Ruj çiçeği bakımı oldukça kolay olan, çok sevilen süs bitkilerinden biridir. Pencere önünde son derece iyi gelişirler. Bulunduğu iklim şartlarına bağlı olarak yılın herhangi bir zamanında çiçek açabilirler.
Aeschynanthus cinsinin en çok bilinen türü, Aeschynanthus Radicans türüdür. Bu türün onlarca farklı çeşidi ve kültivarı bulunmaktadır. Aeschynanthus cinsinin tüm türleri, süs bitkisi olarak kullanılır. Bu bitkinin ana vatanı ise Tayland’ın güney kesimleridir.
Aeschynanthus Radicans Özellikleri
- Yaprakları sukulent özelliği gösterir. Bu sayede susuzluğa son derece dayanıklı bitkidir.
- İnce dalları vardır. Dik duramayan bu dallar son derece esnektir. Dal uzunluğu 30 santimden 1,5 metreye kadar olabilir. Bu dalların sarılıcı özelliği yoktur.
- Anavatanında ruj çiçekleri tropikal yağmur ormanlarında yaşar. Bu bölgede hava nemliliği çok yoğundur. Bu ortamda ağaçların kabuk aralarında, oyuklarında ve kayalıklardaki çatlaklarda yaşar.
- Doğal ortamında kökleri humuslu çürüntülerden beslenir. Serin aylarda dahi gelişim gösterirler. Epifit özellikleri vardır ve mantar hastalıklarından etkilenmezler.
- Saksıda sarkıcı olarak yetiştirilir. Hem çiçekleri hem de yaprakları son derece güzeldir. İç mekânda yetiştirmeye uyumlu bir bitkidir. Yalnızca yaz aylarında yakıcı öğle güneşinden korumanız gerekir.
- Kış mevsimindeki soğuk havalara pek dayanıklılığı yoktur. Mayıs ve eylül arasında açık havada, iç mekâna göre daha iyi gelişir. Serin havaya hızlı biçimde uyum sağlar. Bu nedenle soğuklar başlamadan içeri alabilirsiniz. Yaz sıcakları bittiği gibi salonda ya da kapalı bir balkonda tutabilirsiniz. Bununla birlikte birdenbire çok sıcak ya da havasız bir odaya almayın.
Ruj Çiçeği Bakımı
Ruj çiçeği, kapalı mekanlara oldukça uyumlu bir bitkidir. Bununla birlikte çiçeklenmesini sağlamak için sürekli olarak ılık hava akımları alması gerekir. Biraz da doğrudan güneş alması iyi olacaktır. Bunun için doğu ya da batıya bakan bir pencere önü ya da balkon iyi olabilir. Çiçeklenmesi, yılın herhangi bir zamanında olabilir. Yılda birkaç kez çiçek açar. Eğer çiçek tomurcukları açmak üzereyken dökülüyorsa, muhtemelen kök ortamı yanlıştır. Bakımında en önemli konulardan biri ılık esintiler diğeri ise topraktır. Uygun bir toprak hazırlamak gerekir.
Saksı
Ruj çiçeğinin köklerinin yer darlığına maruz kalması gerekir. Bu yüzden köklere bağlı olarak küçük bir saksı tercih etmelisiniz. Doğru bir toprak karışımı olduğunda gür bir şekilde köklenecektir. Daha iyi çiçeklenmesi ve çiçeklerinin dökülme problemini aşmak için toprak ve saksı seçimi önemlidir. Kökler saksıda ciddi şekilde yumak olmadığı sürece büyük bir saksıya almamalısınız.
Işık
Bol miktarda ruj çiçeği almak istiyorsanız, güçlü bir aydınlık ortam ayarlamanız gerekir. Günde üç saat kadar filtrelenmiş bir şekilde güneş alması da daha iyi olacaktır. Gölgede de gelişim gösterir ancak, tomurcuk vermeyebilir. Kış aylarında güneşi filtrelemeden alması daha iyi olur.
Nem
Bu bitki anavatanında nemli ortamlarda yaşar. Özellikle çok kuru ve sıcak bir iklimde yaşıyorsanız, nem konusunda özenli olmanız gerekir. Yapraklara su fısfıslayarak nemi artırma yöntemini ise çok kullanmamaya çalışır. Yalnızca hava akımının olduğu ortamlarda bu yöntemi kullanmak gerekir. Yoksa yapraklara zarar verebilir. Bunun yerine nem tepsisi hazırlayarak, saksının altına koyabilirsiniz. Bu nem oranını daha iyi artıracaktır. Nemli bölgelerde ise böyle bir şeye dahi ihtiyaç yoktur.
Toprak
Ruj çiçeği bakımında toprak önemli konulardan biridir. Toprağın hem havadar olması hem de nem tutucu özelliği olması gerekir. Aslında bu bitki her türlü toprakta yetişebilir fakat sağlıklı bir şekilde çiçeklenmesi için toprağının doğru bir şekilde hazırlanması gerekir. Sera ortamlarında herhangi toprakta da gürce çiçek açar. Ancak ev ortamında bu topraklar işe yaramaz.
Bu bitki için iki farklı iklimde kullanabileceğiniz toprak karışımları şu şekildedir;
- Çok sıcak iklimlerde: 4 ölçü torf, 1 ölçü orkide çam kabuğu, 1ölçü iri taneli dere kumu, 1 ölçü ponza taşı.
- Ilıman iklimlerde: 2 ölçü torf ve 1 ölçü ponza taşı.
