Genellikle bahçelik bölgelerde, bazen yol kenarlarında ve bazen de kırlarda yaz mevsimi ile birlikte görebileceğiniz birçok değişik yabani ot yer alır. Birçoğunu tanımadığınız bu yabani otlar arasında chenopodium album türü halk arasında sirken otu ve deli sirken olarak da adlandırılan bir bitkidir. Bu bitki genellikle bir yeşil sebze olarak yetiştirilir ve tüketilir. 

Ispanakgiller (Amaranthaceae) familyası içerisinde yer alan chenopodium album türü, Türkçede öncelikle deli sirken ve bunun yanında akpazı, ak kazayağı ya da kaza ayağı gibi birçok farklı isim ile bilinir. Tüm bu isimler ile birlikte birçok bahçede kendiliğinden yetişen veya bilinerek yetiştirilen kısa ömürlü ve her yıl tohumlarından tekrar yetişebilen faydalı bir bitki türüdür. 

Sirken Otu Özellikleri

• Halk içinde sirken olarak adlandırılan ot türleri faydalı ve gıda olarak tüketilebilecek makbul ot türleridir. Bu nedenle chenopodium album türü rahatlıkla yetişen ve yayılan bir yabani ot olduğu için yine deli sirken olarak adlandırılmıştır. Ayrıca Anadolu’da ıslah edilmiş ve tarımda yetiştirilen birçok bitkinin yabani çeşitleri deli sıfatı ile adlandırılır.
• Sirken otu yetiştiği toprağın özelliklerine, güneşin açısına ve ne kadar su bulduğuna bağlı olarak değişen gelişim özelliklerine sahip olur. Bazen çok küçük 10-15 cm arasında bir ot şeklinde olurken, bazen de gayet büyüyen bir çalı formuna ulaşır ve 2 m üzerinde boyu olabilir. 
• Birbirinden zor şekilde ayırt edilebilecek birçok çeşidi yer alır. Bazı çeşitlerinde genellikle maviye çalan bir yeşil renk görülürken, bazen de lahana yeşili gibi değişen renk tonları görülebilir. Örneğin bir farklı çeşitte ise yeşil ile açık vişne rengi karışımı bir renk görülür.
• Gelişimi çok hızlı bir şekilde gerçekleşirken, taze körpe dallar kesilerek gıda olarak kullanılabilir. Çünkü sonrasında dip kısmından birçok yeni dal ile gelişmeye devam ederken, tüketimde okzalit asidi zenginliğine dikkat edilerek çok fazla tüketmemek önemlidir.
• Bazı kişiler tarafından aslında bir insan gıdası olarak tüketilmesi hiç tavsiye edilmemek ile birlikte hayvan yemi şeklinde dahi tüketilmez.
• Gıda maddeleri açısından içerisinde birçok önemli mineral, vitamin ve protein bulunduran tohumları ise besleyici olduğundan dolayı Hindistan’da bu tohumlar tavuk yemi şeklinde çok sık tercih edilir.

Sirken Otu Bakımı

Tarımda ve bahçecilikte yetiştirilmesi çok sık tercih edilmeyen ama bilinen ve bazı kişiler tarafından da seçilen bir bitki türüdür. Bu nedenle bakımını yapmak istiyorsanız, bazı ayrıntıları bilmeniz gerekir. 

Işık 

Tahminen bu bitki için ana vatanının Güney Afrika olduğu ifade edilirken, buna bağlı tam güneş alan noktalarda yetişmeyi sevdiği söylenebilir. Fakat bazen de korunaklı bir bölgede olmak istediği ifade edilir. Don olaylarına dayanamayan ve kış mevsiminde de ortalama 2 derece gibi soğuklara kadar dayanabilen bir türdür. 

Toprak

Farklı çeşitlerinin neredeyse tümü kuvvetli asitli topraklarda ve hatta alkalinli topraklar olmak üzere tüm toprak çeşitlerinde yetişebilen bir özelliğe sahiptir.

Sulama 

Soğuk havalara nadiren dayanabilen ve sıcağı seven bu bitki türü farklı toprak türlerinde yetişebilirken, su ihtiyacı da çok fazla olmamak ile birlikte su ile buluştuğunda daha güçlü bir şekilde yetişebilir. 

Budama 

Doğal bir şekilde yetiştiği noktada istilacı bir tür olduğu için istenildiği oranda şekil verilebilmesi için uzayan dallarından budama gerçekleştirilebilir. 

Sirken Otu Nasıl Çoğaltılır?

Tek yıllık bir bitki türü olduğu için tohumlarının alınması veya mevsiminde çelik alınması ile yeni bitkiler kolaylıkla elde edilebilir. Sürünücü yapısı bulunduğundan uzayan yeni dallar alınarak çelik amaçlı kullanabilir ve köklendirildikten sonra yeni bitkiler toprağa dikilebilir. 

Sıkça Sorulan Sorular

Deli sirken konusunda aklınıza takılan soruların cevaplarını bu bölümde bulabilirsiniz.