşa kılıcı çiçeğini rizomlarından ayırma yöntemiyle çoğaltmanız gerekir.

Yaprak çeliğiyle yeni bir bitki elde etmek ise oldukça basittir. Bu yöntemde en az 15 santim uzunluğunda bir yaprağa ihtiyacınız vardır. Yaprak bundan çok uzunsa ikiye hatta üçe dahi bölebilirsiniz. Ancak ne kadar küçük parça olursa, başarı şansı da o kadar azalacaktır. Her bir parçanın 15 santimden az olmamasına dikkat etmeniz gerekir. Bu durumda her parça toprağa tutacak ve kısa sürede sürgün verecektir.

Paşa kılıcı bitkisini yaprakla çoğaltma işlemi yılın her döneminde yapılabilir. Ancak çok soğuk olmamasına ve çok kuvvetli ışık almasına dikkat etmeniz gerekir. Ana bitkinizden yaprağı kestikten sonra aşağı ve yukarı kısımları unutmamanız gerekir. Ters dikmeniz durumunda, tutmayacaktır. Birkaç saat bekledikten sonra kesim yerleri tamamen kuruyacaktır. Bunun için bir gün dahi bekleyebilirsiniz.

Paşa kılıcı yaprağını köklendirmek için doğal kireç taşı kırpıntısı, doğal humuslu toprak ve kum karışımı yapmanız gerekir. Bu karışım bitkinin çok daha hızlı ve sağlıklı bir şekilde köklenmesini sağlayacaktır. Bu karışımla çürüme riski de minimum seviyeye inecektir.

Yaprak çeliğinin 5-6 santimlik bir kısmını toprağın altına gelecek şekilde dikmelisiniz. Ardından aynı karışımı torf ile karıştırarak 2 santim yüksekliğe olacak şekilde toprağa yaymalısınız. Yaprakların 7-8 santimlik kısmı toprak altında kalacaktır. Bu karışım toprağın altında kalan kısmın sürekli olarak nemli kalması içindir.

Yaprak çeliklerini açık havada tutuyorsanız yüzeyi kurur kurumaz sulamanız gerekir. Eğer iç mekânda ise toprak üst yüzeyi kuruduğunda sulama yapmanız gerekir. Kökleme ve yeni sürgün vermesi için ise 2-3 aylık bir zaman tanımanız gerekir.

Rizomları Ayırarak Paşa Kılıcı Çoğaltma

Rizomları ayırarak paşa kılıcı çiçeği çoğaltma genel olarak daha başarısız bir yöntemdir. Bu bitkinin güzel bir şekilde yapraklanması rizomlarından çoğalarak koloni oluşturmasına bağlıdır. Rizom sisteminin iyi bir şekilde gelişmesi yaprakların da büyük ve görkemli olmasını sağlar. Bu bitkiden rizom aldığınızda, ana bitkinin yapraklarını etkilersiniz. Bununla birlikte bodur paşa kılıcı çiçeği için bu yöntemi kullanabilirsiniz. Bu cinsler çok daha hızlı gelişim göstermektedir.

Eğer elinizde sarı şeritli yapraklara sahip olan bir paşa kılıcı bitkisi varsa bu durumda rizom ayırma yöntemini kullanmanız gerekir. Yaprak çeliği yöntemi, sarı şerit özelliğini yitirmesine neden olmaktadır. Büyük yapraklı bir paşa kılıcı çiçeğini rizomlarından ayırmayı deneyecekseniz, rizomları en az üçlü grup halinde almanız gerekir. Bu da en az 6 parçaya çoğalmış olmasını gerektirmektedir. Eğer bitkiniz çok güçlü ve gelişmişse tek tek ayırma yoluna da gidebilirsiniz. Rizomların ne kadar gelişmiş olduğunu anlamak için yapraklara bakmalısınız. Yapraklar çok kalın ve büyükse rizomlar da çok gelişmiş demektir.

