Şeflera; şemsiye bitkisi, cüce şemsiye ağacı gibi isimlerle de bilinen bir çok ömürlü bitkidir. Tayvan ve çevresinde görülen araliaceae familyasına ait bir alt türdür. Şeflera bakımı kolay olması ve ihmale iyi dayanması sebebiyle evlerde ve bitki bahçelerinde süs amaçlı yetiştirilir. Hem iç mekan hem de dış mekan için oldukça elverişli olan bu tür; güzel görünmesi ve çevresinin havasını değiştirmesi amacıyla genellikle iç mekanda bakılıyor. Ayrıca kışın çok sert geçmediği don olmayan bölgelerde dış mekan bitkisi olarak da görülebilir. Şeflera bitkisinin Çin Tıbbı için ayrı bir önemi bulunuyor. Çin Tıbbında şeflera bitkisi genellikle ağrı kesici etkisi sebebiyle kullanılıyor. Bunun dışında; karın ağrısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı gibi durumlarda da Şeflera bitkisinden faydalanılıyor. Bu işlemleri yapmak için uzman olmanız gerektiğini ve bitkinin kök, gövde ve yaprak özlerini çıkarabilmeniz gerektiğini hatırlatalım.
İngilizce adı Schefflera olan Şeflera, son dönemde hem iç mekanda hem de dış mekanda yetiştirilmek üzere satın alınan popüler bitkiler arasında yer alır. Yaklaşık olarak 1000 alt cinsi bulunan bu tür, 4-20 metre aralığında büyüyebilen odunsu gövdeli bir yapıya sahiptir. Odunsu gövdesi sayesinde bonsai olarak eğitilmesi mümkün olan Şeflera; bodur türler arasında benim de en çok dikkatimi çeken ağaçlar arasında yer alır.
Şeflera Hakkında Genel Bilgiler
- Bonsai yapımına uygun oldukları için bonsai sanatçıları tarafından sıklıkla kullanılırlar.
- Şeflera bitkisinin, hava temizleyici özelliği sıklıkla araştırmalara konu olmuştur.
- Evcil hayvanlar için toksik etki yaratır. O yüzden evinizde kedi, köpek varsa bu bitkiden uzak tutmalısınız.
- Hafif ılık ve nemli ortamlarda çok güzel boylanırlar. Ayrıca zaman zaman parlak güneş ışığına da iyi tepki verirler.
- Hem sarmaşık hem de çalı olarak yetiştirebilirsiniz.
- Yerini beğenirse, yaprakları 9-20 santime kadar büyür.
- Boyları 9 metreye kadar uzar.
- Yapraklarının dokusu kusursuzdur. Üst yüzeyleri parlak yeşil, alt kısımları ise mat yeşil renkte olurlar.
- Meyvelerinde bulunan tohumlar sayesinde kolayca çoğaltılabilirler.
Şeflera Bakımı Nasıl Yapılır?
Şeflera bitkisini konumlandırdığınız ortam, doğal ortamlarına ne kadar yakınsa o kadar iyi yetişir ve gelişir. İlk başta bakımı biraz zor gibi görünüyor evet amaaslında oldukça zahmetsiz bir tür. Satın aldığınız Şeflera Çiçeği evinizdeki ortamına hızlıca alışamadıysa korkmayın, zamanla adapte olacaktır. Bu türü ister içeride isterseniz de dışarıda yetiştirin, zaman zaman parlak güneş ışığına ihtiyaç duyacaktır. Büyüme dönemlerinde doğrudan güneş ışığına maruz kalmamaları ise daha iyidir. Çünkü doğrudan güneş ışığı bitkinizin yapraklarını yakar.
Sıvı gübre kullanabilirsiniz. İlkbahar aylarından sonbahara kadar haftada bir kere sıvı gübre, kış aylarında ise ayda bir kere gübre verebilirsiniz. Şeflera ağacı sistematik ve doğru budama yöntemleriyle çok güzel şekil alabilen esnek ve açık bir yapıya sahiptir. Genç sürgünleri dilediğiniz şekilde yön verilebilir olduğundan, gençlere yönelmenizi öneririm. Daha yaşlı dallar bükmeye çok dayanıklı olmayacaktır. Böylece genç dalları dilerseniz telleme yöntemiyle yönlendirebilirsiniz.
