Temelinde yemeklik bir bitki olan süs lahanası bitkisi aynı zamanda bir süs bitkisi olarak normal lahanaya göre renkli yapısı ile keyifli bir bitki çeşididir. Karalahana çeşitleri içerisinden bir alt tür olarak geliştirilmiş bu bitki çeşidi, birçok farklı renk ve şekil ile birlikte de farklılık oluşturmuştur. Bilimsel olarak ise bu bitki çeşidi Brassica oleracea var. Acephala şeklinde adlandırılır.
Süs Lahanası Özellikleri
- Genellikle tek yıllık ve bazen 2 yıllık olabilir. Eğer çiçek tomurcukları görülmeye başlamışsa, bu durumda yıllarca yaşama ihtimali bulunmayacağı için çiçekler solmadan önce kesilerek bir gıda şeklinde tüketilebilir.
- Süs lahanası çiçeği renk açısından sarı, çam fıstığı rengi, krem renk, mor, pembe veya farklı renk tonlarına sahip olabilir.
- Eğer bitki tohumdan yetiştirilir ise ilk etapta renkli olmayacaktır. Çünkü doğal özelliği renkli değildir. Fakat sonbahar mevsimi girdiğinde havalar serinlemeye başlarken ya da kış mevsiminde çiçekler birden renklenmeye başlar.
- Renkli çiçekleri ve güzel görüntüsü için yetiştiriyorsanız, bu bitkide soğuk havaları beklemeniz ve aynı zamanda bitkinin güneş ışığı alması gerekir.
- En net özelliği olarak da bir açık hava bitkisi çeşididir ve ev içerisinde yetişmesi çok zordur.
Süs Lahanası Bakımı
Bir açık hava bitkisi olarak hem lezzetli ve faydalı bir gıda anlamında hem de süslü bir bitki olarak süs lahanası çiçeği yetiştirmek istiyorsanız, bakım özelliklerini bilmeniz fayda sağlayacaktır.
Işık
Açık alanda yetiştirilirken genellikle 1 veya 2 yıl boyunca yaşamaya devam edecek bu bitkide güneş önemli bir faktördür. Sıcak memleketlerde yaz mevsiminde öğlen sıcağından ve güneşinden korumak gerekebilir. Ilıman ve soğuk iklimlerde ise çok fazla sıcak yaprak renklerini bozabileceği için ters etki görülebilir. Ortalama günlük en az 6 saat kadar direkt güneş ışığı alması ile birlikte çok iyi bir olgunluğa ulaşabilir.
Sulama
Sıcak bölgelerde ve özellikle yaz mevsimlerinde güneş ışığını aldığı sürece sulamasına da dikkat etmek önemlidir. Sulama, toprak yüzeyi kuruduktan sonra gerçekleştirilmelidir. Ancak çok fazla su istemeden özellikle kış mevsiminde toprağın nemli tutulması yeterlidir.
Toprak
Yetiştirildiği toprak derin bir şekilde kazınmış olmalı ve besin maddeleri açısından zengin olmalıdır. Hatta hafif kireçli bir toprak tercih edilmesi de büyük fayda sağlar. Asidik değeri hafif yüksek olan ve zengin topraklarda özellikle iyi bir drenaj seviyesi bulunduğunda sağlıkla yetişebilir.
Gübreleme
Bitkinin dikilmesi sırasında sadece toprağın en üst kısmına bir miktar gübre ilave edilebilir ve gelişme evresi içerisinde de nitrojen seviyesi kısmen yüksek gübreler ile bitki desteklenebilir.
Budama
Süs lahanası budama ihtiyacı göstermeyen bir bitki olsa da sararan ve kuruyan dış yapraklar bitkiden uzaklaştırılarak hem estetik hem de sağlıklı bir bitki elde edilebilir.
Süs Lahanası Nasıl Çoğaltılır?
Bu bitkinin yetiştirilmesinde en önemli faktör tohum kullanımıdır. Tohumdan yetiştirildiğinde en fazla 2 yıl yaşayan bu bitki eğer çiçek açmış ise yakın süreçte ömrünü dolduracaktır. Tohumlar yaz sonunda ekilirken, sonbahar soğukları gelmeden önce hafif gelişmeleri sağlanır.
Fide elde etmek için toprak iyice sulandıktan sonra biraz kurmalı ve sonrasında eşeleyip kabartılarak tohumlar toprak düzeyine serpilmelidir. Güneş gören tohumlar çimlenmeye başlarken, yağmurlama yöntemi ile sulama yapılabilir ve yarı güneşli bir bölgede fideler elde edilir.
Fideler güçlenmeye başladıklarında bahçeye 35 cm aralıklar ile dikilir. Eğer bitki saksılar içerisine dikilecekse de en az 15 cm derinlikte bir toprak saksı kullanılmalıdır. Kazık köklü bir bitki olduğu için bu köklerin kırılmamasına dikkat etmek ve dikildikleri yerde sulamak gerekecektir.
Fideler güneşten hoşlanacağı için seçtiğiniz yer güneş alan bir bölge olmalıdır ve dikim yapıldıktan sonra bir miktar şeker gübresi gibi nitrojen açısından zengin gübre verilmelidir. Saksı içerisindeki toprak kullanımında da torf toprak, arazi toprağı, dere kumu ve yanmış koyun gübresi ile karıştırılabilir.
Süs Lahanası Hastalıkları ve Zararlıları
Bu bitki çeşidinde en fazla rastlanılan zararlar arasında yaprak biti yer alırken, ayrıca mantar dolayısıyla yaprak lekesi hastalığı ile karşılaşmak da mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular
Bitki hakkında merak ettiğiniz önemli soruların cevabını bu bölümde bulabilirsiniz.
Karalahanadan geliştirilmiş ve temelinde bir gıda çeşidi oluşturan bitkiler arasında yer alır. Yetişme dönemi bittikten sonra rahatlıkla salatalarda ve yemeklerde kullanılabileceği gibi renkli çiçekleri ile mevsimlik bir süs bitkisidir.
Güneşi seven ve az miktar su ile rahatlıkla gelişebilecek ve sonbahar ile kış mevsiminde renkli çiçekler açan bir bitkidir. Bu nedenle ılıman ve güneş alan Akdeniz ya da kıyı bölgelerinde yetiştirilir.
Tohumdan yetiştirme gerçekleştirmek için tohumların ekilmesinde en ideal dönem Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Sonrasında sonbahar ile birlikte gelişen renkli çiçekler ortaya çıkar.