Saksılardan aldığınız rizomların toprağını fazla dağıtmadan böleceğiniz yerleri tespit etmeli ve o kısımlarından kesmelisiniz. Ancak rizomların pozisyonlarını fazla bozmamaya dikkat edin. Kestiğiniz rizomların kesik yerleri açık kalacak şekilde iki gün boyunca bekletin. Havanın etkisiyle kesik yerler kuruyacaktır. Bu sırada rizomdan çıkan ince köklerin tamamen kuruduğunu görebilirsiniz. Bu durum çok önemli değil ancak kesik yere değdirmemek şartıyla ince kökleri hafifçe sulayabilirsiniz. Bu sayede köklerde kuruma olmayacaktır. Sonrasında ise saksılara dikebilirsiniz. Eğer toprağınız tamamen kuruysa, sulama yapmalısınız. Toprak hafif nemliyse birkaç gün sonra sulama yapmalısınız.

Rizomları eklemek için özel bir köklendirme toprağına ihtiyacınız yoktur. Yukarı da verdiğimiz tarifteki karışımı köklendirme için hazırlayabilirsiniz.

Paşa Kılıcı Çiçeği Problemleri ve Hastalıkları

Paşa kılıcı çiçeğinde en çok görülen sorunlar yaprak uçlarının kuruması, genç yaprakların devrilmesi, yaprakların dip noktalarından çürümesi ve kök çürümesidir. Bu problemler genel olarak bakım sorunlarından kaynaklanmaktadır. Eğer bakımında yukarıda verdiğimiz noktalara dikkat ederseniz böyle sorunlar yaşamanız çok düşük ihtimaldir. Bununla birlikte yine de bu sorunları yaşıyorsanız, aşağıda verdiğimiz noktalara dikkat edebilir, çözüm yöntemlerini uygulayabilirsiniz.

Yaprak Uçlarının Kuruması

Paşa kılıcı bitkisinde en çok görülen sorunlardan biri yaprak uçlarının kurumasıdır. Yaprakların kenarlarından başlayan sorun farklı nedenlerle oluşabilir. Bu nedenlerin başlıcası klorlu su kullanımıdır. Bunun yanı sıra bitki besini vermemek ve toprağa perlit karıştırmak da bu soruna neden olabilmektedir.

Çürüme

Kök çürümeleri sık karşılaşılan bir diğer sorundur. Çoğu zaman bitkinin köklerinin çürüdüğü fark edilmez. Paşa kılıcı çiçeği bir süre sonra yeni kökler çıkarır ve gelişmeye devam eder. Ancak yeniden köklenmenin gecikmesi durumunda yapraklarda kurumalar ve incelmeler meydana gelir. Bu durumun temel nedeni toprağın ya da saksının bulunduğu konumun yanlış olmasıdır. Aynı zamanda sık sık sulama da yeniden köklenmeyi geciktirir. Bu tip durumlarda çürüme köklerin yanı sıra rizomlara sıçrar ve bitkiniz ölür.

Paşa kılıcı bitkisinde en tehlikeli sorun rizom çürümesidir. Gereksiz şekilde büyük saksılar kullanmak, ağır ve killi toprak seçimi, sık yapılan sulama hatası ve toprak ıslakken yer değiştirme gibi sorunlar rizomların çürümesine neden olabilmektedir.

Yeni yapraklarının sürgünlerin çürümesi için farklı sıcaklıklarda bulunan konum değişimleri sonucunda meydana gelmektedir. Serin bir mekânda toprağın sürekli nemli olması da bu soruna yol açabilmektedir. Asitli topraklarda, soğuk hava ve toprak ıslaklığı çeşitli çürümeleri meydana getirir. Eğer paşa kılıcı bitkiniz asitli bir topraktaysa, bol bol kireç taşı kırpıntısı eklemeniz faydalı olacaktır.

Genç Yaprakların Devrilmesi

Paşa kılıcı çiçeğinde yeni gelişmiş yaprakların dipleri oldukça esnektir. Kimi zaman devrilir ancak kırılmazlar. Olgunlaşana kadar bu yaprakları diğerlerine bağlayabilirsiniz. Bunun yanı sıra değnek dikerek buna da bağlayabilirsiniz. Yeni yapraklar gelişmeye devam edecektir. Devrilip katlamış olan kısımlarda iz dahi kalmayacaktır. Yeni gelişen bu yaprakların esnekliğinin zarar vermemesi için yaprak amaçlı besin vermemeniz gerekir. Genel amaçlı bitki besinleri daha uygun olacaktır.