Tüm yıl boyunca ortalama 15-22 derece sıcaklıkta oldukça iyi gelişerek büyürler. Daha soğuk ortamlarda yetiştirmek istiyorsanız bitkinizin bazı fiziksel özelliklerinde değişimler olur. Mesela yapraklarının şekli değişir ya da gövdesi cılız kalır.
Dikimi
Şeflera bitkisi toprak seçimi için çok kafa yormanızın gerekmeyeceği türler arasında yer alır. İyi drene olan bir toprak ve saksı seçtiğiniz sürece kökleri zarar görmeyecektir. Eğer özel bir toprağınız yoksa sıradan bir toprak ve saksı içerisine dikebilirsiniz, sadece daha çok ilgilenmeniz gerekir. Şeflera bitkiniz büyüme döneminde çok fazla boyu uzar ve yeni sürgünlerden yaprak verir. Büyümelerini daha da artırmak için gübreleme yapabilirsiniz ya da yapmasanız bile bu bitkinin gelişimi durmayacaktır. Gübre olarak senelik etki gösteren yavaş salınımlı akıllık gübreleri önerebiliriz.
Saksı Seçimi
Cüce Şeflera olarak da bilinen bu tür saksı konusunda da seçici değildir. Bu bitkiyi dilerseniz sığ bir saksıda da yetiştirebilirsiniz. Fakat evinizde daha uzun ve yayılan bir şeflera bitkisi hayal ediyorsanız, orta boy bir saksıya koyarak köklerin kendilerini iyice salmalarını sağlayabilirsiniz. Zararlılar ve hastalıklar konusuna da bu başlık altında değinmekte fayda var. Şeflera bitkinizin yapraklarında zaman zaman bitki biti görülür. Bu tip yaprak bitleri için çözüm oldukça basit. Biraz esinti, bir miktar da sabunlu su. Bunun dışında Şeflera bitkisine zaman zaman ölçek böcekleri görülür. Bu gibi durumlarda da tarım ilaçları kullanın.
Sulama
Şemsiye bitkisi nemi çok sever. Bu sebeple spreyle zaman zaman yapraklarını hafif nemlendirmeyi düşünebilirsiniz. Bunun dışında toprağı tam anlamıyla kurumaya başladığı anda sulama yaparak toprağının nemini korumasını sağlayabilirsiniz. Böylece hem kökler zarar görmeyecektir hem de bitkiniz kolayca gelişimini sürdürecektir. Bunun dışında bu bitkilerin nem isteğini göz ardı etmediğiniz sürece bir sorun yaşamayacaksınız.
Çoğaltma
Şemsiye bitkisi yayılma ve çoğaltma konusunda zaman zaman sizi yorar. Bu bitkiyi ev ortamında ansızın tüm duvarı sarmış halde bulabilirsiniz. Hiç telaş yapmayın. İlkbahar mevsiminde bu bitkiden 2,5 santim kadar çelikler alarak çoğaltmayı deneyin. Çok kolay yanıt vermezler ama sabırlı olursanız çeliklerden yeni şeflera üretebilirsiniz. Şeflera bitkinizden aldığınız beş santim ortalamadaki çelikleri köklendirme hormonu ile desteklemeniz, daha iyi sonuç almanızı sağlayacaktır. Uygun ortamı sağladığınızda birkaç ay içerisinde Şeflera köklendirme işleminiz tamamlanır.
Sonuç
Şeflera bakımı oldukça zahmetsizdir. Dolayısıyla evinizde Şeflera çiçeği olarak da bilinen bu türe mutlaka yer ayırmalısınız. Burada yer alan direktifleri uygulayarak bitkiniz oldukça iyi şekilde evinize yayılmasını sağlarsınız. Siz de evde şeflera bakımı hakkında fikir ve tecrübe sahibiyseniz, bu yazının altına yorum olarak eklemeniz bizi mutlu edecek.
Bodur Şeflera (Heptapleurum arboricola)