Sulama
Sulama düzeni için bitkiyi zaman zaman kontrol etmelisiniz. Toprak ıslaklığını yitirdiğinde ve nem azaldığında sulama yapmalısınız. Toprak sürekli olarak ıslak olmamalıdır. Bununla birlikte çiçeklenme döneminde sulama düzeninin değişmesi gerekir. Çiçeklenme dönemin suyun bolca olması gerekir. Saksının alt deliklerinden su aktığından emin olmalısınız. Çiçeksiz dönemde ise saksının altından birkaç damla su çıktığını görmeniz yeterli olacaktır. Tomurcuklar çiçeklenmeye yakın olduğunda ise sulamayı neredeyse tamamen bırakmanız gerekir. Yalnızca çok su ihtiyacı olduğu dönemlerde sulamalısınız. Bu aşamada bolca sulama yapmanız tomurcukların dökülmesine neden olacaktır.
Gübreleme
Çiçeksiz dönemlerde toprağı sularken, her üç sulamanın birinde bitki besini vermeniz iyi olacaktır. Dozajı, şişenin üzerinde tavsiye edilenin yarısından biraz fazla olması iyi olur. Bitki besini verirken saksının alt deliklerinden birkaç damla su çıkması yeterli olacaktır. Tomurcuklar belirdiği zaman besin vermeyi bırakmalısınız.
Sulama suyunun kireçli olmaması ve oda sıcaklığından bir parça daha serin olması gerekir. Çiçekleri geçtiği zaman bunları budayın ve çiçeksiz dönem sulamasına devam edin. Yeni filizlenme olana kadar besin vermeyin.
Ruj Çiçeği Budama
Ruj çiçeği çiçeklenmesinin ardından dallarını 10-15 santim kadar kalacak biçimde kesmelisiniz. Budamalar sayesinde kökler daha fazla güçlenecektir. Budamanın ardından dallar gürce gelişecektir.
Ruj Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?
Ruj çiçeği çoğaltma işlemi için üç farklı yöntem kullanabilirsiniz. Bunlar, dal çeliği, yaprak çeliği ve basit daldırmadır.
Dal çeliği yöntemini ilkbahar mevsiminin başında havaların ısınmaya başladığı dönemde yapmalısınız. Bu dönemde ortalama olarak 10 santimlik dallar alarak doğrudan toprağa ekmelisiniz. Saksının güneşin ısınabileceği bir yerde durması gerekir. Hem saksı hem de yaprakların güneş altında 3 saat kadar ısınması gerekir. Bu sayede köklenmesi ve gelişmesi hızlı olacaktır. Havalar ısındığı zamanlarda güneşin altında daha az bırakmalısınız.
Yaprak çeliğiyle çoğaltma yapmak istiyorsanız köklendirme toprağı kullanmalısınız. Bu sayede çürüme riski kalmayacaktır. Orta nemli bir ortamda, yaprak çeliklerinin sağları gömülü olacak şekilde yerleştirmelisiniz. Yaprak koyduğunuz kap hava almayacak, şeffaf bir kutuda kalmalı. Ortam ısısı ise 18 ila 25 derece arasında olmalıdır. Bu şartları sağlamanız dahlinde hızlı bir köklenme bekleyebilirsiniz. Köklenmenin hemen ardından filizlenmede başlar. Filizlenme başlayınca köklerdeki toprağı arındırmadan mini viyol saksılara aktarabilirsiniz.
Ruj Çiçeği Hastalıkları ve Zararlıları
Ruj çiçeğine hastalıklar ya da zararlılar pek ilişmezler. Buna karşın özellikle bitlere karşı dikkatli olmak gerekir. Bitkinizi düzenli olarak kontrol ederek, bitlenme başlangıcı olduğu anda müdahale etmelisiniz. Bu bitkinin en büyük problemi tomurcuklarının dökülmesidir. Bunun nedenini ve çözümünü ise yukarıda açıkladık. Eğer kış aylarında serin dönemde tomurcukların dökülmesi normaldir. Panik yapmanıza gerek yok. Diğer dönemlerde ise toprak, saksı, besin, sulama, esinti konusunda yanlış uygulamalar buna neden olabilir. Dikkatli olmalısınız.
Sık Sorulan Sorular
Ruj çiçeği bakımı hakkında sık sorulan sorular ve yanıtları aşağıdaki gibidir.
Bu çiçek sıcak ve aydınlık ortamları sever. Gün içerisinde 3 saat kadar filtrelenmiş güneş alması da daha verimli çiçeklenmesini sağlar. Her ne kadar gölge ortamlarda gelişiyor olsa da çiçeklenmesi verimsiz olacaktır. Bu nedenle güçlü aydınlık sağlamalısınız.
Ruj çiçeği dış ortamlarda da rahatlıkla gelişebilir. Fakat özellikle yaz aylarında yakıcı öğle güneşinden korunması gerekir. Hatta bu bitkinin sağlıklı olması için sürekli olarak esintilere ihtiyacı vardır.
Anavatanı Tayland’ın güney bölgeleridir. Bu bölgede tropikal yağmur ormanlarında; ağaçların kabuklarında, oyuklarda ve kayalıklarda yaşarlar. İç mekâna son derece uyumlu bir bitkidir. Yalnız sağlıklı olması için sürekli olarak esinti alması gerekir.
Ruj çiçeği çok fazla uzayan bir bitki değildir. Dik duramayan ancak sarılıcı özelliği bulunmayan sarkıcı dalları vardır. Bu dallar saksıda en fazla 1,5 metreye kadar uzar.
Ruj çiçeğinin ıslaklığı gittiğinde ve nemi azaldığında sulamalısınız. Sulamada önemli nokta çiçeklenme döneminde bolca su istemesidir. Çiçeklenme döneminde saksının alt deliklerinden bol su çıkmalı, çiçeksiz dönemde ise yalnızca birkaç damla su çıkmalıdır.